Du lịch Việt Nam chuyển dịch mạnh mẽ hướng đến phát triển xanh, bền vững

Chia sẻ về định hướng chuyển đổi bền vững của Du lịch Việt Nam, Cục trưởng Cục Du lịch quốc gia Việt Nam Nguyễn Trùng Khánh cho biết, Việt Nam đã có những bước đi bài bản từ hoạch định chiến lược ở tầm quốc gia đến triển khai các mô hình cụ thể tại địa phương và doanh nghiệp, nhằm đưa phát triển xanh trở thành trục xuyên suốt của ngành du lịch trong những thập niên tới.

Theo Cục trưởng Nguyễn Trùng Khánh, cấp quốc gia, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Cục Du lịch quốc gia Việt Nam đã đưa ra chiến lược và kế hoạch hành động để định hướng cho quá trình chuyển đổi bền vững. Chính phủ đã ban hành Quy hoạch hệ thống Du lịch thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 trong đó xác định rõ mục tiêu phát triển du lịch xanh, bền vững, gắn với bảo vệ môi trường và phát huy giá trị văn hóa dân tộc. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành chương trình “Phát triển du lịch theo hướng tăng trưởng xanh”, đề án phát triển du lịch sinh thái, phát triển du lịch cộng đồng.

Ở cấp địa phương, các cơ quan quản lý du lịch đã phát động nhiều chiến dịch bảo vệ môi trường du lịch. Một số điểm sáng trong phát triển du lịch xanh tại Việt Nam có thể kể đến là Hội An với dự án “Thành phố không rác thải nhựa”, vịnh Hạ Long “Không sử dụng đồ nhựa một lần”, Đà Lạt với mô hình “Du lịch xanh và bền vững”, Ninh Bình với dự án “Giảm thiểu rác thải nhựa trong ngành du lịch” được tài trợ bởi Chương trình Phát triển của Liên Hợp quốc (UNDP)... Các chương trình khuyến khích giảm thiểu rác thải du lịch được triển khai rộng rãi nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng và du khách về bảo vệ môi trường.

Đồng hành cùng cơ quan quản lý, các doanh nghiệp du lịch cũng có những bước tiến lớn trong thúc đẩy du lịch xanh. Nhiều doanh nghiệp du lịch Việt Nam đã tích hợp các yếu tố bền vững vào sản phẩm và dịch vụ của mình. Các tour du lịch sinh thái, du lịch “net zero”, nghỉ dưỡng gần gũi với thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa bản địa, nông nghiệp hữu cơ... ngày càng phổ biến.

Nhằm nâng cao nhận thức về du lịch bền vững đối với du khách và cộng đồng địa phương, trong những năm gần đây, Việt Nam đã tăng cường hoạt động truyền thông từ cấp trung ương đến địa phương, với sự tham gia của nhiều cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp trong ngành du lịch.

Việt Nam đã triển khai đồng bộ từ trung ương đến địa phương, nổi bật là Chiến lược Marketing Du lịch Việt Nam đến năm 2030 và chuyên trang Môi trường du lịch Việt Nam (https://moitruongdulich.vn), bên cạnh kênh chính thức https://vietnam.travel quảng bá du lịch xanh ra quốc tế.

Các chiến dịch như “Việt Nam: Đi Để Yêu!” trên YouTube, mạng xã hội đã định vị hình ảnh Việt Nam là điểm đến an toàn, xanh, thân thiện.

Đặc biệt, các mô hình như “Một ngày du lịch Net Zero ở Huế”, Du lịch xanh Hạ Long, Dự án Du lịch Thụy Sĩ vì sự phát triển bền vững tại Việt Nam” (ST4SD) hay Dự án Thúc đẩy bình đẳng giới thông qua Nâng cao hiệu quả kinh tế sản xuất nông nghiệp và phát triển du lịch (GREAT) thực hiện từ 2017-2027 với Chính phủ Australia… đang góp phần lan tỏa tư duy phát triển bền vững trong toàn ngành.

Trao đổi tại phiên thảo luận, Cục trưởng Nguyễn Trùng Khánh nhấn mạnh Việt Nam coi chuyển đổi số là một trong những động lực quan trọng nhất để phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Điều này đã được thể hiện rõ trong Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 Bộ Chính trị, nhấn mạnh vai trò của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Ngành Du lịch Việt Nam đang tập trung xây dựng hệ sinh thái du lịch thông minh, tích hợp dữ liệu từ các địa phương, doanh nghiệp và cơ quan quản lý. Việc hợp tác với các doanh nghiệp công nghệ, phát triển các ứng dụng của Việt Nam giúp giảm phụ thuộc vào nền tảng nước ngoài và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Cục Du lịch quốc gia Việt Nam đã xây dựng và đưa vào vận hành các nền tảng số dùng chung trong toàn ngành du lịch nhằm ba mục tiêu quan trọng: Hỗ trợ công tác quản lý từ Trung ương đến cơ sở; Hỗ trợ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp; Nâng cao trải nghiệm của khách du lịch.

Cụ thể, xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu du lịch quốc gia, bao gồm thông tin về doanh nghiệp lữ hành, cơ sở lưu trú, hướng dẫn viên, điểm đến du lịch và các dịch vụ liên quan. Hệ thống này giúp quản lý thông tin du lịch một cách hiệu quả và đồng bộ, hỗ trợ công tác quản lý, điều hành và hoạch định chính sách phát triển du lịch bền vững.

Cục trưởng Nguyễn Trùng Khánh khẳng định: "Công nghệ số không chỉ giúp ngành du lịch vận hành hiệu quả hơn, mà còn là một công cụ mạnh mẽ để thúc đẩy du lịch bền vững, giúp giảm áp lực lên môi trường, quản lý lượng khách, phân bổ lại dòng khách, và hỗ trợ bảo tồn tài nguyên du lịch".