Đoàn khảo sát của Thường trực Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội do Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân thành phố Phạm Quí Tiên làm Trưởng đoàn đã làm việc với xã Hòa Lạc về tổ chức và hoạt động của Hội đồng nhân dân xã. Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Đào Xuân Ban cho biết, xã Hòa Lạc được thành lập trên cơ sở sáp nhập phần lớn diện tích và dân số của xã Thạch Hòa, Tân Xã cùng một phần địa giới các xã: Cổ Đông (thị xã Sơn Tây), Bình Yên, Hạ Bằng, Tiến Xuân.
Sau sắp xếp, xã có diện tích tự nhiên hơn 35 km2, dân số hơn 21 nghìn người. Hội đồng nhân dân xã Hòa Lạc sau khi sắp xếp có 50 đại biểu, trong đó có sáu đại biểu Hội đồng nhân dân huyện Thạch Thất trước đây chuyển tiếp; ba đại biểu chỉ định; 41 đại biểu của các xã thực hiện sắp xếp.
Từ ngày 1/7/2025 đến nay, Hội đồng nhân dân xã Hòa Lạc đã tập trung nghiên cứu thực hiện các quy định, chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương và thành phố để bảo đảm hoạt động của Hội đồng nhân dân, Thường trực Hội đồng nhân dân, các ban của Hội đồng nhân dân và đại biểu được đồng bộ, thống nhất, hiệu lực, hiệu quả.
Đặc biệt, Hội đồng nhân dân xã Hòa Lạc đã thành lập đoàn giám sát chuyên đề để giám sát việc thực hiện kỷ cương, kỷ luật hành chính, công tác cải cách hành chính, chuyển đổi số của các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân xã.
Tại buổi làm việc với đoàn khảo sát, xã Hòa Lạc nêu một số khó khăn, vướng mắc như: Về địa giới hành chính xã chưa được xác định chính thức, gây khó khăn cho ổn định về dân cư, quản lý tổ chức đảng và đảng viên; công tác giải phóng mặt bằng các dự án trọng điểm của thành phố bị gián đoạn. Việc chưa có hướng dẫn hoạt động của Hội đồng nhân dân theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp; chưa có quy định nhiệm vụ của các Ban Hội đồng nhân dân phường, xã và quy chế mẫu, gây khó khăn cho hoạt động...
Hội đồng nhân dân xã Hòa Lạc đề nghị Hội đồng nhân dân thành phố tổ chức tập huấn nghiệp vụ, học tập kinh nghiệm; ban hành cẩm nang hoạt động của Hội đồng nhân dân xã; giao chỉ tiêu biên chế cho các xã. Đặc biệt là cần giao cụ thể số lượng biên chế tham mưu giúp việc cho Hội đồng nhân dân để có cơ sở bố trí công chức chuyên trách giúp việc nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp.
Về đề xuất, kiến nghị của Hội đồng nhân dân xã, thành viên đoàn khảo sát đề nghị xã Hòa Lạc tổng hợp tổng thể vướng mắc liên quan trụ sở của Đảng ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, các cơ quan chuyên môn để gửi thành phố. Trước mắt xây dựng quy chế phối hợp giữa Đảng ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân xã với các đơn vị như Khu công nghệ cao Hòa Lạc, Đại học Quốc gia Hà Nội; các đơn vị quân sự.
Theo đánh giá của đoàn khảo sát, Hòa Lạc là địa bàn quan trọng, động lực tăng trưởng mới của Thủ đô, có thế mạnh trong triển khai bốn nghị quyết là “bộ tứ trụ cột” của Bộ Chính trị. Do đó, xã cần mạnh dạn nghiên cứu, đề xuất chính sách đặc thù cho phù hợp tiềm năng, thế mạnh của địa phương để bố trí nguồn lực, nhân lực cho phát triển. Từ thực tiễn hoạt động, xã cần chủ động đề xuất việc phân cấp, phân quyền để tạo điều kiện tốt nhất cho phát triển địa phương.
Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội Phạm Quí Tiên ghi nhận xã Hòa Lạc đã nghiêm túc thực hiện chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương và thành phố trong sắp xếp, kiện toàn bộ máy với tinh thần khẩn trương, hiệu quả. Đồng chí Phạm Quí Tiên cho biết, cuộc khảo sát nhằm nắm bắt kết quả cũng như những vướng mắc, khó khăn sau một tháng thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, trên cơ sở đó đoàn sẽ tổng hợp và có đề xuất, kiến nghị tới các cơ quan, đơn vị liên quan nhằm tháo gỡ, tạo điều kiện để mô hình chính quyền mới hoạt động hiệu quả.
Đồng chí Phạm Quí Tiên đề nghị xã bổ sung, hoàn thiện báo cáo; đồng thời, tiếp tục phối hợp Khu công nghệ cao Hòa Lạc, Đại học Quốc gia Hà Nội để giải quyết những bất cập trong đất đai, địa giới hành chính. Trên cơ sở đó, các bên có quy chế phối hợp bảo đảm hiệu quả của công tác quản lý. Cùng với đó, xã cần chủ động tiếp tục phối hợp ba bên: Xã Hòa Lạc, Khu công nghệ cao Hòa Lạc và cơ quan thuế để kê khai, thu thuế trên địa bàn .