Đẩy mạnh thực hiện các chính sách đặc thù cho Ninh Thuận phát triển

Theo báo cáo của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội khóa XV, ngày 25/11/2009, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 41/2009/NQ-QH12 về chủ trương đầu tư Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Đến năm 2016, căn cứ bối cảnh, điều kiện thực tế của đất nước, tại Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII đã đưa ra quyết định đúng đắn, mang tính lịch sử là đồng ý chủ trương dừng thực hiện dự án.

Tại kỳ họp thứ hai, Quốc hội khóa XIV đã ban hành Nghị quyết số 31/2016/QH14 ngày 22/11/2016 về dừng thực hiện chủ trương đầu tư Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Trong đó, đề ra 3 nhóm nhiệm vụ chính: Giải quyết các vấn đề liên quan đến việc dừng thực hiện chủ trương đầu tư dự án; trong đó, có việc tổ chức lại sản xuất, ổn định đời sống nhân dân trong khu vực quy hoạch; ban hành cơ chế, chính sách hỗ trợ tỉnh Ninh Thuận phát triển kinh tế-xã hội; và phát triển ngành năng lượng nói chung.

Ngày 31/8/2018, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 115/NQ-CP về việc thực hiện một số cơ chế, chính sách đặc thù hỗ trợ tỉnh Ninh Thuận phát triển kinh tế, xã hội, ổn định sản xuất, đời sống nhân dân giai đoạn 2018-2023, giao UBND tỉnh Ninh Thuận trình phương án ổn định sản xuất, đời sống nhân dân và phát triển khu dân cư phù hợp đối với vị trí trước đây quy hoạch xây dựng các Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2; đồng thời, đưa ra nhiều cơ chế, chính sách thiết thực khác đễ hỗ trợ địa phương giải quyết các vấn đề liên quan đến việc dừng thực hiện chủ trương đầu tư dự án.

Thực hiện các cơ chế, chính sách đặc thù theo Nghị quyết 115 của Chính phủ, qua 5 năm (2016-2020), tốc độ tăng GRDP của tỉnh Ninh Thuận bình quân đạt 10,2%/năm, quy mô kinh tế tăng gấp 2,16 lần, GRDP bình quân hơn 60 triệu đồng/người (chỉ tính số tròn), tăng 2,17 lần so năm 2015, thu hẹp nhanh hơn khoảng cách so với cả nước. Thu ngân sách tăng nhanh, bình quân tăng 12,8%/năm. Tổng thu ngân sách năm 2020 hơn 4.300 tỷ đồng, gấp 2,4 lần năm 2015. Năm 2021, GRDP của tỉnh Ninh Thuận đạt mức tăng trưởng 9%, GRDP bình quân đầu người tăng hơn 14% so năm 2020, thuộc nhóm tăng trưởng cao của cả nước.

Các cơ chế, chính sách đã phát huy hiệu quả, tạo sức thu hút mạnh mẽ các dòng vốn đầu tư; thu hút được các nhà đầu tư chiến lược; đã hình thành một số doanh nghiệp có tiềm lực và quy mô lớn trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, du lịch và kinh doanh bất động sản như: Trungnam Group, Công ty Cổ phần Thành Đông - Ninh Thuận….

Giai đoạn 2016-2020, tổng vốn đầu tư toàn xã hội của tỉnh đạt hơn 78.015 tỷ đồng, tăng 2,35 lần so với giai đoạn trước, có 194 dự án được quyết định chủ trương đầu tư, với tổng vốn hơn 102.005 tỷ đồng, chiếm 47,8% số dự án và 68,4% số vốn đăng ký đầu tư từ trước đến nay.  

Tính riêng năm 2021, tổng vốn đầu tư toàn xã hội của Ninh Thuận tiếp tục tăng hơn 29.920 tỷ đồng, vượt 12,9% so kế hoạch, tăng 1,7% so năm 2020, bằng 38,3% tổng vốn của cả giai đoạn 2016-2020.

Khu vực kinh tế tư nhân chiếm tỷ trọng ngày càng cao trong tổng vốn đầu tư toàn xã hội, năm 2021 đạt hơn 27.300 tỷ đồng, tăng gấp 5,5 lần năm 2015 và chiếm 91,4% tổng vốn đầu tư toàn xã hội; số thu ngân sách từ kinh tế tư nhân chiếm trên 90% tổng thu nội địa của tỉnh Ninh Thuận.

Theo báo cáo của UBND tỉnh Ninh Thuận, tại thời điểm dừng thực hiện chủ trương đầu tư Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận (năm 2016), toàn tỉnh có 23.767 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 14,93%. Đến năm 2021, hộ nghèo giảm xuống còn 8.280 hộ, chiếm tỷ lệ 4,57%; văn hóa, xã hội có nhiều tiến bộ; giữ vững ổn định chính trị, an ninh quốc phòng.

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đã biểu dương Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Ninh Thuận đã đồng thuận cao trong việc dừng thực hiện chủ trương đầu tư dự án. Đồng thời, có nhiều kiến tạo trong khai thác tiềm năng lợi thế để bứt phá vươn lên, vượt qua khó khăn thách thức, thúc đẩy kinh tế-xã hội ngày càng phát triển trên mọi lĩnh vực, đặc biệt là việc thực hiện tốt mục tiêu trở thành Trung tâm năng lượng tái tạo, năng lượng sạch của quốc gia trong tương lai.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải ghi nhận những kiến nghị của địa phương. Theo ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội, Phó Chủ tịch Nguyễn Đức Hải đề nghị Chính phủ quan tâm thực hiện một số cơ chế chính sách đặc thù của Nghị quyết số 31 của Quốc hội để giải quyết triệt để những phát sinh khi dừng thực hiện dự án điện hạt nhân theo Nghị quyết 115 của Chính phủ cụ thể hóa Nghị quyết 31 của Quốc hội chỉ có thời hạn đến năm 2023. Đến nay, còn một số cơ chế chính sách chưa thực hiện, vì vậy Chính phủ cần có tổng kết đánh giá Nghị quyết 115 và có phương án giải quyết theo đề nghị của tỉnh Ninh Thuận được kéo dài đến năm 2025. 

Trường hợp vượt quá thẩm quyền, báo cáo Ủy ban thường vụ Quốc hội để Quốc hội xem xét quyết định, bảo đảm phát triển khu dân cư, thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội, tiếp tục nâng cao đời sống người dân.

Tập trung cải tạo, chỉnh trang, hoàn thành hệ thống hạ tầng giáo dục, giao thông, y tế… để đồng bộ kết nối liên thông giữa các vùng lân cận, vừa ổn định dân sinh vừa bảo đảm các chủ trương của các cấp chính quyền. Quan tâm tạo việc làm, cho vay vốn kinh doanh để người dân đầu tư phát triển kinh tế gia đình...

Đề nghị Chính phủ sớm có phương án xử lý đối với các dự án năng lượng đã hoàn thành trước thời hạn quy định, có trong quy hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt về chủ trương phát triển tỉnh Ninh Thuận thành trung tâm năng lượng tái tạo của cả nước theo Nghị quyết 115 của Chính phủ…..

Trước đó, đoàn công tác đã đi thị sát dự án cảng Cà Ná; trạm biến áp 500kV và đường dây 220/500kV kết hợp nhà máy điện mặt trời Trung Nam-Thuận Nam 400MWac; tặng quà các gia đình chính sách tại 2 xã Phước Dinh, huyện Thuận Nam và xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải.