Tính dự báo và tấm lòng nhân ái

Là tờ báo chính trị xã hội, báo Dân trí dưới thời Tổng Biên tập Phạm Huy Hoàn còn phát huy rất tốt các hoạt động xã hội, mà nổi bật là Giải thưởng Nhân tài Đất Việt và Quỹ Vòng tay Nhân ái.

Từ cách đây 20 năm (2005), khi công nghệ thông tin còn rất manh nha ở Việt Nam thì Tổng Biên tập Phạm Huy Hoàn đã tổ chức Giải thưởng Nhân tài Đất Việt trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Đây là nơi ươm mầm, hội tụ và là ngày hội của các tài năng về lĩnh vực này.

Do phát trực tiếp trên VTV2 vào giờ vàng đúng ngày 20/11, nó nhanh chóng trở thành sự kiện xã hội và hầu như năm nào cũng nhận được sự quan tâm của các vị lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng và Nhà nước.

Một niềm vui không nhỏ với ông Hoàn là từ các giải thưởng này, nhiều tài năng trẻ trưởng thành, góp phần vào sự phát triển công nghệ thông tin chung của đất nước.

Dân trí được bạn đọc yêu mến là bởi thái độ chân tình, cầu thị và sẻ chia với bạn đọc, mà nổi bật là Quỹ Vòng tay Nhân ái mà ông Phạm Huy Hoàn lập ra. Với kinh nghiệm từ Quỹ Tấm lòng Vàng hồi còn làm Tổng Biên tập báo Lao Động, khi về Dân trí, ông Hoàn đã lập Quỹ Vòng tay nhân ái.

Đến nay, Quỹ đã xây dựng hàng trăm điểm trường, nhà tình nghĩa và cầu dân sinh, giúp đỡ hàng vạn hoàn cảnh vượt qua khó khăn mà có trường hợp lên tới cả chục tỷ đồng chỉ riêng cho một đối tượng.

Để nhận được sự ủng hộ của những nhà hảo tâm, ông Hoàn rất nghiêm khắc trong vấn đề tài chính. “Một đồng đến là một đồng đi”, tức là một đồng bạn đọc gửi đến thì một đồng đến tay đối tượng do họ chọn gửi. Có lần thấy một số trường hợp được nhận quá nhiều, anh em đề xuất điều chuyển đến các đối tượng được ít hơn nhưng ông Hoàn không đồng ý: “Họ gửi cho ai thì trao cho người ấy, tiền của mình đâu mà đứng ra phân phát”.

 Ông Hoàn cũng trân trọng cả những trường hợp được giúp đỡ. Trong các bài, ông không cho phép dùng từ “cho” như chuyển cho, gửi cho mà thay bằng “đến” - chuyển đến, gửi đến, trao đến. Có lần ông nói trước cuộc họp: “Đừng coi người ta là kẻ ăn xin mà bố thí. Tiền của độc giả gửi đến độc giả, không phải của mình, đừng mang giọng ban ơn”.

Phạm Huy Hoàn và tôi

Xin cho phép được nói mấy dòng về mối quan hệ giữa Tổng Biên tập Phạm Huy Hoàn và tôi, như một lời tri ân của nhân viên với thủ trưởng cũ. Thành thật, tôi và bác Hoàn là những cá tính trái ngược. Bác là người Hà Nội, xuất thân từ một gia đình giàu có, học sinh trường Albert Sarraut, chơi Piano như gió, thông thạo bốn ngoại ngữ kèm lối sống nguyên tắc, bia không, rượu không, thuốc lào, thuốc lá cũng không...

Còn tôi thì đặc chất nhà quê, không biết dù chỉ một nốt nhạc, chẳng biết một chữ ngoại ngữ nào, sống lại xô bồ... Tôi quý trọng bác thì lẽ thường, nhưng hình như bác cũng quý mến tôi.

Nhiều khi tôi nghĩ bác quý mình vì mấy lẽ. Tuy sống lôm côm nhưng tôi rất nguyên tắc với những bài viết của mình. Hơn 10 năm phụ trách mục BLOG mỗi ngày một bài, chưa lần nào tôi nộp bài muộn và cũng chưa lần nào bị cấp trên nhắc nhở. Thứ nữa, dù viết gai góc đến đâu tôi vẫn luôn nhớ lời bác Hoàn căn dặn: “Sự thực, chính xác, cảm thông, chia sẻ trên tinh thần xây dựng và đặc biệt, không được có động cơ” nên lượng truy cập thường rất cao, được bạn đọc yêu mến, quý trọng.

Việc ra đời của mục BLOG trên Dân trí cũng khá bất ngờ.

Mục này, trước do một anh bạn người Canada rất giỏi tiếng Việt và văn hóa Việt phụ trách, tuần đăng hai bài mang tính giải trí dành cho lớp trẻ. Sau vì lý do cá nhân, bạn đó thôi cộng tác.

Một hôm, bác Hoàn gọi tôi lên giao cho tôi với hai yêu cầu: Đưa mục này trở thành quan điểm của Dân trí về kinh tế, chính trị, xã hội (vì thế, bác trực tiếp giao đề tài, duyệt bài kể cả khi đi công tác nước ngoài) và mỗi ngày xuất bản một bài. Rất may nhờ sự quan tâm của bác, sự cộng tác của các bạn Lê Chân Nhân, Bích Diệp, Mạnh Quân, Ngọc Lan... tôi đã hoàn thành tốt nhiệm vụ khiến bác rất yên tâm.

Có lần trong cuộc họp, bác nói: “Ở Dân trí, tôi tâm đắc với ba mảng đề tài: Giải thưởng nhân tài Đất Việt, Quỹ Vòng tay nhân ái và mục BLOG”. Rồi bác hạ giọng nói riêng với tôi: “Chỉ có tôi mới dùng được ông. Bao giờ tôi nghỉ thì ông hãy nghỉ” và chúng tôi đã giữ lời hẹn này.

Đọc đến đây, có thể có người cho rằng chả lẽ nhà báo Phạm Huy Hoàn không có khiếm khuyết? “Nhân vô thập toàn” chả có ai hoàn hảo cả. Song, anh em tôi cũng lớn tuổi rồi (tôi gần thất thập, bác ngoại bát tuần) nên nhìn về nhau chỉ thấy những điều tốt đẹp.

Mấy năm nay, sức khỏe bác không tốt (cũng phải thôi vì 84 tuổi rồi), cứ bảo đến thăm anh mà lần lữa mãi. Xin anh nhận bài viết này như một lời tri ân của đứa em với một người anh!