Mexico bổ sung hệ thống cảnh báo động đất

Từ ngày 1/1/2023, người dân sinh sống tại những khu vực có nguy cơ cao xảy ra các cơn địa chấn tại Mexico sẽ nhận được cảnh báo động đất qua tin nhắn điện thoại di động. Người dân Mexico hoan nghênh kênh cảnh báo mới bên cạnh các phương thức cảnh báo động đất truyền thống đã hoạt động hiệu quả hàng chục năm qua.
Trung tâm cảnh báo địa chấn của thủ đô Mexico City. (Ảnh USGS)
Trung tâm cảnh báo địa chấn của thủ đô Mexico City. (Ảnh USGS)

Mexico vốn là quốc gia hứng chịu nhiều trận động đất do nằm trong khu vực có sự tương tác của năm mảng kiến tạo, trong đó có Bắc Mỹ, Thái Bình Dương và Caribe. Quốc gia Bắc Mỹ này cũng nằm trong Vành đai lửa, vòng cung từ châu Mỹ sang châu Á, nơi tập trung tới 90% các trận động đất trên thế giới. Ngày 19/9/1985, một trận động đất mạnh 8,1 độ richter xảy ra tại Mexico khiến hơn 9.000 người chết và 100.000 người mất nhà cửa. Năm 2017, hơn 360 người thiệt mạng do động đất tại vùng biển phía nam Mexico.

Theo thông báo của Ủy ban Ðiều phối quốc gia về bảo vệ người dân Mexico (CNPC), về cơ bản phương thức cảnh báo qua tin nhắn điện thoại di động được xây dựng trên nền tảng các hệ thống có sẵn về cảnh báo động đất, song bổ sung phần kết nối trực tiếp tới các nhà cung cấp mạng di động để chuyển thành tin nhắn văn bản gửi tới các thuê bao. Ðại diện của CNPC nêu rõ, tương tự các phương thức cảnh báo truyền thống, tin nhắn sẽ được gửi đến các thuê bao ít nhất 40 giây trước khi trận động đất xảy ra, khoảng thời gian đủ để người dân có thể di chuyển ra khỏi nhà, cũng như những vị trí có nguy cơ đổ sập.

Phương thức cảnh báo qua tin nhắn di động được ưu tiên triển khai tại các địa phương có nguy cơ xảy ra động đất cao nhất, bao gồm thủ đô Mexico City và các bang Baja California, Jalisco, Guerrero, Michoacan, Oaxaca và Chiapas... Tuy nhiên, CNPC cho rằng phương thức cảnh báo qua còi báo động công suất cao lắp đặt tại vị trí công cộng vẫn mang lại hiệu quả cao nhất do tính tức thời cũng như khả năng gây chú ý, đặc biệt tại những khu vực đông dân cư.

Theo Viện Ðịa lý và Vật lý, Ðại học tự trị quốc gia Mexico, Hệ thống cảnh báo sớm địa chấn của Mexico (SASMEX) là một trong những công cụ hữu hiệu trên thế giới trong nỗ lực cảnh báo người dân về những trận động đất lớn sắp xảy ra. Hệ thống này là một trong số biện pháp giảm thiểu rủi ro do Chính phủ Mexico triển khai sau trận động đất thảm khốc năm 1985. Bắt đầu đi vào hoạt động tháng 8/1991, đến nay SASMEX trở thành hệ thống cảnh báo sớm địa chấn đầu tiên trên thế giới phát sóng công khai các cảnh báo địa chấn tới người dân thông qua hệ thống phát thanh và truyền hình. Với hơn 30 năm hoạt động liên tục và hiệu quả, hệ thống này đã ghi nhận khoảng 10.000 trận động đất và phát đi hơn 111 cảnh báo.

Tại thủ đô Mexico City, Cục Quản lý khí quyển và Ðại dương quốc gia được giao nhiệm vụ gửi cảnh báo tới hàng nghìn trường học và các cơ sở quan trọng, thông qua hệ thống gồm 12.000 loa có khả năng phát ra tiếng còi báo động đặc trưng có thể nghe thấy ở khắp nơi trong thành phố. Trong các cuộc khảo sát của truyền thông, người dân thành phố Mexico City cho thấy thái độ tích cực với phương thức hoạt động và tính hiệu quả của SASMEX. Việc cảnh báo sớm về động đất góp phần tạo nên một "văn hóa phòng ngừa" tại Mexico, giúp nâng cao nhận thức của người dân về các mối nguy hiểm và khả năng xây dựng biện pháp ứng phó.