Mặc dù các cơ quan chức năng đã phối hợp để kiểm soát chặt chẽ các mặt hàng bánh, mứt, kẹo trong dịp Tết năm nay, nhưng thực tế vẫn đang xuất hiện các loại bánh, kẹo, mứt Tết “ba không”: Không nhãn mác, không xuất xứ, không vệ sinh… vẫn “chễm chệ” trên các quầy hàng Tết.
Dạo một vòng các chợ bán sỉ lớn tại TP Hồ Chí Minh như chợ Bình Tây (quận 6), chợ An Đông (quận 5), chợ Bến Thành (quận 1) đến các chợ bán lẻ như chợ Bà Chiểu (quận Bình Thạnh), chợ Hòa Hưng, Nguyễn Tri Phương (quận 10)…, chúng tôi chứng kiến không khí tấp nập chuẩn bị hàng Tết của các tiểu thương tại đây. Tại các chợ tự phát, các sạp hàng rìa ngoài quanh góc chợ cũng tất bật với hàng Tết. Mặt hàng bánh, kẹo, mứt Tết được coi là hàng chủ lực mùa này nên nhộn nhịp hơn hẳn. Hầu hết các quầy hàng đều trưng bày mặt hàng này rất bắt mắt với nhiều chủng loại, mầu sắc rực rỡ. Những ô bánh, kẹo, mứt vun cao, đầy ăm ắp với bánh quy bơ, bánh xốp, bánh ống, kẹo dừa, kẹo me, mứt bí, mứt mãng cầu… Điểm chung của các mặt hàng này phần lớn đều được “đổ đống” trong các bọc ni-lông lớn hoặc những rổ nhựa để khách hàng dễ chọn lựa. Hiện, các sản phẩm chưa tăng giá, bình quân từ 50.000 đồng đến 240.000 đồng/kg tùy loại.
Tuy nhiên, với nhiều loại mứt như: mứt nho, mứt khoai lang, mứt dừa... hầu hết đều không che đậy, mặc cho gió bụi, ruồi kiến bu vào. Thỉnh thoảng, người bán hàng cầm chiếc quạt tay phẩy nhẹ lấy lệ mỗi khi có khách đến xem hàng. Tại sạp của tiểu thương sạp H. (chợ Bình Tây), chị này trút một bọc lớn mứt tắc gừng không nhãn mác ra cái mâm to, rồi hai ba người khác dùng muỗng múc từng vốc nhỏ cho vào giấy kiếng có in hình hoa mai, hoa đào gói lại. Khách có thể mua lẻ theo ký hoặc mua theo bịch đã được đóng gói với thương hiệu “Tắc gừng đặc biệt Hương”. Theo nhân viên sạp này cho biết, mứt tắc gừng chưa đóng gói có giá 80.000 đồng/kg, sau khi được đóng gói tăng lên 90.000 đến 100.000 đồng/kg (mua nhiều sẽ giảm giá). Không chỉ mối hàng mà du khách nước ngoài tham quan cũng mua nhiều vì tin tưởng mứt có nguồn gốc, ăn không dính tay, giữ nguyên độ dẻo.
Khi được hỏi xuất xứ các loại mứt, bánh, kẹo này, hầu hết các chủ sạp đều cho rằng, được sản xuất trong nước, tuy nhiên, quan sát nhiều nhãn bánh mứt, chúng tôi thấy toàn in chữ Trung Quốc, Thái-lan trên bao bì và không hề có nhãn phụ bằng chữ Việt Nam ghi thông tin cần biết về sản phẩm…
Theo Chi cục phó Chi cục Vệ sinh an toàn thực phẩm TP Hồ Chí Minh (Sở Y tế) Nguyễn Thị Huỳnh Mai, đến hẹn lại lên, những dịp lễ, Tết là cơ hội cho các sản phẩm bánh kẹo, thực phẩm trôi nổi không bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, không nhãn mác… tràn ngập thị trường. Hiện, các sở ban, ngành đang thành lập các đoàn kiểm tra liên ngành nhằm bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng. Nhưng người dân cũng cần phải biết “nói không” với hàng hóa giá rẻ, không rõ nguồn gốc. Với những sản phẩm có mầu sắc sặc sỡ, lạ mắt, cần cẩn trọng vì có thể người sản xuất sử dụng phụ gia như chất bảo quản, chất tạo ngọt, chất tẩy nấm mốc, chất tẩy trắng, sát trùng... để phòng thối rữa, chống chảy nước, mốc, rất độc hại cho người ăn. Tốt nhất chỉ nên mua hàng tại những cơ sở sản xuất uy tín, có nguồn gốc xuất xứ, thời hạn sử dụng, thành phần... rõ ràng.
Mới đây, UBND thành phố Hồ Chí Minh đã triển khai kế hoạch thanh tra, kiểm tra nhằm bảo đảm an toàn thực phẩm dịp Tết Nguyên đán, trong đó chú trọng đến các mặt hàng thịt, các sản phẩm từ thịt, rượu bia, nước giải khát, bánh, mứt, kẹo, rau quả… Theo đó, UBND thành phố lập ba đoàn thanh tra liên ngành gồm Sở Y tế, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Công thương, Công an thành phố và các chi cục chuyên ngành. UBND các quận, huyện trên địa bàn thành phố cũng sẽ thành lập 24 đoàn kiểm tra, cùng với 322 đoàn liên ngành cấp phường, xã, thị trấn sẽ chịu trách nhiệm giám sát, xử lý các vi phạm về an toàn vệ sinh thực phẩm tại địa phương, theo chỉ đạo của UBND thành phố.
Với sự vào cuộc quyết liệt, hy vọng trong dịp Tết, người tiêu dùng sẽ bớt “ấm ức” khi phải tốn tiền để mua các loại bánh mứt dỏm, độc hại.
