Theo Kế hoạch của Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và chỉ đạo của Chính phủ, việc lấy ý kiến Nhân dân, các ngành, các cấp về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 được tiến hành trong một tháng, bắt đầu từ 6/5/2025 và hoàn thành vào ngày 5/6/2025.
Là cơ quan được giao nhiệm vụ xây dựng dự thảo Báo cáo của Chính phủ và xây dựng dự thảo Báo cáo tổng hợp kết quả lấy ý kiến nhân dân, các ngành, các cấp về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, Bộ Tư pháp đang tích cực triển khai nhiệm vụ cũng như đôn đốc, hỗ trợ các bộ ngành, địa phương thực hiện theo đúng tiến độ đề ra. Chúng tôi đã có cuộc trao đổi với bà Nguyễn Thị Hạnh, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Hình sự-Hành chính, Bộ Tư pháp về tiến độ của công tác này.
Phóng viên: Bộ Tư pháp là cơ quan được giao nhiệm vụ tổng hợp kết quả lấy ý kiến nhân dân, các cấp, các ngành về sửa đổi Hiến pháp, bà có thể cho biết tính đến thời điểm này nội dung trọng tâm được mọi người tham gia góp ý là gì?
Bà Nguyễn Thị Hạnh: Hiện nay, qua theo dõi chúng tôi thấy, ý kiến của các Bộ, ngành, địa phương và nhân dân góp ý dự thảo sửa đổi Hiến pháp hiện tập trung vào bốn nhóm nội dung.
Thứ nhất là nội dung quy định sửa đổi, bổ sung Điều 9 và Điều 10 Hiến pháp năm 2013 khi thực hiện chủ trương sắp xếp các tổ chức chính trị - xã hội về trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Thứ hai là cách thiết kế quy định về đơn vị hành chính tại nội dung sửa đổi, bổ sung Điều 110 Hiến pháp năm 2013, trong đó các ý kiến tập trung vào việc nên quy định khái quát hay cụ thể về đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.
Thứ ba là cân nhắc việc giữ quy định “việc thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính phải lấy ý kiến Nhân dân địa phương” tại khoản 2 Điều 110 Hiến pháp hiện hành.
Theo ý kiến nhiều người quy định này vừa qua được thực hiện rất tốt, phát huy dân chủ, hơn nữa, việc ứng dụng công nghệ thông tin cũng tạo điều kiện thuận lợi hơn trong lấy ý kiến nhân dân.
Thứ tư là cân nhắc việc giữ quy định đại biểu Hội đồng nhân dân có quyền chất vấn Chánh án Tòa án nhân dân, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tại khoản 2 Điều 115 Hiến pháp vì đây là một cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước…
Phóng viên: Để công tác tổng hợp lấy ý kiến nhân dân được thuận lợi theo đúng tiến độ đề ra, Bộ Tư pháp đã có những hướng dẫn cụ thể như thế nào với các bộ, ngành, địa phương, thưa bà?
Bà Nguyễn Thị Hạnh: Để tạo thuận lợi cho các cơ quan, Bộ, ngành, địa phương trong quá trình triển khai tổ chức lấy ý kiến và tổng hợp kết quả lấy ý kiến, Bộ Tư pháp đã hướng dẫn cụ thể về các nhiệm vụ: nội dung lấy ý kiến, trong đó tập trung góp ý vào các nội dung sửa đổi, bổ sung 8 điều khoản của Hiến pháp năm 2013, bám sát các chủ trương, quan điểm chỉ đạo của Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về phạm vi sửa đổi, bổ sung Hiến pháp lần này; các nguồn tổng hợp ý kiến, cách đếm và ghi ý kiến; đề cương báo cáo tổng hợp kết quả lấy ý kiến và phụ lục kèm theo để các cơ quan, bộ, ngành, địa phương thực hiện thống nhất.
Bộ đã hướng dẫn rõ các cơ quan, bộ, ngành, địa phương ban hành sớm Kế hoạch, hoặc văn bản chỉ đạo, hướng dẫn để kịp thời triển khai, xác định rõ tiến độ của cơ quan, bộ, ngành, địa phương mình cho phù hợp. Ví dụ, đối với địa phương, nên đặt ra các mốc thời gian hoàn thành lấy ý kiến cho các xã, rồi đến huyện, rồi đến tỉnh, để cộng dồn số liệu từ xã trước, rồi đến huyện, rồi đến tỉnh; đồng thời bảo đảm Ủy ban nhân dân tỉnh hoàn thành báo cáo gửi về Bộ Tư pháp trước ngày 30/5/2025. Bộ cũng hướng dẫn cách thống kê ý kiến đóng góp bằng hình thức trực tiếp hoặc qua văn bản.
Hiện nay, số lượng người dân tham gia góp ý đa dạng hình thức trong đó ý kiến trực tiếp trên ứng dụng VNeID ngày một tăng. Tính đến 13h00 ngày 24/5/2025, đã có khoảng 14 triệu người dân tham gia góp ý.
Dự kiến trong thời gian tới, số lượng này sẽ tăng lên. Bộ Công an và chính quyền địa phương các cấp đang tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn thực hiện các bước góp ý trên ứng dụng VNeID, bảo đảm nhanh chóng, thuận lợi.
Phóng viên: Về tiến độ xây dựng dự thảo Báo cáo của Chính phủ và dự thảo Báo cáo tổng hợp kết quả lấy ý kiến Nhân dân, các ngành, các cấp về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, bà có thể cho biết Bộ Tư pháp đang tiến hành đến đâu?
Bà Nguyễn Thị Hạnh: Trên cơ sở nhiệm vụ được giao, Bộ trưởng Bộ Tư pháp đã có Quyết định thành lập Tổ công tác Hiến pháp, bao gồm nhiều lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ Tư pháp có kinh nghiệm và am hiểu về lĩnh vực này để tham gia xây dựng nội dung các Báo cáo.
Hiện nay, các cơ quan, bộ, ngành, địa phương đang tiến hành tổng hợp kết quả lấy ý kiến để xây dựng Báo cáo gửi về Bộ Tư pháp. Chúng tôi cũng thường xuyên hướng dẫn, đôn đốc các cơ quan, bộ, ngành, địa phương trong quá trình triển khai.
Với quyết tâm và nỗ lực cao nhất, Bộ Tư pháp sẽ chủ trì, phối hợp với các cơ quan, bộ, ngành, địa phương để bảo đảm tiến độ xây dựng và hoàn thành dự thảo Báo cáo của Chính phủ và dự thảo Báo cáo tổng hợp kết quả lấy ý kiến Nhân dân, các ngành, các cấp về Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, trình Chính phủ và Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 đúng tiến độ và bảo đảm chất lượng.
Phóng viên: Trân trọng cảm ơn bà!
