Nét mới của giải đua ngựa năm nay là có thêm nhiều ngựa hay cùng các kỵ mã giỏi từ nhiều địa phương trong tỉnh Lào Cai và ngoài tỉnh tham dự. Vòng đấu loại có 98 nài ngựa đến từ huyện Bắc Hà, Bát Xát, Si Ma Cai (tỉnh Lào Cai), huyện Hàm Yên (tỉnh Tuyên Quang) và tỉnh Sơn La.
Kết thúc vòng loại ở cự ly 1.900m, 32 nài ngựa có thời gian thi đấu ít nhất, không phạm quy, tiếp tục tranh tài ở vòng chung kết vào ngày mai (7/6). Trong đó, các xã, thị trấn của huyện Bắc Hà có 12 nài ngựa; còn lại huyện Bát Xát 7; huyện Si Ma Cai 4; huyện Hàm Yên (Tuyên Quang) 6; tỉnh Sơn La 3.
Người dân địa phương và du khách gần xa đang náo nức đợi ngày khai cuộc tranh tài sôi động, quyết liệt của những chú ngựa thồ bản địa và những kỵ mã chân đất, cưỡi ngựa không yên cương dũng cảm và tài hoa trên cao nguyên trắng Bắc Hà thơ mộng.
Đặc biệt, năm nay sẽ có màn múa gậy sinh tiền kỷ lục với sự tham gia của 600 em học sinh Bắc Hà. Đây là một trong những hoạt động văn hóa phụ trợ đặc sắc tại vòng chung kết giải đua ngựa truyền thống sẽ diễn ra sáng cùng ngày 7/6 tại sân vận động trung tâm huyện.
Màn đồng diễn múa gậy sinh tiền sẽ xác lập kỷ lục về quy mô lớn nhất từ trước tới nay không chỉ trên địa bàn huyện mà cả trong khu vực. Cụ thể, tham gia sẽ có 600 em học sinh được tuyển chọn từ các trường học trên địa bàn xã Thải Giàng Phố, Bản Phố; trung học phổ thông số 1 và Trường phổ thông Dân tộc THCS-THPT Bắc Hà. Những ngày qua, 600 em học sinh đã tập trung tại sân vận động trung tâm huyện để hợp luyện với sự hướng dẫn của các nghệ nhân tiêu biểu trên địa bàn huyện.
Được biết, múa gậy tiền hay còn gọi Múa gậy sinh tiền, là 1 điệu múa cổ của đồng bào dân tộc Mông. Mang đậm chất võ thuật, đa dạng về động tác như: ngồi, đứng, xoay... tạo thành các thế linh hoạt uyển chuyển. Điệu múa được phát triển từ điệu múa cổ với 18 binh khí của người Mông thường diễn ra trong các ngày hội Khao quân, ngày hội Gầu Tào và các nghi lễ quan trọng trong cuộc sống thường ngày.
Đây cũng là một trong những hoạt động ý nghĩa, tạo tiền đề để góp phần vào hoàn thiện hồ sơ di sản đang được huyện Bắc Hà và tỉnh Lào Cai đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa múa gậy sinh tiền vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia trong thời gian tới…
Trong đó, vào những cuộc vui sinh hoạt cộng đồng làng bản, điệu múa được tách riêng ra múa thành điệu riêng. Qua năm tháng điệu múa đã trở thành một điệu múa có tính nghệ thuật cao, đa dạng về động tác, tạo hình tạo nên sức hút đặc biệt đối với du khách và có ý nghĩa quan trọng trong cuộc sống cộng đồng. Với ý nghĩa quan trọng của điệu múa sinh tiền và tổ chức màn đồng diễn xác lập kỷ lục số người tham gia lớn nhất từ trước đến nay, huyện Bắc Hà mong muốn tạo sức lan tỏa tốt đẹp cho điệu múa sinh tiền.
