Công trình Nhà bia tưởng niệm 16 TNXP hy sinh được xây dựng ngay chính tại trên bến Phà Long Đại năm xưa. Trong những năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước, đây là địa điểm quan trọng trong tuyến đường Hồ Chí Minh huyền thoại.
Theo các tài liệu lịch sử, đây cũng chính là nơi giặc Mỹ thả quả bom đầu tiên bắt đầu cho cuộc chiến leo thang đánh phá miền Bắc bằng không quân. Trong quãng thời gian từ đầu cho đến kết thúc cuộc chiến đánh phá bằng không quân, phà Long Đại là một trong những trọng điểm đánh phá ác liệt nhất của giặc Mỹ.
Với khẩu hiệu tất cả cho tiền tuyến, tất cả vì miền Nam thân yêu, các thế hệ thanh niên xung phong trong cả nước nói chung, quân và dân Quảng Bình nói riêng không tiếc sức người, sức của để luôn bảo đảm huyết mạch giao thông.
Chính nơi đây, vào một ngày đầu tháng 9 - 1972, trong lúc đang làm nhiệm vụ, 16 anh chị em thanh niên xung phong quê ở tỉnh Thái Bình đã dũng cảm hy sinh.
Để tưởng nhớ, tri ân sự hy sinh anh dũng của các anh hung, liệt sĩ, tỉnh Quảng Bình đã quyết định đầu tư xây dựng Đền tưởng niệm và Nhà bia tưởng niệm 16 thanh niên xung phong hy sinh tại bến phà Long Đại.
Công trình được xây dựng trên diện tích hơn 2.000 m2 với các hạng mục: nhà bia hai tầng kết cấu bê tông, mái lợp ngói âm dương, bên trong lót mặt chữ Thọ, kiến trúc theo lối cong cong mái đình với diện tích 70 m2; sân đường nội bộ đổ bê tông, trên mặt lót gạch Grabito với diện tích 800 m2; bãi đổ xe băng bê tông với diện tích 600 m2; vườn hoa, cây cảnh, hệ thống chiếu sáng và các hạng mục phụ trợ khác…
Số vốn đầu tư giai đoạn một gần ba tỷ đồng, do Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam tài trợ chính.
Được biết, hiện đơn vị chủ đầu tư là Tỉnh Đoàn Quảng Bình đang triển khai xây dựng giai đoạn hai công trình này với các hạng mục phụ trợ gồm: tái tạo hố bom và hầm chữ A, sân đường và bến thả hoa, kè bán sinh học dọc bờ sông…
Sau khi hoàn thành toàn bộ công trình, nơi đây sẽ là điểm dừng chân đầy xúc động và thiêng liêng trong hệ thống di tích lịch sử trên đường Trường Sơn huyền thoại đoạn qua tỉnh Quảng Bình.