Ngày 21-7-1998, Chính phủ ban hành Nghị định số 53 Quy định tổ chức và hoạt động của Lực lượng CSB Việt Nam; ngày 28-8-1998, Bộ trưởng Quốc phòng ban hành Quyết định số 1069 Thành lập Cục CSB Việt Nam...
TRONG sắc phục mới, ngày 1-9-1998, 34 cán bộ, chiến sĩ đầu tiên của CSB Việt Nam kính cẩn tuyên thệ trước Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh và hứa với Bác Hồ muôn vàn kính yêu sẽ quyết tâm thực hiện thắng lợi chức năng, nhiệm vụ mà Ðảng, Nhà nước, quân đội giao cho.
Trước những diễn biến phức tạp của tình hình, âm mưu thâm độc của kẻ thù và thủ đoạn hoạt động của các loại tội phạm, Ðảng ủy, chỉ huy Cục CSB Việt Nam triển khai đồng bộ nhiều giải pháp trên các lĩnh vực công tác. Ðã tập trung giáo dục cán bộ, chiến sĩ nhận thức sâu sắc vị trí, vai trò, tầm quan trọng của biển trong sự nghiệp CNH, HÐH đất nước; nhận rõ trách nhiệm trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia, bảo vệ tài nguyên, phòng, chống ô nhiễm môi trường, duy trì an ninh, trật tự, an toàn và bảo đảm việc chấp hành pháp luật Việt Nam và các điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên trên các vùng biển và thềm lục địa của Việt Nam. Phong trào thi đua quyết thắng với nội dung phù hợp, đã khơi dậy tinh thần yêu nước, yêu biển, yêu đơn vị, yêu tàu; thống nhất ý chí và hành động. 100% số cán bộ, chiến sĩ CSB sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong mọi tình huống, góp phần giữ vững an ninh, trật tự, an toàn trên các vùng biển, đảo; bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền và chế độ CNXH của Tổ quốc Việt Nam.
Thực hiện chức năng nòng cốt duy trì thực thi pháp luật trên biển, CSB Việt Nam đã tổ chức hơn 700 lần chuyến với gần 1.400 lượt tàu hoạt động trên biển. Tiến hành kiểm tra hơn 7.000 lượt phương tiện thủy, đã xử phạt hơn 3.000 tàu, thuyền vi phạm pháp luật Việt Nam, trong đó có 63 tàu nước ngoài. Góp phần giữ gìn an ninh, trật tự, hòa bình và ổn định trên các vùng biển, CSB Việt Nam tổ chức tuần tra chung với hải quân các nước: Trung Quốc, Thái-lan, Cam-pu-chia, đã hành trình hơn 300 nghìn hải lý an toàn.
Kịp thời phát hiện, ngăn chặn và đấu tranh chống các hành vi sử dụng vật liệu nổ, hóa chất độc hại để khai thác, đánh bắt hải sản; buôn lậu, gian lận thương mại, tội phạm ma túy và buôn bán người trên biển, Ðảng ủy, chỉ huy Cục đặc biệt quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo CSB phối hợp lực lượng hải quân, biên phòng, công an, ngành thủy sản, cấp ủy, chính quyền địa phương ven biển, đổi mới công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật, làm cho nhân dân, ngư dân làm ăn trên biển hiểu rõ đường lối, chính sách của Ðảng, pháp luật của Nhà nước, các điều khoản về Hiệp định Vịnh Bắc Bộ đã được Việt Nam và Trung Quốc ký kết, cũng như các điều ước quốc tế mà Việt Nam ký kết hoặc tham gia. Hiệp đồng chặt chẽ với các lực lượng đã khám phá 108 chuyên án, vụ án về ma túy, bắt giữ 261 đối tượng phạm tội, thu giữ hàng chục bánh hê-rô-in, hàng nghìn viên ma túy tổng hợp và nhiều tài sản, tang vật có giá trị. Hưởng ứng Tháng hành động phòng, chống ma túy năm 2009, lực lượng CSB Việt Nam đã cùng các cơ quan chức năng điều tra, khám phá 21 vụ án phạm tội về ma túy, trong đó có những vụ án đặc biệt nguy hiểm, bắt giữ 30 đối tượng phạm tội; tổ chức nhiều đợt tuyên truyền cho hàng trăm lượt tàu, thuyền các loại, cấp phát hàng nghìn tài liệu tuyên truyền cho ngư dân vùng ven biển và đang sinh sống trên biển. Thông qua công tác tuyên truyền, giúp nhân dân, ngư dân nâng cao hiểu biết về pháp luật trên biển, khuyến khích nhân dân tích cực tham gia đấu tranh, tố giác các loại tội phạm, nhất là tội phạm ma túy, buôn bán người đến các cơ quan chức năng trong thời gian sớm nhất.
Lực lượng CSB không quản ngại hy sinh, gian khổ, bằng trí thông minh và quả cảm bảo vệ, giúp đỡ nhân dân làm ăn sinh sống trên biển. Bộ đội tàu CSB 2001, 2002/ Vùng 5 CSB, đã giải cứu bốn tàu cá của tỉnh Kiên Giang với 41 ngư dân bị đối tượng người nước ngoài dùng vũ khí uy hiếp cướp tài sản. Biên đội tàu CSB 3001, 3002/ Vùng 4 CSB, đã cấp cứu thành công tàu chở dầu HQ 902 bị cháy ở Vũng Rô, bảo đảm an toàn người và phương tiện, ngăn ngừa sự cố gây ô nhiễm môi trường. Tàu CSB 9001 cùng tàu HQ 951/ Vùng 3 Hải quân cấp cứu ngư dân bị nạn do cơn bão số 1 năm 2008 tại quần đảo Hoàng Sa, kêu gọi và hướng dẫn hàng trăm tàu cá vào nơi trú bão an toàn. Trên vùng biển tây nam, tàu CSB 2002/ Vùng 5 CSB cứu tàu cá CM 9501 của tỉnh Kiên Giang, trên tàu có 17 thuyền viên, đưa về huyện đảo Phú Quốc an toàn... Bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân, CSB Việt Nam kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật. Giữ vững chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc, CSB chủ động, kiên trì, khôn khéo ứng phó với các tình huống phức tạp. Nêu cao phẩm chất "Bộ đội Cụ Hồ - Người chiến sĩ Cảnh sát biển Việt Nam", cán bộ, chiến sĩ CSB là chỗ dựa tin cậy cho nhân dân yên tâm làm ăn chân chính trên biển.
Ðáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn mới, từ cơ quan của Cục đến các đơn vị cơ sở triển khai thực hiện tốt phương châm huấn luyện "Cơ bản, thiết thực, vững chắc"; đẩy mạnh phong trào "Huấn luyện giỏi, kỷ luật nghiêm, sẵn sàng chiến đấu cao". Chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện có hiệu quả huấn luyện chuyên ngành như: pháp luật, võ thuật, ngoại ngữ, quy trình kiểm tra, kiểm soát... Kết quả huấn luyện hằng năm đạt 100% yêu cầu, có hơn 75% đạt loại khá, giỏi. Cục CSB Việt Nam đã tổ chức thành công 16 cuộc diễn tập và hiệp đồng cùng các lực lượng khác tiến hành 11 cuộc diễn tập. Thông qua huấn luyện, diễn tập ngày càng nâng cao trình độ của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, chỉ huy, số đông thuyền trưởng có khả năng hoạt động độc lập, đi biển trong điều kiện đêm tối, thời tiết phức tạp; cán bộ, nhân viên chuyên môn, nghiệp vụ các cấp sử dụng thành thạo các loại trang bị, góp phần nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu và trình độ kiểm tra, kiểm soát, đấu tranh phòng, chống các loại tội phạm, duy trì thực thi pháp luật trên biển. Chấp hành kỷ luật, xây dựng nền nếp chính quy có nhiều chuyển biến và đạt kết quả tốt. Nguyên tắc lãnh đạo được giữ vững; phương pháp, tác phong công tác của đội ngũ cán bộ có nhiều đổi mới và chuyển biến tiến bộ. Nội bộ đoàn kết thống nhất, lòng tin của cán bộ, chiến sĩ vào lãnh đạo, chỉ huy ngày càng được củng cố vững chắc...
Cục CSB Việt Nam từng bước làm tốt chức năng tham mưu cho Bộ Quốc phòng và Chính phủ ban hành các văn bản quy phạm pháp luật phục vụ công tác quản lý, duy trì thực thi pháp luật trên biển và xây dựng Lực lượng Cảnh sát biển giai đoạn 2001- 2010. Hằng năm biên soạn, in và cấp phát từ 5.000 đến 7.000 tài liệu tuyên truyền pháp luật về biển, về CSB Việt Nam cấp cho nhân dân, ngư dân các địa phương.
Xây dựng tổ chức Ðảng trong sạch, vững mạnh gắn với xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện, vững chắc của Ðảng trong mọi tình huống, toàn đảng bộ nghiêm túc quán triệt và triển khai thực hiện có hiệu quả các Nghị quyết Ðại hội IX, X của Ðảng, các Nghị quyết của BCH T.Ư Ðảng và Nghị quyết của Ðảng bộ Quân đội. Tích cực thực hiện Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh". Do vậy, trong những thời điểm khó khăn, trước những nhiệm vụ nặng nề, phẩm chất "Bộ đội Cụ Hồ - Người chiến sĩ CSB Việt Nam" càng tỏa sáng, tạo động lực tinh thần vượt qua thử thách, hoàn thành tốt nhiệm vụ. Ðội ngũ cán bộ, đảng viên luôn thể hiện vai trò tiền phong gương mẫu trước quần chúng, thật sự đi đầu trong tuần tra, kiểm tra, kiểm soát thực thi pháp luật trên biển; huấn luyện, học tập, chấp hành kỷ luật, xây dựng nền nếp chính quy và đổi mới phong cách tác phong công tác.
Cấp ủy, chỉ huy các cấp triển khai toàn diện Cuộc vận động "Quản lý, khai thác vũ khí, trang bị kỹ thuật tốt, bền, an toàn, tiết kiệm, an toàn giao thông", góp phần bảo đảm lượng tàu, xe cho các hoạt động. Công tác hậu cần, tài chính bảo đảm kịp thời các nhiệm vụ thường xuyên, đột xuất. Hoạt động của các tổ chức quần chúng có sức thu hút, lan tỏa, tạo sức mạnh tổng hợp, góp phần xây dựng Ðảng và thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị được giao.
Thật sự là một lực lượng nòng cốt duy trì an ninh, trật tự, an toàn và thực thi pháp luật trên biển, CSB Việt Nam đã xây đắp truyền thống "Kiên quyết, dũng cảm, khắc phục khó khăn, đoàn kết hiệp đồng, giữ nghiêm pháp luật", góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo và thềm lục địa của Tổ quốc Việt Nam XHCN.
Chuẩn Ðô đốc
PHẠM ÐỨC LĨNH
Cục trưởng CSB Việt Nam