Tổng thống Trump thăm Vùng Vịnh, thúc đẩy hợp tác Mỹ-Arab

Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông-Bắc Phi, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đến Saudi Arabia ngày 13/5, bắt đầu chuyến thăm vùng Vịnh trong 4 ngày từ ngày 13-16/5, với mục tiêu tăng cường quan hệ kinh tế, thương mại và đầu tư giữa Mỹ với các đối tác vùng Vịnh, thúc đẩy một thỏa thuận ngừng bắn tại Dải Gaza và đạt được tiến bộ có ý nghĩa trong tiến trình đàm phán hạt nhân với Iran.

Chuyến công du của ông Trump tới ba quốc gia vùng Vịnh, trong đó có Saudi Arabia, Qatar và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE), có ý nghĩa rất quan trọng đối với Trung Đông, trong bối cảnh khu vực vẫn đang đối mặt với các cuộc xung đột ngày càng leo thang, đặc biệt là xung đột tại Gaza.

Kể từ khi xung đột Gaza bắt đầu nổ ra vào ngày 7/10/2023, hơn 52.800 người Palestine đã thiệt mạng và phần lớn vùng lãnh thổ ven Địa Trung Hải của Palestine đã bị tàn phá.

Cuộc xung đột ở Gaza sẽ là vấn đề nổi bật trong chuyến công du nước ngoài chính thức đầu tiên trong nhiệm kỳ hai của ông Trump.

Trong một dấu hiệu tích cực, phong trào Hồi giáo Hamas ngày 12/5 đã trả tự do cho binh sĩ mang hai quốc tịch Israel-Mỹ Edan Alexander và bàn giao cho Hội Chữ Thập Đỏ tại thành phố Khan Yunis, phía Nam Dải Gaza.

Các nhà lãnh đạo vùng Vịnh dự kiến đề nghị Tổng thống Mỹ giải thích về tầm nhìn của ông đối với Gaza hậu xung đột và làm rõ các hành vi của Israel. Cách đây 8 năm, ông Trump cũng đã đến Trung Đông trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên.

Tuy nhiên, khác với lần trước, ông sẽ không đến Israel, làm dấy lên những đồn đoán về căng thẳng giữa ông với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.

Tuần trước, chính quyền của ông Trump thông báo đang đề xuất một kế hoạch "có trách nhiệm" để bảo đảm đưa viện trợ nhân đạo vào Gaza.

Israel sẽ không tham gia vào hoạt động phân phát lương thực ở Gaza theo kế hoạch mới do Mỹ đề xuất.

Bên cạnh đó, ông Trump cũng muốn thúc đẩy các cuộc đàm phán nhằm hạn chế chương trình hạt nhân của Iran. Vòng đàm phán mới nhất vừa kết thúc tại Iran vào ngày 11/5, với Tehran thông báo các cuộc thảo luận "khó khăn nhưng hữu ích".

Trong chuyến thăm này, ông Trump sẽ tập trung vào việc thu hút các khoản đầu tư nhiều tỷ USD từ các quốc gia vùng Vịnh.

Theo báo Arab News của Saudi Arabia, trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức của ông Trump tới Riyadh, Mỹ và Saudi Arabia dự kiến ký kết nhiều thỏa thuận hợp tác trên các lĩnh vực như quốc phòng, an ninh, trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ, quốc phòng và chăm sóc sức khỏe.

Hai nước sẽ tổ chức Diễn đàn Đầu tư Saudi Arabia-Mỹ tại Riyadh vào ngày 13/5, với sự tham gia của các nhân vật nổi tiếng như tỷ phú Elon Musk, Giám đốc điều hành (CEO) Meta Mark Zuckerberg và CEO của BlackRock Larry Fink cũng như CEO OpenAI Sam Altman, CEO Citigroup Jane Fraser, CEO tập đoàn Boeing Kelly Ortberg...

Diễn đàn sẽ chứng kiến hai nước ký nhiều thỏa thuận để đẩy mạnh hợp tác song phương trong các ngành công nghiệp và lĩnh vực hợp tác mới. Các thỏa thuận hợp tác có thể có giá ít nhất 600 tỷ USD.