Tâm điểm của buôn lậu trên tuyến biên giới Lạng Sơn từ trước đến nay, vẫn là hai bên cánh gà cửa khẩu Tân Thanh, Cốc Nam (Văn Lãng), cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, Ðồng Ðăng (Cao Lộc), Chi Ma (Lộc Bình), với những địa danh có tiếng như: Hang Dơi, Khơ Ða, Gốc Bưởi, Gốc Nhãn... thuộc địa phận thôn Cốc Nam (Văn Lãng); Bãi Danh, Kéo Kham, Ðồng Ðăng (Cao Lộc)... vì khu vực này có nhiều đường mòn, lối tắt, lại nằm sát quốc lộ 4A và ngay thị trấn Ðồng Ðăng. Ðồng thời đối diện với thị trấn Ðồng Ðăng là Lũng Nghịu, Bằng Tường (Trung Quốc) có các kho hàng hóa lớn. Từ đây, hàng lậu được cư dân biên giới vận chuyển về, chỉ cần vượt qua đường biên giới từ 5 đến 10 phút là hàng lậu vào đến thị trấn, nên Ðồng Ðăng thường được ví như là cái "rốn" của hàng lậu. Từ đây, hàng lậu được xé lẻ, vận chuyển bằng đủ các phương tiện: xe ôm, xách tay, cất giấu trên xe ô-tô, vận chuyển trên các chuyến tàu, các tuyến quốc lộ 1A, 4B... vào sâu trong nội địa để tiêu thụ.
Chi cục trưởng Hải quan cửa khẩu Cốc Nam Nguyễn Hữu Trí cho biết: Hàng lậu không đi qua cửa khẩu chính mà chủ yếu được vận chuyển qua hai bên cánh gà cửa khẩu theo các con đường mòn, đường tránh. Các đối tượng vận chuyển hàng lậu hoạt động vào ban đêm, nếu bị ngăn chặn thì chống trả quyết liệt. Ðể ngăn chặn, thời gian qua, lực lượng hải quan luôn phối hợp với lực lượng biên phòng lập các chốt chặn trực 24/24 giờ tại các đường mòn, tiến hành tuần tra, kiểm soát trên khu vực biên giới, đã hạn chế một phần nào tình hình buôn lậu, không để hình thành đường dây, tụ điểm buôn lậu công khai như trước đây.
Việc nhập lậu hàng cấm, hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ cũng chủ yếu thông qua các đường mòn, lợi dụng địa hình, đêm tối, khi vắng bóng các cơ quan chức năng, trà trộn vào các hàng hóa thông thường khác. Khi vận chuyển về phía sau chủ yếu theo tuyến đường sắt hoặc cất giấu trên các phương tiện, hàng hóa đã có hóa đơn chứng từ. Mặt hàng buôn lậu chủ yếu là đồ chơi trẻ em mang tính bạo lực như súng nhựa, dao kiếm nhựa, pháo các loại, mỹ phẩm. Bên cạnh đó, trong thời gian qua cũng xuất hiện tình trạng nhập lậu các mặt hàng bóng đèn điện sợi đốt cấm lưu hành, bóng đèn điện giả mạo nhãn hiệu Rạng Ðông... Ðến gần hết tháng 11-2014, Cục Hải quan Lạng Sơn đã phát hiện, bắt giữ 376 vụ buôn lậu và gian lận thương mại, với tổng trị giá hàng hóa hơn 5,56 tỷ đồng; trong đó, có nhiều vụ vận chuyển hàng cấm, hàng giả như: ma túy, tiền giả, pháo nổ... Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn Nguyễn Văn Bình: "Công tác chỉ đạo điều hành của một số huyện chưa quyết liệt, công tác kiểm tra, xử lý của các lực lượng chức năng ở một số địa bàn có lúc, có nơi chưa được tốt, thiếu đồng bộ. Công tác quản lý địa bàn, kiểm tra, kiểm soát về hành vi kinh doanh, vận chuyển hàng cấm của một số cơ quan chức năng còn hạn chế đối với các đối tượng từ địa phương khác đến tạm trú để kinh doanh, lao động tự do...".
Chánh văn phòng Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn Trần Hùng cho biết: Ðối với gian lận thương mại thường xảy ra ở các khu cửa khẩu biên giới, các đối tượng chủ hàng chủ yếu là lợi dụng sơ hở của thủ tục hải quan điện tử để khai báo sai tên hàng, mã số, thuế suất, số lượng, chủng loại và các quy định về chính sách quản lý đối với hàng hóa để trốn thuế và thuế suất, khai tên hàng nằm ngoài danh mục rủi ro về giá cấp Tổng cục Hải quan và cấp Cục để tránh bị quản lý giá tính thuế, tránh sự quản lý của các cơ quan chuyên ngành về cấp phép nhập khẩu, kiểm tra chất lượng... Trường hợp nếu cơ quan Hải quan không có được bất kỳ thông tin gì về hàng hóa, thì các lô hàng có khả năng gian lận. Theo thống kê trong năm nay, các Chi cục hải quan đã tăng cường hoạt động kiểm tra sau thông quan đối với các doanh nghiệp, nên đã phát hiện kịp thời những sai sót và các hành vi gian lận trốn thuế, lợi dụng sơ hở của chính sách pháp luật. Kết quả kiểm tra sau thông quan đã kết luận đối với 145 doanh nghiệp có dấu hiệu vi phạm và ra quyết định ấn định thuế với số tiền hơn 13,2 tỷ đồng; đã thu vào tài khoản hơn 9,4 tỷ đồng, phạt vi phạm hành chính hơn một tỷ đồng...
Theo Cục trưởng Hải quan tỉnh Lạng Sơn Hoàn Khánh Hòa, thì thời gian qua Cục Hải quan tỉnh luôn đẩy mạnh quyết liệt công tác phòng, chống buôn lậu và gian lận thương mại, thường xuyên phối hợp với Bộ đội Biên phòng trong thực hiện nhiệm vụ theo từng địa bàn, tổ chức tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân không tham gia buôn bán, vận chuyển trái phép hàng hóa. Tổ chức các hoạt động điều tra, nghiên cứu nắm tình hình, đối tượng buôn lậu trên các địa bàn trọng điểm tại khu cánh gà các cửa khẩu... Chỉ đạo các đơn vị chức năng tăng cường áp dụng quản lý rủi ro, giảm tỷ lệ kiểm tra thực tế hàng hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp nhưng vẫn thực hiện quyết liệt đối với các hành vi buôn lậu và gian lận thương mại. Chỉ đạo Ðội kiểm soát Hải quan tăng cường kiểm tra, kiểm soát hoạt động tạm nhập, tái xuất trên địa bàn tỉnh... coi đó là nhiệm vụ trọng tâm thường xuyên của Cục Hải quan tỉnh.
"Tình hình gian lận thương mại có xu hướng gia tăng so với năm 2013, gây thất thu cho ngân sách nhà nước và khó khăn cho công tác quản lý nhà nước về một số nhóm mặt hàng đặc thù, có thuế suất cao... Nhiều người dân vẫn bị các đối tượng buôn lậu lợi dụng, coi việc vận chuyển, chứa chấp hàng lậu là việc bình thường; các đối tượng buôn lậu có biểu hiện manh động, hành vi thủ đoạn ngày càng tinh vi". NGUYỄN VĂN BÌNH Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lạng Sơn |
"Khi hàng nhập lậu vào nội địa, thủ đoạn chính của các đối tượng buôn lậu vẫn chủ yếu lợi dụng các quy định chưa chặt chẽ của Thông tư số 60/2011/TTLT-BTC-BCT-BCA ngày 12-5-2011 của Liên bộ hướng dẫn chế độ hóa đơn, chứng từ đối với hàng hóa nhập khẩu lưu thông trên thị trường để viết hóa đơn hợp thức cho hàng hóa nhập lậu vận chuyển bằng xe tải đưa về các tỉnh phía sau tiêu thụ. Tình hình vận chuyển hàng giả, vi phạm về sở hữu trí tuệ, hàng cấm, hàng không bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm được các đối tượng buôn lậu vận chuyển qua các lối mòn còn rất phức tạp". NGUYỄN TRỌNG NGHĨA Chi cục trưởng Quản lý thị trường Lạng Sơn |
"Thời gian qua, cán bộ, chiến sĩ các đồn biên phòng thường xuyên phối hợp với lực lượng hải quan tổ chức tuần tra, kiểm soát các hoạt động buôn lậu tại các khu cửa khẩu biên giới. Cùng với lực lượng hải quan duy trì chốt chặn 24/24 giờ tại các lán trên các đường mòn, tăng cường tuần tra, đề xuất rào các đường mòn không có chốt chặn nhằm ngăn chặn hoạt động xuất nhập cảnh trái phép gắn với chống buôn lậu, ngăn chặn và từng bước kiểm soát hiệu quả buôn lậu". VI ÐÌNH DIÊM Phó Chỉ huy trưởng, Bộ Chỉ huy Biên phòng tỉnh Lạng Sơn |