Bước chuyển chiến lược của ngành tuyên giáo và dân vận trong kỷ nguyên mới

Kỷ nguyên mới với những mục tiêu cao cả đặt ra những yêu cầu mới, nhiệm vụ mới rất vẻ vang song cũng nhiều khó khăn thách thức, đòi hỏi toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta, trong đó có ngành Tuyên giáo và Dân vận, phải phấn đấu quyết liệt, vươn lên.

Sự nghiệp xây dựng, phát triển và bảo vệ Tổ quốc đang đứng trước nhiều cơ hội, vận hội lịch sử. Việc triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng với các quyết sách chiến lược mang tính cách mạng, mở ra một chặng đường cải cách toàn diện, sâu rộng, đồng bộ, một không gian phát triển cho đất nước. Đây chính là điều kiện tiên quyết để Việt Nam tận dụng thời cơ, vượt qua thách thức, vững vàng tiến bước trên con đường phát triển nhanh và bền vững.

Kỷ nguyên mới được dự báo sẽ phải đối mặt với sự gia tăng các biến động tư tưởng, văn hóa-xã hội đa chiều, phức tạp. Tuyên giáo và dân vận phải là một trong những lĩnh vực tiên phong định hướng tư tưởng, dẫn dắt nhận thức, truyền tải khát vọng phát triển của dân tộc, tuyên truyền, vận động toàn Đảng, toàn dân, toàn quân nắm vững, hiểu đúng, đồng thuận cao, thực hiện thắng lợi đường lối, chủ trương của Đảng; góp phần tích cực xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng; thắt chặt quan hệ mật thiết giữa Đảng với nhân dân, tăng cường niềm tin của nhân dân đối với Đảng, với chế độ; khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, đoàn kết, tự cường, nghĩa tình, trung thực, trách nhiệm, kỷ cương, sáng tạo của con người Việt Nam; kết nối, phát huy hiệu quả sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại; góp phần khơi thông, phát huy tối đa mọi động lực, nguồn lực phát triển đất nước.

Tuyên giáo và dân vận không chỉ “đi trước-mở đường, đi cùng-thực hiện” mà còn phải trở thành lực lượng xung kích, sáng tạo trong định hình và lan tỏa hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa Việt Nam, hệ giá trị gia đình Việt Nam, chuẩn mực con người Việt Nam. Đây chính là sứ mệnh cốt lõi, lâu dài và mang tính chiến lược của công tác tuyên giáo-dân vận, góp phần làm cho Đảng ta ngày càng gần dân, sát dân, vì dân, xứng đáng với vai trò là người lãnh đạo, người đầy tớ trung thành của nhân dân.

Để thực hiện sứ mệnh cao cả này, hoàn thành trách nhiệm lịch sử trước Đảng, trước dân tộc, đòi hỏi toàn ngành phải thực hiện “bước chuyển mình chiến lược”, từ truyền thống sang hiện đại, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới; kết hợp chặt chẽ giữa tuyên truyền và vận động, giữa tư tưởng và hành động với tinh thần “không thể đi theo lối mòn cũ; Chúng ta phải dám nghĩ lớn, hành động lớn, thực hiện những cải cách lớn với quyết tâm chính trị cao nhất và nỗ lực bền bỉ nhất”⁽¹⁾.

Nhân loại đang chứng kiến những biến động chưa từng có trong lịch sử, đến từ cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư với những đột phá vượt bậc về công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, internet vạn vật; từ những chuyển dịch địa chính trị, biến động xã hội và sự phức tạp, khó lường của các mối đe dọa an ninh truyền thống và phi truyền thống. Để thật sự đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, ngành Tuyên giáo và Dân vận cần phải chuyển mình một cách toàn diện về tư duy và nhận thức.

Tư duy là gốc, nhận thức là nền, đổi mới tư duy và nâng tầm nhận thức chính là chìa khóa để mở ra những đột phá mới, cách làm mới, vượt lên cách suy nghĩ cũ, cách làm cũ, thói quen, tập tục cũ. Một mặt, phải kiên định vững vàng, vận dụng, phát triển sáng tạo nền tảng tư tưởng của Đảng, những giá trị tinh hoa, bền vững của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, lý luận về đường lối đổi mới của Đảng, lấy đó làm kim chỉ nam cho mọi hoạt động.

Mặt khác, phải hết sức cầu thị, cởi mở, chủ động tiếp cận tiếp thu trên tinh thần khoa học những giá trị mới, tiến bộ của nhân loại để tư duy không bị cũ kỹ, lỗi thời, “luôn tươi mới, cập nhật, mang hơi thở của thời đại, tiến kịp, tiến cùng thời đại”⁽²⁾ khắc phục biểu hiện của tư duy cũ, cứng nhắc, giáo điều hoặc cực đoan, duy ý chí, làm phong phú và tăng tính thuyết phục của công tác tuyên giáo, dân vận theo định hướng: Giải quyết vấn đề thực tiễn, truyền cảm hứng và lan tỏa khát vọng vươn lên.

Đảng ta đã xác định vai trò quan trọng, có ý nghĩa chiến lược trong giai đoạn mới của công tác tuyên giáo và dân vận, coi đây là một lĩnh vực quan trọng, là mặt trận hàng đầu. Phạm vi bao quát của ngành Tuyên giáo và Dân vận trải rộng trên nhiều lĩnh vực, mỗi lĩnh vực lại bao hàm nhiều mảng công việc, do vậy nội dung hoạt động của ngành rất lớn, rất phong phú, đa dạng. Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc đang và sẽ diễn ra đồng thời với kỷ nguyên số.

Công tác tuyên giáo và dân vận đứng trước nhiều cơ hội và thách thức mới, trong đó “công tác tư tưởng trên không gian mạng trở thành một mặt trận chính”⁽³⁾. Sự hình thành không gian thực ảo, sự phát triển nền tảng số, nền tảng mạng xã hội, hệ thống truyền thông đa phương tiện, truyền thông đa nền tảng và những thành tựu công nghệ số đặt ra nhiều thách thức cho ngành Tuyên giáo và Dân vận, đồng thời cũng mở ra nhiều cơ hội, nhất là đa dạng hóa các kênh thông tin, tiếp cận nhanh chóng đến mọi địa bàn, mọi tầng lớp nhân dân…

Do đó, cần có bước chuyển căn bản, khoa học và sáng tạo về nội dung và phương thức hoạt động. Bảo đảm sự kết hợp hài hòa, biện chứng giữa công tác tuyên giáo và dân vận trong mô hình tổ chức mới. Căn cứ để lựa chọn nội dung hoạt động của ngành trước hết là những vấn đề cốt lõi, quan trọng nhất trong đường lối, chủ trương kiến tạo kỷ nguyên mới của Đảng; những vấn đề thực tiễn cấp thiết liên quan đến sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước, bảo vệ Tổ quốc, xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong bối cảnh mới; những vấn đề phức tạp, nhạy cảm, góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội; cần xác lập vị thế trung tâm của văn hóa, khoa học-giáo dục trong chiến lược phát triển đất nước nhằm khơi thông các nguồn lực, phát triển toàn diện con người Việt Nam trong kỷ nguyên mới.

Cần chuyển mạnh từ phương thức truyền thống sang ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số, kết hợp với tương tác, đối thoại trên cơ sở đa dạng, đa kênh, sử dụng công nghệ và truyền thông đa phương tiện, lấy tương tác, đối thoại, nhất là giữa cán bộ lãnh đạo chủ chốt, người đứng đầu các cấp với cán bộ, đảng viên, nhân dân, làm phương thức chủ yếu để nâng cao hiệu quả thực chất của tuyên truyền, vận động.

Kết hợp hài hòa giữa tuyên truyền, phổ biến rộng rãi trong toàn xã hội và tuyên truyền chuyên sâu phù hợp với từng nhóm đối tượng, nhất là cho giới trẻ, người lao động, vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn. Chú trọng lựa chọn các nội dung, phương thức tuyên truyền, vận động thích hợp với từng loại đối tượng tùy theo tuổi tác, giới tính, đặc điểm nghề nghiệp, địa bàn, môi trường hoạt động…, đưa tuyên truyền, vận động vào chiều sâu, tạo hiệu ứng lan tỏa sâu rộng, bền vững để nhân dân “hiểu đúng, nắm rõ và đồng thuận cao” như tinh thần chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc mới đây với Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương.

“Thế trận” của công tác tuyên giáo và dân vận trong tình hình mới cần được củng cố, tăng cường ngày càng vững chắc; có sự phối hợp chặt chẽ, thường xuyên, đồng bộ và hiệu quả giữa Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương với các ban, bộ, ngành liên quan; với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị-xã hội; với các ban tuyên giáo và dân vận các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương theo tinh thần hướng mạnh về cơ sở; với cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài cùng các tổ chức tuyên truyền, vận động của các đảng cộng sản, đảng cầm quyền ở khu vực, trên thế giới.

Nhận thức đúng vị thế, chức năng, nhiệm vụ và tối ưu hóa tổ chức bộ máy mới; phát huy vai trò đầu mối, mở rộng các quan hệ liên kết nội ngành, liên ngành là một bước chuyển chiến lược có ý nghĩa nền tảng của ngành Tuyên giáo và Dân vận trong kỷ nguyên mới.

Với 95 năm xây dựng và phát triển, ngành Tuyên giáo và Dân vận đã có đội ngũ hùng hậu, tiên phong trên mặt trận tư tưởng, văn hóa, khoa giáo, dân vận của Đảng; có nhiều đóng góp to lớn vào sự nghiệp giải phóng, bảo vệ, phát triển đất nước.

Kỷ nguyên mới vừa tạo môi trường, điều kiện thuận lợi để đội ngũ cán bộ tuyên giáo và dân vận tiếp tục phát huy phẩm chất, năng lực và những bài học kinh nghiệm quý báu đã tích lũy được, vừa đặt ra những yêu cầu, nhiệm vụ mới ngày càng cao, càng phức tạp, nặng nề, đòi hỏi những người làm công tác tuyên giáo và dân vận phải không ngừng nỗ lực phấn đấu, vươn lên, hoàn thành trọng trách, xứng đáng là “những chiến sĩ trung kiên trên mặt trận tư tưởng, vận động nhân dân”.

Dưới sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng, sự quan tâm chỉ đạo sâu sát, ân tình của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, trực tiếp là Tổng Bí thư Tô Lâm; với truyền thống vẻ vang và quyết tâm, nỗ lực phấn đấu của đội ngũ cán bộ, ngành Tuyên giáo và Dân vận nhất định thực hiện thành công bước chuyển mình chiến lược, đóng góp xứng đáng vào công cuộc kiến tạo kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, thịnh vượng của dân tộc.

________________

(1) Phát biểu chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết số 66-NQ/TW và Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị tổ chức ngày 18/5/2025; nguồn: Báo Nhân Dân điện tử.

(2) Nguyễn Phú Trọng: Một số vấn đề lý luận, thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam - dư luận trong nước và quốc tế về bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, HN, 2021, tr.28.

(3) Phát biểu của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương ngày 12/6/2025.