Không còn là sản phẩm chỉ tiêu thụ ở chợ quê, thanh nhãn Thới Hưng (huyện Cờ Đỏ, thành phố Cần Thơ) đã chính thức xuất hiện trên kệ siêu thị tại Mỹ và Australia với thương hiệu riêng: King Longans - Vua của các loại nhãn.
Từ nông sản địa phương đến hàng xuất khẩu chất lượng cao
Tại xã Thới Hưng, nơi được xem là “thủ phủ” thanh nhãn của Cần Thơ, nhiều năm nay nông dân đã từng bước thay đổi tư duy sản xuất, mạnh dạn chuyển sang mô hình hợp tác xã, tổ hợp tác gắn với truy xuất nguồn gốc và sản xuất an toàn. Tiêu biểu là Hợp tác xã Sản xuất cây ăn trái Trạng Tí Garden, đơn vị đang xây dựng thành công chuỗi giá trị thanh nhãn xuất khẩu ổn định, từng bước đáp ứng các tiêu chuẩn cao nhất của thị trường quốc tế.
Theo Giám đốc Hợp tác xã Trạng Tí Garden Trần Phước Sơn, điểm mấu chốt của quá trình chuyển đổi này là sản xuất theo chuẩn xuất khẩu. Từ cách sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật đến quy trình chăm sóc, thu hoạch đều được chuẩn hóa nghiêm ngặt. “Trái nhãn phải tròn đều, sạch bệnh, và đặc biệt là phải được cắt từng trái thay vì bẻ cả chùm như trước để bảo đảm chất lượng khi đóng gói”, ông Sơn cho biết.
Hiện nay, với tổng diện tích 80 ha, mỗi năm hợp tác xã cung ứng khoảng 640 tấn thanh nhãn, trong đó gần một nửa đạt tiêu chuẩn xuất khẩu. Đáng chú ý, hợp tác xã đang mở rộng thêm 20 ha sản xuất theo chuẩn GlobalGAP, song song với mô hình VietGAP hiện có, hướng đến xây dựng vùng nguyên liệu đạt chuẩn quốc tế bền vững, lâu dài.
Thành công bước đầu trong xuất khẩu thanh nhãn Thới Hưng không thể không nhắc đến vai trò của sự liên kết chặt chẽ giữa hợp tác xã và doanh nghiệp, nhất là Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Xuất nhập khẩu Vina T&T. Từ năm 2024, Vina T&T đã đồng hành cùng Hợp tác xã Trạng Tí Garden trong suốt quá trình xây dựng tiêu chuẩn, hỗ trợ kỹ thuật, khảo sát thị trường và tổ chức tiêu thụ sản phẩm.
Chỉ sau một năm thành lập, hợp tác xã đã xuất khẩu khoảng 60 tấn thanh nhãn sang Mỹ và Australia. Năm 2025, dự kiến sản lượng xuất khẩu sẽ đạt từ 300- 400 tấn. Để đáp ứng đòi hỏi ngày càng khắt khe của các thị trường nhập khẩu, ông Nguyễn Đình Tùng, Tổng Giám đốc Vina T&T khẳng định: “Muốn đưa thanh nhãn vào sâu hệ thống phân phối tại Mỹ hay Australia, điều kiện tiên quyết là sản phẩm phải có chứng nhận GlobalGAP. Đây là “tấm hộ chiếu” bắt buộc để nông sản Việt Nam vươn xa”.
Vina T&T còn cam kết thu mua với giá cao hơn thị trường ít nhất 2.000 đồng/kg khi nông dân sản xuất theo chuẩn GlobalGAP. Quan trọng hơn, dù công ty đứng tên chứng nhận, nhưng sản phẩm vẫn thuộc sở hữu của nông dân, qua đó tạo sự minh bạch và bảo đảm quyền lợi cho người sản xuất.
Xây dựng thương hiệu quốc gia cho trái cây việt nam
Theo ông Trần Thái Nghiêm, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố Cần Thơ, việc thanh nhãn Thới Hưng chinh phục thị trường xuất khẩu là minh chứng rõ nét cho hiệu quả của mô hình liên kết sản xuất, tiêu thụ theo chuỗi giá trị. Ngành nông nghiệp thành phố đã và đang tiếp tục đẩy mạnh hướng dẫn nông dân áp dụng kỹ thuật tiên tiến, chuẩn hóa quy trình canh tác theo hướng hữu cơ, VietGAP, GlobalGAP; đồng thời tổ chức kết nối cung-cầu, hỗ trợ xúc tiến thương mại và mở rộng thị trường.
“Sản xuất tốt, liên kết chặt, minh bạch trong tiêu thụ là chìa khóa để bảo vệ thương hiệu và nâng cao giá trị nông sản địa phương. Đó cũng là nền tảng để từng bước xây dựng thương hiệu trái cây Cần Thơ nói riêng và vùng Đồng bằng sông Cửu Long nói chung trên thị trường quốc tế”, ông Nghiêm nhấn mạnh.
Đồng quan điểm, ông Sơn cho rằng, khi sản lượng thanh nhãn tăng, không thể chỉ trông chờ vào một doanh nghiệp mà cần đa dạng hóa đối tác, mở rộng liên kết để bảo đảm đầu ra ổn định. Mục tiêu năm 2025, hợp tác xã sẽ đạt sản lượng xuất khẩu khoảng 400 tấn, phần còn lại tiêu thụ trong nước hoặc qua các kênh thương mại khác nhờ lợi thế sở hữu chứng nhận GlobalGAP.
Dù còn đối mặt với nhiều thách thức như biến đổi khí hậu, dịch bệnh cây trồng, chi phí sản xuất tăng..., nhưng mô hình liên kết giữa nông dân-hợp tác xã-doanh nghiệp đang mở ra hướng đi bền vững cho trái thanh nhãn Thới Hưng. Không chỉ mang lại thu nhập ổn định cho người trồng, mô hình này còn góp phần hình thành một nền nông nghiệp hiện đại, minh bạch và hội nhập .
