Hiện lúa trong giai đoạn kết hạt, chuẩn bị chín rộ, là thời điểm then chốt quyết định năng suất, sản lượng cả vụ.
Theo ghi nhận của Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, thời gian qua, khu vực miền bắc, trong đó có Đồng bằng sông Hồng xuất hiện những trận mưa lớn, cùng một số diễn biến phức tạp của thời tiết. Tuy nhiên, các địa phương đã có kế hoạch chủ động chống úng tại vùng thấp, khơi thông dòng chảy, tu bổ nạo vét kênh mương nội đồng cho nên hầu như không ảnh hưởng nhiều đến quá trình sinh trưởng và năng suất lúa.
Thời gian qua, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã kiểm tra tình hình sản xuất lúa tại một số địa phương như các tỉnh Thái Bình, Nam Định… từ đó đưa ra những chỉ đạo kịp thời cho các địa phương. Theo đồng chí Nguyễn Thị Thu Hương, Phó Cục trưởng Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, điều kiện thời tiết đan xen mưa nắng như hiện nay là điều kiện thuận lợi cho các loại dịch bệnh hại lúa phát triển, trong đó có bệnh đạo ôn, nhất là đạo ôn cổ bông.
Ngoài đạo ôn, một số dịch hại khác có thể ảnh hưởng đến năng suất lúa như bạc lá, sâu cuốn lá nhỏ, rầy nâu cuối vụ. Do đó, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật khuyến cáo bà con nông dân hạn chế, không sử dụng đạm trong thời gian này nhằm giảm nguy cơ bị bệnh bạc lá; theo dõi chặt diễn biến thực tế nhằm phát hiện sớm bệnh đạo ôn để phòng trừ ngay từ giai đoạn đầu, không để lây lan trên diện rộng.
Cùng với các biện pháp phòng trừ dịch hại, dự báo năm nay thời thời tiết có thể xảy ra những diễn biến bất lợi, có thể có bão sớm. Theo dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, năm 2025, khu vực Biển Đông có khả năng đón từ 11 đến 13 cơn bão, trong đó có từ 5 đến 6 cơn bão ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta.
Ngay trong tháng 6/2025, khả năng xuất hiện nhiều hình thái thời tiết nguy hiểm như bão, áp thấp nhiệt đới, nắng nóng, mưa lớn. Điều này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất và quá trình thu hoạch lúa vụ xuân. Do vậy, Cục cũng khuyến cáo các địa phương có phương án bảo vệ sản xuất.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã chỉ đạo các địa phương chủ động lập kế hoạch và chỉ đạo các đơn vị chức năng triển khai đồng bộ các giải pháp, sẵn sàng ứng phó các diễn biến bất lợi của thời tiết, trong đó các công ty khai thác công trình thủy lợi khẩn trương tu sửa máy móc, thiết bị, sẵn sàng các điều kiện để bảo vệ sản xuất, sẵn sàng tiêu úng, thoát nước khi có mưa lớn.
Tăng cường chủ động trong khâu thu hoạch sớm nếu thời tiết bất lợi với phương châm “xanh nhà hơn già đồng”. Bên cạnh đó, các địa phương cần chủ động xây dựng kế hoạch sẵn sàng huy động các lực lượng tham gia hỗ trợ nông dân thu hoạch lúa khi thời tiết có những diễn biến bất lợi .