Chúng tôi lên thuyền từ bến phà Cô Bắc, xuôi dòng Hậu Giang ngắm quang cảnh đôi bờ. Gió sông gió trời thổi vào khoang mát rượi. Em Trương Anh Tuấn, người con của xứ cồn, tranh thủ giới thiệu về nơi sắp đến. Cồn Sơn có diện tích 73 ha, trước đây là vùng “5 không”: không đường, không điện, không nước, không bệnh viện, không trường học. Từ khi hình thành, nơi đây có rất nhiều cây sơn. Người dân khai thác gỗ và nhựa cây làm đồ nội thất, đây cũng là nghề truyền thống ban đầu của xứ cồn. Sau này chuyển sang nuôi bè cá và trồng cây ăn trái, nghề gỗ sơn không còn như trước nhưng vẫn còn nhiều hộ bám trụ.
Vào năm 2014, cơ duyên đến khi một bạn đoàn viên Đoàn Thanh niên của phường, vốn là người Cồn Sơn, đưa khách về tham quan trải nghiệm đời sống miệt vườn sông nước. Thấy được sự hào hứng của người tham gia, Đoàn Thanh niên và Hội Nông dân manh nha ý tưởng làm du lịch cho xứ cồn. Khu du lịch Cồn Sơn chính thức đi vào hoạt động năm 2015 sau một năm lên kế hoạch, tìm đường liên kết với các đơn vị lữ hành, từ buổi ban đầu chỉ gần 40 khách tham quan đến giờ Cồn Sơn là điểm du lịch nổi tiếng của đất Tây Đô. Cũng từ đó “5 không” dần được xóa nhưng mầu xanh bình dị của xứ quê vẫn còn neo lại. Cồn có 43 hộ sinh sống thì khoảng 30 hộ liên kết làm du lịch, theo mô hình hợp tác xã, trong đó mỗi gia đình góp một nét riêng, hộ nào có vườn trái cây thì dẫn khách đến hái ăn tại vườn, hộ có bè cá thì đưa khách đến tham quan, hộ có tay nghề thì nấu ăn, hướng dẫn khách làm bánh... Các thành viên hỗ trợ nhau, cùng nhau chăm chút từng góc đất mom sông từng mảnh vườn của xứ cồn, làm nên một không gian quê mộc mạc mà nồng ấm tình người phương Nam.
Ghé thăm là bè cá Bảy Bon, nằm ngay cửa ngõ vào cồn. Tại đây có trên 30 bè cá lớn nhỏ, diện tích 7. 000 m2, với nhiều loại cá khác nhau, nàng hai, chép phụng, chép coi… cùng những loài cá được xem là “thủy quái” của sông Mê Công như mê rổ, tra bần, tra dầu, hồng vỉ Amazon, cá hô… Anh Lý Văn Bon, sinh năm 1961, chủ bè cá cho biết, làm bè để nuôi, khai thác cá đồng thời để bảo tồn nguồn cá nước ngọt vùng sông Mê Công, vì “dân số ngày càng đông, cứ ăn cá tự nhiên riết rồi sẽ hết, con cháu thế hệ sau không còn biết đến nữa”. Bè vừa nuôi, chế biến cá, vừa nhân giống các loại cá quý hiếm. Anh tự hào, bè Bảy Bon là nơi đầu tiên bảo tồn các loại cá nước ngọt của Việt Nam, có riêng khu vực làm bảo tàng do Trường đại học Cần Thơ biên soạn hình ảnh tư liệu, hiện bè có khoảng 15 giống cá quý hiếm của vùng sông nước Mê Công. Từ năm 2017 bè tham gia vào hình thái du lịch cộng đồng của Cồn Sơn.
Con đường đê rợp mát dẫn đến vườn trái cây Ba Hữu. Khu vườn xanh mướt nằm ven những con kênh dẫn nước từ dòng sông Hậu, đang vào mùa thu hoạch, lúc lỉu trái trên cành trông thật thích mắt. Nhà vườn bao bụng, khách ăn bao nhiêu tùy thích. Chúng tôi hào hứng đi qua cây cầu khỉ vắt qua con kênh, thích thú ngắm nhìn rồi tự tay hái những chùm chôm chôm đỏ lựng, nhãn lồng thơm lừng.
Những con đường xanh rì bóng cau, những loài hoa dại trổ bông bên rặng bần trải dài hút mắt. Đâu đâu cũng bắt gặp đám lục bình lững lờ trôi nhả từng chùm hoa tim tím. Khắp Cồn Sơn, mầu xanh trải dài bất tận.
