Nước thải tràn vào đồng lúa Hội An

Chịu không nổi, không dám ngủ lại trại...

Không chỉ khuếch tán mùi hôi, mương nước thải còn bức hại nhiều thửa ruộng chung quanh. Bà Nguyễn Thị Hợi, 54 tuổi, khối An Mỹ, cho biết: “Các mương này gây nhiều cơ cực cho người dân. Chúng tôi đi xạ lúa, cấy dặm, làm cỏ… chỉ lội xuống ruộng chút xíu là ngứa!".

Theo khảo sát của phóng viên, con mương này chia thành hai khúc. Khúc đầu chảy từ trong phố đến con kênh thủy lợi chảy giữa đồng. Ở khúc mương từ lòng phố ra, không có đường bê-tông, không người đi qua và cỏ dại tốt lùm, nó đã được ngụy trang tầm mắt. Qua cống ngầm nằm dưới kênh thủy lợi xuyên đồng, mương chia làm ba nhánh, hai nhánh phải trái và một nhánh chạy thẳng tắp đổ ra đầm lầy nhỏ và tràn chảy vào hồ Trà Quế.

Vào mùa cày cấy, nước tưới từ hệ thống thủy lợi chảy tràn vào đồng ruộng làm loãng dòng nước thải đen kịt, tạm thời xoa dịu phần ô nhiễm. Thế nhưng, dưới cái nắng gay gắt của mùa gặt đã xong, đồng ruộng khô cằn, không còn nguồn nước "cứu trợ", mương thải đen đặc quánh bốc mùi nồng nặc. Ông Huỳnh Văn Ba, chủ một trại nuôi vịt gần mương nước phàn nàn: "Mùi hôi ban ngày đã khó chịu, đến đêm còn nồng nặc hơn. Tôi chịu không nổi, không dám ngủ lại trại, chỉ để hai con chó và hệ thống camera trông coi thôi”.

Ông Nguyễn Tuấn Việt, một người dân ngụ tại khu dân cư chợ Bà Lê (phường Cẩm Châu), thường đạp xe ra đồng tập thể dục mỗi sáng băn khoăn: "Mương nước này như liều "thuốc độc" đối với môi trường và sức khỏe. Không hiểu sao chính quyền thành phố lại để cánh đồng bị "bức hại" bằng con mương xả nước thải ô nhiễm như vậy?".

Dưới góc độ của người làm du lịch, hướng dẫn viên Bùi Thị Thủy, cho hay: “Dòng nước đen ngòm và mùi hôi thối, sẽ tạo ấn tượng xấu cho du khách, làm giảm sức hấp dẫn cảnh quan bên ngoài phố cổ Hội An”.

Gây nhiều bức xúc cho đời sống người dân nhưng khi phóng viên đặt câu hỏi về con mương xả thải trên cánh đồng Cẩm Châu đến các ban, ngành quản lý, câu trả lời nhận được chỉ vỏn vẹn: "Hỏi làm chi?".

Rau Trà Quế có còn sạch?

Mương nước thải bẩn chảy qua đồng lúa Hội An mang theo hóa chất tẩy rửa, rác thải hữu cơ phân hủy, vi khuẩn gây bệnh... đang đe dọa môi trường sống và sự mưu sinh của người dân nơi đây. Nhiều hộ nuôi cá lồng bè trên sông Đế Võng đoạn chảy qua làng rau Trà Quế đã phải bỏ nghề vì nước ô nhiễm nặng, cá chết.

Còn với làng rau Trà Quế, vốn từ lâu đã nổi tiếng với phương pháp canh tác hữu cơ truyền thống, cho ra đời những loại rau thơm ngon, an toàn. Niềm tự hào của làng, một phần đến từ việc sử dụng phân bón hữu cơ chế biến từ rêu vớt dưới lòng hồ Trà Quế. Tuy nhiên, khi dòng nước thải từ trung tâm phố Hội vẫn ngày đêm đổ về hồ Trà Quế, một câu hỏi lớn đặt ra: Liệu rau Trà Quế còn thật sự "sạch" và an toàn như danh tiếng?

TS sinh học Vũ Thị Đào từ Pháp về, rong chơi đồng lúa, làng rau Hội An cho rằng: “Mương nước thải, đang trở thành mối đe dọa tiềm ẩn, âm thầm gặm nhấm chất lượng nguồn nước và đất đai. Việc người dân sử dụng rêu từ chính lòng hồ bị ô nhiễm để làm phân bón hữu cơ cho rau là một vòng luẩn quẩn nguy hiểm. Các chất độc hại, kim loại nặng hay vi khuẩn từ nước thải có thể tích tụ trong rêu, sau đó thẩm thấu vào đất và cây rau".

Thạc sĩ Hà Thị Thu, khoa Môi trường (Trường đại học Tài nguyên & Môi trường TP Hồ Chí Minh) cảnh báo: “Mùa mưa có thể làm loãng nồng độ ô nhiễm tại chỗ, nhưng không hề giải quyết được chất thải. Thay vào đó, nó sẽ cuốn theo dòng nước và lan rộng ra các khu vực khác, bao gồm cả hồ Trà Quế và sông Đế Võng, cuối cùng đổ ra biển. Điều này chỉ đơn giản là di chuyển ô nhiễm từ nơi này sang nơi khác”.

Thành phố Hội An đang nỗ lực xây dựng hình ảnh một điểm đến du lịch sinh thái, văn hóa hấp dẫn, thì những dòng nước thải đen ngòm, bốc mùi giữa những cánh đồng xanh lại trở thành một vết nhơ khó chấp nhận, đe dọa trực tiếp đến môi trường sống và chất lượng cuộc sống của người dân.