Hoàn thiện hệ thống pháp luật, thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo

Hội thảo là diễn đàn để các bộ, cơ quan ngang bộ, doanh nghiệp, hiệp hội, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trao đổi, thảo luận, kiến nghị các vướng mắc, bất cập trong hệ thống pháp luật hiện hành liên quan phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Trên cơ sở đó có những giải đáp bước đầu để nhận diện, đánh giá, phân loại các phản ánh, kiến nghị, đề xuất sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ các quy định có vướng mắc, bất cập và hoàn thiện hệ thống pháp luật.

Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú nhấn mạnh: Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đang là yếu tố quyết định phát triển của các quốc gia; là điều kiện tiên quyết, thời cơ tốt nhất để nước ta phát triển giàu mạnh, hùng cường trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Chủ động dẫn dắt các chương trình quốc gia về khoa học, công nghệ, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo

16/04/2025 21:44

Thời gian qua, Đảng, Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương, chính sách đẩy mạnh ứng dụng, phát triển khoa học, công nghệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

“Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã xác định phải hoàn thiện thể chế để phát triển khoa học công nghệ và đưa thể chế chế phát triển khoa học, công nghệ thành yếu tố quyết định phát triển của các quốc gia; đồng thời Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới đã khẳng định pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật là đột phá của đột phá”, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tú nêu rõ.

Theo Thứ trưởng, thời gian qua tất cả các cơ quan Bộ, ngành, địa phương, cộng đồng doanh nghiệp đã có rất nhiều nỗ lực để có thể đóng góp, xây dựng hoàn thiện pháp luật liên quan nghiên cứu khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo... song hiệu quả chưa cao.

Thứ trưởng cho biết, trong báo cáo tình tình triển khai thực Nghị quyết số 57-NQ/TƯ của bộ chính trị trong 5 tháng đầu năm 2025 của Ban chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đã nêu rõ: Việc xây dựng, ban hành thể chế, chính sách còn những hạn chế, thách thức như chất lượng sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật còn nhiều thách thức trong việc bảo đảm tháo gỡ hoàn toàn rào cản thể chế; sự phối hợp giữa các bộ, cơ quan trong xây dựng luật còn chưa hiệu quả; số lượng văn bản, chính sách cần hoàn thiện còn lớn; các luật liên quan khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số có nguy cơ thiếu liên thông, tương thích… Do đó, cần hoàn thiện thể chế, chính sách qua đó khơi thông, giải phóng nguồn lực quan trọng này trong bối cảnh mới.

Tại hội thảo, các ý kiến phát biểu đều tập trung nhận diện các vướng mắc, bất cập trong các quy định của pháp luật hiện hành gây cản trở cho phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, đề ra các giải pháp, hướng xử lý cụ thể, nhất là các vấn đề được coi là “khoảng trống pháp luật”, “điểm nghẽn”, “nút thắt”...

Một số ý kiến đề nghị bổ sung các quy định về đổi mới sáng tạo, các cơ chế hỗ trợ cho hoạt động đổi mới sáng tạo, đặc biệt là trong doanh nghiệp để thúc đẩy ứng dụng tri thức mới, công nghệ mới do khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo tạo ra để hình thành ý tưởng, giải pháp mới; bổ sung điều khoản riêng quy định về chuyển giao công nghệ số, phần mềm, trí tuệ nhân tạo, blockchain...; Làm rõ quy trình chuyển giao, định giá và quyền sở hữu trí tuệ đối với công nghệ số, dữ liệu và phần mềm;….

Đại diện Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công, Bộ Công Thương cho biết, về pháp luật thương mại điện tử, hiện nay Bộ đã trình Thủ tướng Chính phủ để đưa nội dung xây dựng luật vào chương trình luật pháp trình Quốc hội năm 2025 và đã họp các Tổ soạn thảo để khẩn trương đưa nội dung này vào thực tiễn.

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tú đề nghị các bộ, cơ quan ngang bộ tiếp tục nghiên cứu, sử dụng kết quả tại báo cáo này là nguồn dữ liệu đầu vào phục vụ nhiệm vụ xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật theo lộ trình, chương trình xây dựng văn bản đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Bên cạnh đó, Thứ trưởng Bộ Tư pháp cũng đề nghị các cơ quan của Bộ khẩn trương tổng hợp kết quả rà soát các vướng mắc, bất cập trong các văn bản quy phạm pháp luật tạo thành “rào cản”, “điểm nghẽn” gây khó khăn cho người dân, doanh nghiệp về thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, nhất là nghiên cứu các ý kiến tham luận tại hội thảo, tập trung hoàn thiện báo cáo để sớm trình Thủ tướng Chính phủ, Ban chỉ đạo xem xét, cho ý kiến tại phiên họp tiếp theo của Ban chỉ đạo.