PV: Cảm ơn Nhạc trưởng Trần Nhật Minh đã dành thời gian vào buổi sáng cuối tuần với "Cà phê Nhân Dân". Câu hỏi đầu tiên rất đơn giản, nhưng có lẽ sẽ giúp quý vị khán giả hiểu hơn về công việc của anh. Anh có thể cho biết nhạc trưởng là gì?

Nhạc trưởng Trần Nhật Minh: Từ "nhạc trưởng" được sử dụng rất nhiều, và người ta thường hiểu đó là người dẫn dắt đến đích cuối cùng là một buổi biểu diễn thành công. Điều đặc biệt, ngôn ngữ ghi dấu ấn nhất của nhạc trưởng đó chính là mang tinh thần của mình, của dàn nhạc và tác phẩm mỗi lần biểu diễn.

Chúng ta biết rằng các tác phẩm nghệ thuật, dù có ghi chú bài vở kỹ đến đâu, thì mỗi lần thể hiện, mỗi lần biểu diễn đều mang một tinh thần khác nhau. Có lẽ đó là tinh thần của nhạc trưởng, ý tưởng nghệ thuật là điều đặc biệt quan trọng.

PV: Vậy thì đối với nhạc trưởng Trần Nhật Minh, âm nhạc có ý nghĩa như thế nào?

Nhạc trưởng Trần Nhật Minh: Âm nhạc kết nối chúng ta với một thế giới rộng lớn. Tôi rất hạnh phúc khi được tiếp cận với thế giới đó sớm và một cách chăm chỉ, với giá trị nhất có thể.

Tôi cũng may mắn được gia đình cho đi học âm nhạc từ nhỏ, rồi được gặp gỡ với những thầy cô rất thú vị và tình cảm, để tôi có đủ tình yêu theo học nghệ thuật âm nhạc cổ điển, ngoài ra môi trường nước ngoài tại nước Nga, xa xôi nhưng cũng rất ấm áp.

Tôi được học với những giáo sư mà cảm thấy họ xem tôi như một người bạn, và họ truyền đạt kiến thức về giá trị âm nhạc cổ điển một cách chi tiết và rất chân thành. Tôi rất may mắn khi được sống trong một thế giới đầy màu hồng đó.

PV: Bên cạnh việc trở thành một nhạc trưởng chơi những bản nhạc hàn lâm trong dàn nhạc giao hưởng, chúng ta cũng thấy nhạc trưởng Trần Nhật Minh tham gia vào những dự án âm nhạc trẻ. Làm thế nào để anh có thể kết hợp hài hòa cả yếu tố giao hưởng với nhạc trẻ?

Nhạc trưởng Trần Nhật Minh: Kinh tế phát triển thì âm nhạc và nghệ thuật cũng phát triển. Đấy là thời kỳ của âm nhạc và sự giao thoa âm nhạc. Minh nghĩ rằng âm nhạc, nghệ thuật đều có giá trị, và giá trị sẽ hay nhất, đúng nhất khi được đặt vào đúng chỗ và đúng thời điểm.

Bây giờ cũng là thời gian của sự giao thoa, mọi trường phái, mọi phong cách đều có những điểm chung để gặp nhau, vì vậy nhạc giao hưởng xuất hiện trong các chương trình âm nhạc đại chúng đã trở nên quen thuộc ở nước ngoài từ rất lâu rồi, và bây giờ cũng rất quen thuộc với khán giả Việt Nam. Minh nghĩ đó là điều tất yếu.

Tuy nhiên, đối với người làm nghề như Minh là xác định rõ ràng giá trị và điều mình muốn đem đến cho khán giả của mình. Mình luôn xem âm nhạc cổ điển là cái gốc, còn những công việc như kết hợp với các ca sĩ nổi tiếng và cùng mong muốn nâng cấp nghệ thuật của mình lên, Minh nghĩ đó là những công việc, những thử thách sáng tạo thú vị. Nó là những cuộc chơi trong nghệ thuật cùng nhau.

PV: Anh có nhắc tới việc kết hợp với một số nghệ sĩ trẻ. Tôi chợt nhớ ra những nghệ sĩ mà chúng ta có thể nhắc tới như live show của ca sĩ Hà Anh Tuấn, Lệ Quyên.... Anh có thể chia sẻ cụ thể hơn về điều gì khiến những buổi biểu diễn đó trở nên thành công và có thể chạm đến cảm xúc của rất nhiều khán giả?

Nhạc trưởng Trần Nhật Minh: Có một lần tôi nghe phỏng vấn của một nhạc sĩ nổi tiếng, ông ấy bảo rằng thật ra âm nhạc cổ điển không nên trở thành "luxury" (xa xỉ) mà nó chỉ nên trở thành "necessary" (thiết yếu).

Sau này, Minh gặp những người bạn trẻ trong nghề. Khi nói chuyện về các chương trình, mong muốn chung là có thể thực hiện những thử thách lớn về nghệ thuật và đưa giai điệu Việt Nam đi xa hơn, đến với những khám phá trong một môi trường đẹp đẽ hơn. Người bạn đó, ekip đó đã thực hiện việc tổ chức những chương trình hòa nhạc hoàn toàn với nhạc Việt Nam, hoàn toàn là các nghệ sĩ Việt Nam trên những sân khấu rất nổi tiếng ở nước ngoài là điều mà mình cảm thấy rất trân trọng, thú vị và hân hạnh khi được đồng hành cùng với những ekip có sự sáng tạo lớn như vậy.

PV: Khi anh kết hợp với ca sĩ Hà Anh Tuấn có điều gì khác biệt không, và sự kết hợp này đã mang lại cho nhạc trưởng Trần Nhật Minh những cảm xúc và kỷ niệm khó quên như thế nào?

Nhạc trưởng Trần Nhật Minh:  Hai năm vừa qua là hai năm bùng nổ cảm xúc với những chương trình kết hợp với ekip của Hà Anh Tuấn. Mỗi lần làm chương trình, chúng tôi ngồi lại và muốn cho chương trình sau đặc sắc hơn, có ý nghĩa hơn. Ca sĩ như Hà Anh Tuấn cùng ekip của anh đều hướng đến một giá trị bền vững, để lại một di sản, mặc dù từ "di sản" có vẻ lớn lao.

Chương trình đầu tiên diễn ra ở cố đô Hoa Lư, Ninh Bình. Trong suốt quá trình từ tập luyện đến biểu diễn, có những cảm xúc không thể quên được, đặc biệt là khi những giai điệu rất Việt Nam vang lên ở một nơi đã chứng kiến nghìn năm lịch sử của đất nước. Thật sự rất xúc động, đôi khi hình ảnh trong lời hát hiện lên và mình cảm giác như sông núi đang ở trước mặt. Đó là một trong những cảm xúc không thể quên. Với những giai điệu thân thương như vậy, mình thấy tính dân tộc khi được đặt đúng chỗ, làm cho mọi người cảm thấy yêu thương nhau hơn.

Sau đó, đến chuỗi Hoa hồng, đầu tiên là cảm xúc được biểu diễn trên hai sân khấu rất nổi tiếng của thế giới. Hai buổi biểu diễn đó hoàn toàn do các nghệ sĩ Việt Nam thực hiện, với âm nhạc Việt Nam và rất nhiều khán giả Việt Nam ủng hộ, kể cả khán giả nước ngoài. Mở màn bằng những tác phẩm và giai điệu rất quen thuộc với mọi người. Khi được biểu diễn trong không gian đó, mọi thứ thật đẹp và ấn tượng. Nó có sự cân bằng giữa yếu tố Việt Nam và yếu tố quốc tế, cùng với sức trẻ, sự sáng tạo và sự mạnh dạn. Chương trình đã để lại những cảm xúc sâu sắc, rất khó quên đối với một người biểu diễn đứng trực tiếp trên sân khấu như mình vừa rồi.

PV: Nhạc trưởng vừa chia sẻ một ý mà tôi thấy rất thú vị, đó là đừng để nhạc hàn lâm trở thành "luxury" mà nó là "necessary". Vậy thì không biết có phải điều này khiến cho nhạc trưởng Trần Nhật Minh quyết định tham gia vào những dự án đem nhạc hàn lâm đến với các bạn trẻ, đặc biệt là các sinh viên không?

Nhạc trưởng Trần Nhật Minh: Nếu mọi người có vô tình đọc được thông tin hoặc xem những cuộc phỏng vấn trước của Minh, thì Minh luôn nhắc đến điều này. Lần này, tôi rất vui khi có thể mạnh dạn nói với các quý vị khán giả rằng ước mơ mà Minh đã mong muốn trong bao nhiêu năm nay đang được hiện thực hóa.

Chuyến đi này của  Minh cùng với những cộng sự là đưa dàn nhạc của mình phiêu lưu tất cả những khán phòng, đem những câu chuyện âm nhạc, những điều hay nhất của âm nhạc cổ điển đến với các bạn trẻ. Điều này được sự hỗ trợ rất lớn từ Đại học Quốc gia.

Mình lấy ví dụ như một khán phòng của trường Đại học Công nghệ Thông tin, chỉ có khoảng 700 chỗ. Khi đăng ký cho số thứ hai, khi mở link ra để đăng ký, khoảng hai tiếng đồng hồ đã phải đóng link lại, vì lượt đặt chỗ quá lớn.

Minh cũng chứng kiến nhiều việc rất xúc động. Ví dụ, có trường Đại học An Giang cách thành phố vài tiếng đi xe, chương trình nào cũng phải tổ chức một chuyến xe sáng lên, tối về cho khoảng 45 đến 50 bạn. Diễn xong  các bạn luôn hỏi: "Bao giờ thầy có thể về được trường con?" Nhiều bạn muốn đi xem, mà các bạn phải rất đặc biệt, phải học rất giỏi thì mới được đăng ký.

Thật ra đó là những động lực giúp tất cả các anh em nghệ sĩ khi cống hiến. Nghe những tiếng vỗ tay, đọc những bình luận sau đó tôi rất xúc động. Rõ ràng là chúng ta đang làm một việc rất đúng, đó là đem nghệ thuật đến cho các trí thức tương lai của Việt Nam. Đây chính là những khán giả tương lai và cũng là những công dân toàn cầu trong thế giới mới. Khi các bạn ấy được trang bị không chỉ kiến thức chuyên môn sâu, mà còn cả đời sống tinh thần để tiếp cận nghệ thuật, sự hiểu biết về nghệ thuật của các bạn ấy cũng là một trang sức, một thế mạnh rất đẹp khi tiếp xúc với những bạn quốc tế khác.

PV: Chặng đường sáng tạo nghệ thuật nhiều năm qua anh luôn kiên định với những mục tiêu đã đề ra. Không biết rằng trong khoảng năm năm tới hoặc mười năm tới, nhạc trưởng Trần Nhật Minh có ấp ủ những dự án nào ?

Nhạc trưởng Trần Nhật Minh: Có lẽ trong thời điểm này, việc đem âm nhạc cổ điển được trình bày ngày càng tốt hơn cho các bạn trẻ, đó là mục tiêu của mình. Về lâu dài, có lẽ mình sẽ có một nhóm riêng, thực hiện những dự án cụ thể hơn, như thu âm các dự án riêng, Âm nhạc Việt Nam dưới hình thức dàn nhạc, hợp xướng, kết hợp với âm nhạc dân tộc, công việc này cần một đội ngũ anh chị em nghệ sĩ, hòa âm phối khí đông đảo.

PV: Anh có lời khuyên nào dành cho các bạn trẻ có chung niềm đam mê giống như anh không?

Nhạc trưởng Trần Nhật Minh: Mình nghĩ là cứ mạnh dạn dấn thân thôi. Chúng ta đang ở trong một thời kỳ thay đổi của xã hội. Chúng ta chưa có nhiều khán giả, nhưng đây lại là một cơ hội rất lớn. Đối với khán giả trẻ, những người đã hoặc chưa tiếp cận với âm nhạc hàn lâm, Minh nghĩ rằng mọi người nên mở lòng.

Thật ra, những gì Minh đang nỗ lực cùng với rất nhiều bạn trẻ khác là để mang đến cho mọi người trải nghiệm âm nhạc có chiều sâu và giá trị bền vững. Sự thành công của chúng tôi là khi các bạn thích, và nếu các bạn chưa thích, chúng tôi sẽ nỗ lực tiếp tục để mang đến những chương trình hay.

PV: Cảm ơn nhạc sĩ Trần Nhật Minh đã dành thời gian với "Cà phê Nhân Dân" và chúc anh đạt nhiều thành công trong tương lai.

Ngày xuất bản: 4/4/2025
Tổ chức sản xuất: VIỆT ANH - KHÁNH SƠN
Thực hiện: NHƯ TRANG - THÚY QUỲNH
Trình bày: NHƯ TRANG
Video: HUY HIỆU, NGỌC TÚ, HOÀNG HUY