Đến Gia Lâm hôm nay, từ những khu vực đô thị phát triển như thị trấn Trâu Quỳ, thị trấn Yên Viên, cho đến làng quê, cảnh quan môi trường, nền nếp sinh hoạt của người dân đều có sự thay đổi đáng kể.
Thực hiện Chương trình số 06-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội về “Phát triển văn hóa, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh giai đoạn 2021-2025”, Huyện ủy Gia Lâm đã cụ thể hóa bằng các nhiệm vụ, chỉ tiêu và kế hoạch, gắn với thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội. Trong đó, ưu tiên nhiệm vụ tuyên truyền, vận động.
Huyện tích cực đổi mới, đa dạng hóa hình thức tuyên truyền về xây dựng và phát triển văn hóa, xây dựng người Hà Nội thanh lịch văn minh.
Huyện đã phát hành 1.500 cuốn “Gia Lâm - Di vật, hiện vật tiêu biểu trong di tích lịch sử, văn hóa”; 3.000 cuốn “Sổ tay nếp sống văn hóa, văn minh đô thị”; 70.000 tờ gấp “Tuyên truyền một số quy định xử phạt hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực nếp sống văn hóa, văn minh nơi công cộng”; 75.000 tờ gấp “Bộ Tiêu chí ứng trong gia đình”; 2.000 tờ gấp tuyên truyền về du lịch các xã Phù Đổng, Dương Xá, Văn Đức, Bát Tràng và cuốn Sổ tay du lịch “Gia Lâm - điểm đến của bạn bè bốn phương”... Những hoạt động này giúp người dân nâng cao nhận thức về nét đẹp của chính quê hương mình.
Cùng với các hoạt động của cấp ủy, chính quyền địa phương, trong các hoạt động xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở, các đoàn thể nhân dân có vai trò hết sức tích cực.
Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp đã tổ chức hội nghị đại biểu nhân dân đóng góp ý kiến về xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở tại 164 thôn, tổ dân phố; thực hiện Quy tắc ứng xử; thực hiện Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình gắn với xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh…
Hội Phụ nữ huyện Gia Lâm tổ chức nhiều hoạt động xây dựng văn hóa phụ nữ Thủ đô thông qua các phong trào thi đua: “Xây dựng người Phụ nữ Thủ đô trung hậu - sáng tạo - đảm đang - thanh lịch”, “Phụ nữ Thủ đô ứng xử đẹp”, “Phụ nữ Gia Lâm học Bác và làm theo Bác”…
Các cấp hội có nhiều mô hình, cách làm hay, sáng tạo trong việc xây dựng, giữ gìn cảnh quan môi trường sáng, xanh, sạch, đẹp, an toàn như: Mô hình phân loại, xử lý rác thải sinh hoạt hộ gia đình tại 22 xã, thị trấn với 1.470 hộ gia đình tham gia thực hiện; Đưa rác thải nhựa đến với hành trình sống xanh; Xanh hóa nhà xử lý rác, Ngôi nhà của pin (thu gom pin cũ, hỏng); Đường hoa tái chế...
Bà Nguyễn Thị Thái (xã Đông Dư, huyện Gia Lâm) cho biết: “Người dân Đông Dư vốn sống bằng nghề nông. Nhưng mọi người có ý thức cao với việc xây dựng nếp sống văn hóa, bảo vệ cảnh quan môi trường. Xã Đông Dư hiện có nhiều đường hoa đẹp do Hội Phụ nữ chịu trách nhiệm xây dựng, giữ gìn”.
Huyện Đoàn Gia Lâm thường xuyên tổ chức các hội nghị, nói chuyện chuyên đề, tọa đàm... cho đoàn viên thanh niên và học sinh. Các nội dung được chú trọng như xây dựng tình bạn đẹp, nói không với bạo lực học đường; mỗi tuần một câu chuyện đẹp, một cuốn sách hay, một tấm gương sáng; phổ biến kiến thức pháp luật về các vấn đề liên quan đến pháp luật về những vấn đề bảo vệ trẻ em, hôn nhân gia đình, an toàn giao thông…
Hội Nông dân triển khai xây dựng nếp sống văn minh dựa trên đặc thù công việc của các hội viên. Hội Nông dân huyện đã trồng hơn 1.000 cây các loại và gắn biển 14 hàng cây nông dân, 6 tuyến đường nông dân kiểu mẫu có tổng chiều dài hơn 7.000m, trị giá gần 400 triệu đồng; duy trì 117 đoạn đường nông dân tự quản với chiều dài 35,7km...
Xã Dương Xá là một điển hình trong công tác xây dựng nếp sống văn minh. Công tác tuyên truyền được thực hiện với nhiều hình thức đa dạng, phong phú, thông qua các trang mạng xã hội đã có hàng trăm hình ảnh, tin, bài, video clip sinh động được xã đăng tải kịp thời. Nhờ được tuyên truyền, vận động, nhân dân địa phương tích cực tham gia đóng góp vào cải tạo cảnh quan, xây dựng môi trường xanh, sạch, đẹp.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Dương Xá Phạm Thị Thúy cho biết: xã đã lắp đặt được 4.375 bóng đèn phục vụ hệ thống chiếu sáng công cộng trên các tuyến quốc lộ, đường trục, liên thôn, tổ dân phố với tổng vốn đầu tư 10,573 tỷ đồng. Hệ thống cây xanh, cây cảnh, cây bóng mát, hoa và thảm cỏ được đầu tư trồng, chăm sóc tại tất cả các vị trí bồn hoa, tuyến đường, các nhà trường, đình chùa, nhà văn hóa...
Hiện nay, huyện Gia Lâm có 222 tuyến đường nở hoa, 92 đoạn đường bích họa được duy trì chăm sóc bảo đảm xanh, sạch, đẹp. Các xã, thị trấn tổ chức gắn biển 11 tuyến đường kiểu mẫu, duy trì 243 tuyến đường trục chính không có rác thải sau giờ thu gom; giữ sạch đẹp 132 đoạn đường bích họa, gắn tranh gốm sứ tại các tuyến đường, phố, ngõ, xóm...
Theo Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Gia Lâm Đặng Thị Huyền, theo định hướng phát triển của Thủ đô Hà Nội, khu vực Gia Lâm sẽ trở thành đô thị “xanh, văn minh, hiện đại, có bản sắc” của Thủ đô. Đây là cơ sở quan trọng để Gia Lâm tiếp tục tập trung phát triển toàn diện, đặc biệt là trong thực hiện xây dựng nếp sống văn minh đô thị, giữ gìn môi trường sáng, xanh, sạch, đẹp.
