Luật gia Nhâm Thu Nga (Sơn La): Nghị định số 158/2005/NÐ ngày 27-12-2005 của Chính phủ về đăng ký và quản lý hộ tịch, trong đó có thủ tục đăng ký khai sinh, sửa đổi nhiều quy định không còn phù hợp. Phần lớn các quy định thông thoáng, giúp giải tỏa nhiều vướng mắc trong công tác đăng ký khai sinh ở cấp cơ sở. Các trường hợp khai sinh cho con ngoài giá thú, con mồ côi, trẻ em khai sinh muộn, cải chính, sửa đổi họ tên đơn giản hơn. Tuy nhiên, để việc triển khai Nghị định đạt hiệu quả, đội ngũ cán bộ tư pháp, hộ tịch cần đổi mới nhận thức và phong cách làm việc.
Có xã vẫn chỉ tiếp nhận hồ sơ làm thủ tục đăng ký khai sinh của người dân vào một số buổi nhất định trong tuần, dẫn đến nhiều trường hợp người dân đi làm thủ tục đăng ký khai sinh phải chờ đợi vất vả. Có tình trạng, lợi dụng sự quá tải, đông đúc, cán bộ tư pháp cố tình đòi tiền bồi dưỡng hoặc tùy tiện thu các khoản lệ phí vượt quy định của Nhà nước. Ở những nơi bản làng xa xôi, đi lại khó khăn, ngành tư pháp nên tăng cường cán bộ xuống tận địa bàn làm thủ tục đăng ký hộ tịch tại chỗ cho người dân.
Bạn đọc Nguyễn Xuân Kiên (Hà Tây): Chung quanh tấm giấy khai sinh cũng lắm chuyện vui buồn. Giấy khai sinh là loại giấy tờ quan trọng, một kỷ vật thiêng liêng gắn bó với mỗi người. Có những người cẩn thận giữ gìn giấy khai sinh bền đẹp, sử dụng được lâu bền. Song, không ít người chưa nêu cao ý thức bảo vệ, làm mất mát, hư hỏng giấy khai sinh. Lại có người thay đổi giấy khai sinh vì mục đích nâng tuổi để kết hôn hoặc hạ tuổi để kéo dài thời gian công tác.
Một số người do trình độ nhận thức hạn chế hay vì những lý do tức thời, thiếu thận trọng khi đặt tên cho con. Có những cái tên quá xấu, quá dài, khó đọc. Lớn lên con cái gặp nhiều phiền phức trong cuộc sống phải làm thủ tục cải chính, sửa đổi giấy khai sinh rất rắc rối. Ðổi được tên kéo theo nhiều loại văn bằng, chứng chỉ khác cũng phải sửa theo.
Một số địa phương, người dân vẫn theo phong tục cũ, đặt tên cho con theo họ mẹ hoặc theo tên đệm, gây nhầm lẫn trong việc xác định quan hệ gia đình ảnh hưởng việc thi cử hoặc làm thủ tục giải quyết chế độ, chính sách. Ðể tránh những phát sinh rắc rối, mọi người nên thống nhất và cân nhắc kỹ lưỡng khi làm khai sinh cho con.
CTV Phạm Văn Chung (Kon Tum): Ðiều 50 Nghị định số 158/NÐ-CP quy định người đi đăng ký khai sinh (có yếu tố nước ngoài) cho trẻ em chỉ phải nộp giấy chứng sinh và xuất trình giấy chứng nhận kết hôn của cha mẹ. Quy định này giảm thủ tục giấy tờ và tạo điều kiện thuận lợi cho công dân. Trong thực tế, vẫn nảy sinh những khó khăn.
Một trường hợp cụ thể, có đôi vợ chồng, chồng là người nước ngoài, vợ người Việt Nam, hộ khẩu thường trú tại xã Hà Mòn (Ðác Hà, Kon Tum) mới sinh con. Ông ngoại thay mặt gia đình đi làm khai sinh cho cháu bé, mang theo giấy chứng sinh theo đúng quy định. Cán bộ hộ tịch không thể làm thủ tục ngay được mà buộc phải yêu cầu bổ sung giấy tờ photocopy chứng nhận kết hôn của cha mẹ và giấy cam đoan việc chọn quốc tịch thì mới có cơ sở và đủ thông tin để giải quyết. Bởi vì, giấy chứng sinh không thể hiện rõ dữ liệu về họ tên, quê quán, dân tộc, quốc tịch của cháu bé.
