Sứ mệnh truyền thông về bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia

Báo Biên phòng, 66 năm kể từ khi thành lập đến nay, đã không ngừng lớn mạnh, phát triển cùng dòng chảy của nền báo chí cách mạng Việt Nam, trở thành “cánh tay nối dài” của lực lượng Bộ đội Biên phòng trong công tác tuyên truyền, vận động quần chúng nơi biên giới, biển đảo. Với bản sắc riêng biệt của những “nhà báo - chiến sĩ”, đội ngũ làm Báo Biên phòng đã không quản ngại gian khổ, bám sát thực tiễn, phản ánh chân thực, sinh động nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia.

Trong cuộc trao đổi với phóng viên Báo Nhân Dân, đồng chí Đại tá Nhâm Hồng Hắc, Tổng Biên tập Báo Biên phòng, Chủ tịch Liên Chi hội Nhà báo Biên phòng, chia sẻ về hành trình phát triển, vai trò, trách nhiệm và những kỳ vọng dành cho thế hệ làm báo trẻ trong giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ của báo chí đa nền tảng hôm nay.

Ngày 22/4/1959, Tờ "Tin Công an nhân dân vũ trang" số 1 (tiền thân của Báo Biên phòng) ra đời.

Một trong những ấn phẩm của Báo Biên phòng trong lịch sử 66 năm ra đời, trưởng thành, phát triển.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đến dự và huấn thị tại Lễ thành lập lực lượng Công an nhân dân vũ trang, tháng 3 năm 1959. Ảnh Tư liệu.

Phóng viên Trần Hữu Tòng (bên trái) của Tờ tin Công an nhân dân vũ trang (nay là Báo Biên phòng) phỏng vấn phi công Mỹ bị quân ta bắt giữ tại chiến trường, năm 1964. Ảnh: Tư liệu.

Trung tướng Tăng Huệ, nguyên Tư lệnh BĐBP bấm nút hòa mạng Trang thông tin điện tử Biên phòng (nay là Báo điện tử Biên phòng), ngày 1/8/2007. Ảnh: Tư liệu.

Các thế hệ lãnh đạo, cán bộ, phóng viên Báo Biên phòng tại Hội thảo sách lịch sử báo Biên phòng giai đoạn 2009-2014.

Từ tờ tin Công an nhân dân vũ trang…

Thưa đồng chí, xin đồng chí chia sẻ về hành trình hình thành và phát triển của Báo Biên phòng trong bối cảnh chung của nền báo chí cách mạng Việt Nam?

Ngày 22/4/1959, tờ tin Công an nhân dân vũ trang, tiền thân của Báo Biên phòng ngày nay được thành lập và ra số đầu tiên. 66 năm qua, mặc dù tên gọi nhiều lần thay đổi, nhưng Báo Biên phòng luôn bám sát tình hình của đất nước, tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, Nhà nước, quân đội và Bộ đội Biên phòng (BĐBP) đến cán bộ, chiến sĩ, nhân dân các dân tộc ở biên giới, biển đảo; động viên, cổ vũ cán bộ, chiến sĩ và các tầng lớp nhân dân hăng hái thi đua, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ.

Trong giai đoạn đầu mới thành lập, đặc biệt là những năm tháng khói lửa chiến tranh, các cán bộ, phóng viên thế hệ đầu tiên của báo luôn có mặt ở những trận tuyến ác liệt nhất để phản ánh sâu sát các hoạt động công tác, chiến đấu, xây dựng đơn vị trên địa bàn biên giới, biển đảo, giới tuyến của lực lượng Công an nhân dân vũ trang; cổ vũ, động viên và góp phần phòng, chống âm mưu khiêu khích phá hoại của kẻ thù dọc giới tuyến tạm thời; đấu tranh chống gián điệp, biệt kích; tuyên truyền, vận động nhân dân phòng, chống âm mưu kích động “xưng vua”, “nổi phỉ” gây bạo loạn, cướp chính quyền tại các khu vực biên giới... được bạn đọc quan tâm đón nhận. Báo Công an nhân dân vũ trang ngày đó trở thành một kênh thông tin quan trọng giúp lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các bộ, ngành nắm bắt kịp thời tình hình biên giới, giới tuyến, tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở các địa bàn xa xôi, hẻo lánh, để có đối sách xây dựng phòng tuyến an ninh từ nội địa ra biên giới, giới tuyến...

Qua tờ báo, lực lượng BĐBP và bạn đọc được biết đến nhiều điển hình tiên tiến, nhiều tấm gương sáng về đức hy sinh, lòng tận tụy của cán bộ, chiến sĩ biên phòng. Một trong số đó là Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Trần Văn Thọ công tác tại Leng Su Sìn (Lai Châu). Những câu chuyện về anh Trần Văn Thọ từ những năm tháng đầu tiên của lực lượng BĐBP vẫn được truyền tụng đến hôm nay.

Báo Công an nhân dân vũ trang có được vinh dự rất lớn, đó là được Bác Hồ đặt tên và các số báo ra, Bác Hồ thường đọc. Có số, Bác còn ghi bút tích nhận xét bài báo, yêu cầu khen thưởng những gương người tốt, việc tốt được đăng báo, chỉ bảo những sai sót về mặt nghiệp vụ báo chí. Đây là niềm động viên, khích lệ lớn không chỉ đối với cán bộ, phóng viên tòa soạn mà còn là vinh dự chung cho toàn lực lượng Công an nhân dân vũ trang.

Sau năm 1975, cán bộ, phóng viên Báo Công an nhân dân vũ trang cùng với toàn lực lượng bước vào một giai đoạn chiến đấu mới. Nổi bật là các hoạt động tuyên truyền thực hiện nhiệm vụ triển khai lực lượng ra các tuyến biên giới, bờ biển, biển đảo ở miền Nam; cùng quân và dân phá âm mưu “hậu chiến” của địch; tiến hành các mặt công tác chính trị và nghiệp vụ giữ vững chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia; giúp đỡ các địa phương mới giải phóng xây dựng chính quyền cách mạng, vận động nhân dân ổn định đời sống, phát triển sản xuất.

Giai đoạn này, báo đã trưởng thành về mọi mặt với đội ngũ phóng viên có bản lĩnh chính trị và năng lực vững vàng. Những bài viết của báo được bạn đọc cả nước quan tâm, đón nhận, trở thành nguồn động viên, cổ vũ tinh thần cho cán bộ, chiến sĩ toàn lực lượng và quân dân biên giới hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia.

Bước vào thời kỳ đổi mới, cùng với sự phát triển của đất nước, Báo Biên phòng đã không ngừng phát triển, lớn mạnh. Và bước ngoặt lớn nhất, ngày 24/4/2001, Bộ Thông tin và Truyền thông cấp phép cho Báo Biên phòng được phát hành rộng rãi trên toàn quốc. Năm 2005, báo tiếp tục được cấp giấy phép xuất bản phụ trương An ninh biên giới; năm 2007, trang tin điện tử của Báo Biên phòng ra đời và đến ngày 31/7/2013, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ký giấy phép hoạt động báo chí điện tử cho Báo Biên phòng.

Bên cạnh việc thực hiện nhiệm vụ chính trị trọng tâm, các chương trình truyền hình do Báo Biên phòng tổ chức thực sự có sức lan tỏa mạnh trong xã hội, tiêu biểu như: “Xuân Biên phòng ấm lòng dân bản”; “Âm vang biên giới”; “Biên cương thắm tình hữu nghị”; “Vì những con tàu xa khơi”; “Những người thắp lửa biên cương”; “Biên cương trên đường hội nhập”... Đặc biệt, Báo Biên phòng đã phối hợp với Đài Truyền hình Việt Nam sản xuất phim tài liệu truyền hình gồm 25 tập “Ký sự Biên phòng” và 35 tập “Ký sự biển đảo” thu hút đông đảo người theo dõi và gây được tiếng vang trong dư luận.

Suốt chặng đường 66 năm xây dựng, phấn đấu và trưởng thành, Báo Biên phòng luôn bám sát tôn chỉ, mục đích, nhiệm vụ chính trị, định hướng tuyên truyền của Đảng, Nhà nước và Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP. Các ấn phẩm của báo thông tin kịp thời chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước, quân đội; phản ánh sinh động thực tiễn công tác bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội; thường xuyên, kiên trì đấu tranh phản bác có hiệu quả các luận điệu tuyên truyền xuyên tạc của các thế lực thù địch, đấu tranh chống “diễn biến hòa bình” và phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; vạch trần thủ đoạn hoạt động của các loại tội phạm, đấu tranh chống hiện tượng tiêu cực, tham nhũng, suy thoái đạo đức, các tệ nạn xã hội; góp phần tích cực xây dựng nền biên phòng toàn dân vững mạnh. Đặc biệt, công tác thông tin tuyên truyền đối ngoại được tăng cường, góp phần xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác, cùng phát triển.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến thăm, làm việc, chúc tết cán bộ, chiến sĩ Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, năm 2017.

… Đến ba ấn phẩm báo chí hiện đại

Thưa đồng chí, trong quá trình làm báo, Báo Biên phòng đã thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước như thế nào để phù hợp với tình hình các vùng biên giới, hải đảo?

Báo Biên phòng hiện xuất bản 3 ấn phẩm: 2 ấn phẩm báo in là báo Biên phòng (xuất bản 02 số/tuần) và phụ trương An ninh biên giới (xuất bản 01 số/tuần); 01 ấn phẩm báo điện tử Biên phòng (cập nhật 24/24).

Các ấn phẩm của Báo Biên phòng luôn bám sát và thực hiện đúng tôn chỉ mục đích ghi trong giấy phép hoạt động báo chí; quán triệt, tuân thủ, chấp hành nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng; thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị, định hướng tuyên truyền và hướng dẫn, chỉ đạo của các cơ quan nghiệp vụ cấp trên như Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin - Truyền thông, Tổng Cục Chính trị, Hội Nhà báo Việt Nam...; chấp hành nghiêm các quy định pháp luật về hoạt động báo chí và thực hiện tốt các chức năng báo chí.

Báo Biên phòng vừa kịp thời tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước, vừa thực hiện tốt chức năng là diễn đàn của cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang và nhân dân trong sự nghiệp xây dựng, quản lý và bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia.

Báo có tôn chỉ, mục đích tuyên truyền, phổ biến đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nghị quyết, chỉ thị của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng về xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, quản lý, bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới quốc gia.

Báo phản ánh, tuyên truyền kết quả thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, biên phòng, các mặt công tác, hoạt động của cán bộ, chiến sĩ và nhân dân ở khu vực biên giới, các gương tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến trong xây dựng, quản lý và bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia; xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng BĐBP chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại.

*Thủ tướng Phạm Văn Đồng gặp mặt, động viên các nghệ sỹ CANDVT, năm 1976.*

*Thủ tướng Phạm Văn Đồng gặp mặt, động viên các nghệ sỹ CANDVT, năm 1976.*

Đồng thời, báo thông tin những vấn đề về biên giới và lãnh thổ các nước trên thế giới, những kinh nghiệm trong áp dụng khoa học công nghệ phục vụ quản lý, bảo vệ biên giới, vùng biển, định hướng, giáo dục chính trị tư tưởng, phổ biến giáo dục pháp luật về lãnh thổ, biên giới quốc gia cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân ở khu vực biên giới.

Bên cạnh đó, báo cũng thực hiện nhiệm vụ đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch lợi dụng vấn đề biên giới lãnh thổ, dân tộc, tôn giáo để chống phá sự nghiệp cách mạng của Đảng, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, mối quan hệ hữu nghị với các nước láng giềng.

Ngày 2/3/2009, nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày truyền thống BĐBP (3/3/1959-3/3/2009), 20 năm Ngày Biên phòng toàn dân (3/3/1989-3/3/2009) và trao tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, thay mặt Lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng đã trao tặng Danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân (lần thứ hai) cho lực lượng BĐBP vì những thành tích đặc biệt xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới quốc gia trong thời kỳ mới.

Bản sắc riêng của đội ngũ “nhà báo-chiến sĩ” là dấn thân

Đội ngũ phóng viên, biên tập viên của Báo Biên phòng thường được gọi là “nhà báo – chiến sĩ”. Theo đồng chí, điều gì làm nên bản sắc riêng biệt của đội ngũ này?

Các ấn phẩm báo Biên phòng, phụ trương An ninh biên giới, báo điện tử Biên phòng luôn thực hiện đúng tôn chỉ, mục đích, định hướng thông tin của trên, bám sát tình hình thời sự, nhiệm vụ chính trị trọng tâm của đất nước, Quân đội, BĐBP, tuyên truyền có chiều sâu, hiệu quả các hoạt động trên các lĩnh vực, xây dựng thế trận bảo vệ biên giới, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, biển, đảo, an ninh biên giới quốc gia, đấu tranh chống các loại tội phạm ở khu vực biên giới; kịp thời đưa đến bạn đọc các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về biên giới, công tác biên phòng, đối ngoại biên phòng. Các ấn phẩm của báo cũng đã kịp thời biểu dương, cổ vũ động viên phong trào toàn dân tham gia xây dựng, bảo vệ biên giới, biển, đảo Tổ quốc, giúp dân xóa đói, giảm nghèo, xây dựng cơ sở chính trị, giữ gìn tình đoàn kết hữu nghị với các nước láng giềng; công tác xây dựng lực lượng của BĐBP.

Sở dĩ có được những kết quả trên là do đội ngũ phóng viên, biên tập viên của Báo Biên phòng có ý thức chấp hành kỷ luật về thông tin rất nghiêm túc, thực hiện theo chỉ đạo và định hướng thông tin của cấp trên, bám sát sự kiện chính trị của đất nước, Quân đội và nhiệm vụ chính trị của Bộ Tư lệnh BĐBP để thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền.

Điều làm nên bản sắc riêng biệt của đội ngũ “nhà báo-chiến sĩ” chính là ý thức nghề nghiệp, không quản ngại khó khăn, gian khổ, dũng cảm, dấn thân, trách nhiệm, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Các nhà báo sẵn sàng đi tác nghiệp nơi đầu sóng, ngọn gió, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, dầm mình trong lũ, bão...,để ghi lại những khoảnh khắc, hình ảnh và cảm nhận chân thực, sống động nhất,…

Nhiều tác phẩm báo chí chất lượng đã ra đời, có sức lan tỏa sâu rộng, góp phần cổ vũ những nhân tố mới, nhân rộng những chương trình, mô hình hay, cách làm sáng tạo, hiệu quả của các đơn vị trong toàn lực lượng và đồng bào các dân tộc ở khu vực biên giới, vùng biển, đảo trong sự nghiệp quản lý và bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia.

Bên cạnh đó, với đội ngũ biên tập viên tâm huyết, có trình độ chuyên môn cao, góp phần xây dựng các ấn phẩm báo in và báo điện tử có nhiều đổi mới về hình thức trình bày, phương pháp thể hiện các tác phẩm báo chí, mở thêm các chuyên mục; tăng cường sử dụng thông tin của cộng tác viên, nhất là của các chuyên gia, nhà khoa học.

Đồng chí đánh giá thế nào về vai trò của báo chí đa nền tảng trong việc tuyên truyền về vùng biên giới, biển, đảo hiện nay?

Trong bối cảnh các phương tiện truyền thông xã hội phát triển vượt bậc, cùng với việc các loại hình truyền thông mới ra đời ảnh hưởng sâu rộng đến các hoạt động báo chí, tuyên truyền. Ảnh hưởng của báo chí đa nền tảng đối với việc tuyên truyền về vùng biên giới, biển đảo hiện nay đang ngày càng mạnh mẽ, đặc biệt là trên các nền tảng truyền thông xã hội.

Để bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia cần đến sức mạnh tổng hợp, cần có sự kết hợp chặt chẽ trên tất cả các lĩnh vực, trong đó có báo chí, truyền thông.

Trong những năm qua, báo chí đa nền tảng đã làm tốt công tác tuyên truyền về biên giới, biển, đảo; đã có những bước tiến quan trọng cả chiều rộng và chiều sâu. Nội dung, hình thức và các biện pháp tuyên truyền được quan tâm đổi mới, bám sát thực tiễn. Bên cạnh tuyên truyền bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, vùng biển, đảo; báo chí đa nền tảng đã phản ánh đậm nét nhiệm vụ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội khu vực biên giới, biển, đảo. Đội ngũ phóng viên, biên tập viên thực hiện các chuyến công tác vùng biên giới, hải đảo…để có những tin bài nóng hổi, phản ánh kịp thời tình hình biên giới, biển đảo.

Đồng chí kỳ vọng gì vào thế hệ làm báo trẻ hiện nay trong việc tiếp nối và phát huy truyền thống báo chí cách mạng nói chung và của Báo Biên phòng nói riêng?

Nhà báo có trách nhiệm phản ánh thực tế xã hội một cách chính xác và đa chiều, từ các vấn đề xã hội, kinh tế, chính trị đến văn hóa, giáo dục..., giúp cung cấp thông tin có giá trị, kịp thời cho độc giả. Tôi đặt nhiều niềm tin và kỳ vọng vào thế hệ những người làm báo trẻ hiện nay trong việc tiếp nối và phát huy truyền thống báo chí cách mạng.

Hiện nay, trong môi trường truyền thông kỹ thuật số, thông tin có thể được lan truyền nhanh chóng và rộng rãi mà không qua kiểm tra hoặc xác minh. Theo tôi, các phóng viên trẻ với thế mạnh về công nghệ phải bảo đảm rằng thông tin được truyền tải là đáng tin cậy và không gây hiểu lầm. Trong khi khai thác dữ liệu và công nghệ tiên tiến để cung cấp nội dung cá nhân hóa, các phóng viên trẻ phải bảo vệ quyền riêng tư và dữ liệu cá nhân, tránh xâm phạm quyền riêng tư và phải sử dụng dữ liệu một cách an toàn và minh bạch.

Để thực hiện tốt trách nhiệm xã hội của mình, các phóng viên trẻ cần trau dồi bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp và năng lực nghề nghiệp.

*Thiếu tướng Phùng Quốc Tuấn, nguyên Phó Chính ủy BĐBP tặng hoa chúc mừng Liên Chi hội nhà báo Biên phòng tháng 6/2024.*

*Thiếu tướng Phùng Quốc Tuấn, nguyên Phó Chính ủy BĐBP tặng hoa chúc mừng Liên Chi hội nhà báo Biên phòng tháng 6/2024.*

Ngoài ra, các bạn trẻ tham gia làm báo cần hiểu sâu sắc, cân nhắc kỹ lưỡng từng việc làm, xem xét, phân tích đầy đủ hậu quả chính trị, xã hội của từng chi tiết trong tác phẩm của mình. Nếu thông tin đưa ra chưa được kiểm chứng hoặc chưa được điều tra kỹ thì sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến dư luận xã hội, tư tưởng của quần chúng.

Xã hội càng phát triển thì nhu cầu thông tin càng cao, càng đa dạng, nhất là càng phải nhanh chóng, kịp thời. Là nhà báo chân chính thì phải phát hiện, lựa chọn, xử lý thông tin không chỉ nhanh, kịp thời, mà quan trọng là phải trung thực, chính xác, khách quan, phản ánh đúng tâm tư, nguyện vọng của nhân dân và đúng định hướng chính trị của Đảng, tác động tích cực và hiệu quả đến tiến bộ và sự phát triển của xã hội.

Xin cảm ơn đồng chí Tổng Biên tập Báo Biên phòng!

------------------

Ngày xuất bản: 14/6/2025
Chỉ đạo: Kim Phương Bình
Tổ chức sản xuất: Thảo Lê
Thực hiện: Kim Cương
Trình bày: Dương Thịnh
Ảnh: Báo Nhân Dân, Báo Biên Phòng

Trở về Nhandan.vn