Bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc, sự kính trọng đối với bậc chí sĩ hiến trọn đời mình cho lý tưởng yêu nước, vì nghĩa lớn của dân tộc, tỉnh Bình Dương vừa khởi công xây dựng Khu lưu niệm Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc. Đây là công trình có ý nghĩa đặc biệt về lịch sử, văn hóa và mang tính nhân văn sâu sắc.
Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc là một nhà nho yêu nước, thương dân. Thi cử đỗ đạt trong bối cảnh nước mất nhà tan, thấu hiểu nỗi khốn khổ, bị áp bức của dân tộc, Cụ Phó bảng đã từ bỏ chốn quan trường để đi khắp nơi truyền bá tư tưởng yêu nước, tinh thần tự tôn dân tộc, tìm đường đánh đuổi ngoại xâm. Trong hành trình của Cụ từ Nghệ An đến nơi dừng chân cuối cùng ở Đồng Tháp, từ năm 1923 đến năm 1926, Cụ Phó bảng đã sinh sống tại chùa Hội Khánh (thuộc thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương hiện nay). Đây là nơi Cụ ở lại, sinh sống trong một khoảng thời gian khá dài.
Thời gian này, Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc thường xuyên đi lại nhiều nơi như Tương Bình Hiệp, Tân An, Tân Khánh… bốc thuốc, cứu người và truyền bá tư tưởng yêu nước. Người dân nơi đây luôn ghi nhớ hình ảnh một ông Đồ xứ Nghệ thân thương, gần gũi với người dân, bốc thuốc trị bệnh bất cứ khi nào người dân cần, trao đổi về y thuật với các lương y nổi tiếng vùng đất Thủ lúc bấy giờ. Dù thời gian có trôi qua, không gian biến động, nhưng công đức, hình ảnh của Cụ Phó bảng còn mãi mãi khắc ghi trong ký ức của nhân dân Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.
Với tình cảm sâu đậm dành cho Cụ Phó bảng, chùa Hội Khánh luôn trân trọng giữ gìn và duy trì việc thờ cúng Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc. Hằng năm, vào ngày 27/10 âm lịch, Ban tổ chức các ngày lễ lớn tỉnh Bình Dương phối hợp cùng chùa Hội Khánh long trọng tổ chức Lễ giỗ Cụ Phó bảng. Đây là dịp để nhân dân Bình Dương bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc và sự kính trọng đối với một bậc chí sĩ đã hiến trọn đời mình cho lý tưởng yêu nước, người đã có công truyền bá tư tưởng yêu nước cho các tầng lớp nhân dân trong cả nước nói chung và nhân dân trên địa bàn tỉnh Bình Dương nói riêng; người đã sinh thành, dưỡng dục và định hình nhân cách đạo đức, tinh thần yêu nước cho Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu của dân tộc.
Nhằm giáo dục truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, giữ gìn bản sắc văn hóa của dân tộc, thể hiện tấm lòng tôn kính, biết ơn sâu sắc của nhân dân Bình Dương, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Dương đã thống nhất chủ trương xây dựng Khu lưu niệm Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc kết hợp với chỉnh trang đô thị các khu vực liền kề khuôn viên chùa Hội Khánh.
Khu lưu niệm Cụ Phó bảng là công trình có ý nghĩa lịch sử, văn hóa, tâm linh đặc biệt quan trọng được xây dựng trên diện tích 3,6 ha theo hướng không gian mở, hài hòa, phù hợp với kiến trúc của chùa Hội Khánh, kết hợp chỉnh trang đô thị, hình thành một quần thể không gian văn hóa, lịch sử linh thiêng, công viên xanh sạch đẹp, phục vụ tốt nhất nhu cầu học tập, giáo dục và phát huy truyền thống yêu nước, tham quan, vui chơi, giải trí cho người dân. Dự án tổng thể được triển khai thực hiện trong giai đoạn 2025-2028, bao gồm các hạng mục chính: Nhà thờ và Nhà lễ Khu lưu niệm Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc với kiến trúc dân gian Nam Bộ kết hợp truyền thống Việt tạo nên không gian trang nghiêm, gần gũi và mang giá trị lịch sử-văn hóa cao, phù hợp với kiến trúc chùa Hội Khánh và sự giản dị, thanh bạch như chính cuộc đời của cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc. Các hạng mục khác như không gian trưng bày, tái hiện cuộc đời và sự nghiệp của Cụ; quảng trường lấy cảm hứng từ họa tiết trống đồng, phục vụ sinh hoạt cộng đồng và giáo dục truyền thống… Nguồn vốn đầu tư thực hiện công trình này kết hợp giữa đầu tư công và xã hội hóa.
Hòa thượng Thích Huệ Thông, Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự, Trưởng ban Pháp chế Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Trưởng ban Trị sự Giáo hội Phật giáo tỉnh Bình Dương cho biết: Dự án xây dựng Khu lưu niệm Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc là tình cảm sâu sắc của tỉnh Bình Dương để tưởng nhớ, tri ân Cụ Phó bảng; đồng thời giáo dục các thế hệ con em luôn nhớ về nguồn cội...
Bí thư Đoàn phường Tương Bình Hiệp Đoàn Văn Huy bộc bạch: Khu lưu niệm Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc sẽ là niềm tự hào, sự thôi thúc từng đoàn viên, thanh niên học tập, trau dồi nâng cao tinh thần yêu nước, trách nhiệm cống hiến sức trẻ góp phần xây dựng quê hương, đất nước.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Dương Võ Văn Minh cho biết: Sự đồng thuận, ủng hộ của nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp trong việc chung tay cùng tỉnh Bình Dương thực hiện công trình Khu lưu niệm Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc có ý nghĩa rất đặc biệt. Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Dương sẽ tiếp tục chỉ đạo, hỗ trợ, tạo mọi điều kiện thuận lợi để công trình được thi công đúng kế hoạch, bảo đảm chất lượng, an toàn và hiệu quả lâu dài. Đây sẽ trở thành một địa chỉ đỏ mang đậm dấu ấn văn hóa-lịch sử của địa phương; là không gian giáo dục truyền thống, tham quan, sinh hoạt văn hóa-tâm linh có giá trị cho nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ. Công trình sẽ góp phần tạo điểm nhấn cảnh quan, nâng cao chất lượng không gian đô thị trong giai đoạn phát triển mới.