Làm rõ thẩm quyền của hai cấp chính quyền địa phương trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường

Triển khai Kế hoạch của Ban Chỉ đạo sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, thời gian qua, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã tích cực, chủ động rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật; kiến nghị sửa đổi, bổ sung, ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật phù hợp với yêu cầu tổ chức bộ máy chính quyền địa phương hai cấp bắt đầu vận hành từ ngày 1/7/2025.

Nông nghiệp và môi trường là lĩnh vực có khối lượng lớn nhiệm vụ, vừa mang tính vĩ mô, vừa gắn bó mật thiết với đời sống kinh tế-xã hội của người dân và địa phương. Do đó, việc rà soát, sửa đổi các quy định pháp luật để phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp là yêu cầu cấp thiết nhằm bảo đảm tính liên tục, hiệu lực và hiệu quả trong quản lý nhà nước; đồng thời tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp trong thực hiện thủ tục hành chính.

Sửa đổi đồng bộ hệ thống văn bản pháp luật

Theo ông Phan Văn Hùng, Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, đến nay bộ đã rà soát tổng thể 1.055 văn bản quy phạm pháp luật trong ngành, làm rõ các điểm chồng lấn, thiếu thống nhất trong phân định thẩm quyền giữa các cấp chính quyền. Trên cơ sở đó, đề xuất sửa đổi, bổ sung phù hợp với cơ cấu tổ chức mới theo hướng phân quyền rõ ràng, cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính và loại bỏ các điều kiện đầu tư, kinh doanh không còn phù hợp.

Đáng chú ý, ba nghị định quan trọng đã được trình Chính phủ ban hành, gồm: Nghị định số 136/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025 quy định phân quyền, phân cấp quản lý nhà nước trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường; Nghị định số 131/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025 quy định phân định thẩm quyền giữa hai cấp chính quyền địa phương và Nghị định số 151/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025 quy định phân định thẩm quyền và phân cấp trong lĩnh vực đất đai.

Đồng thời, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đang khẩn trương ban hành theo thẩm quyền 18 thông tư sửa đổi, bổ sung các văn bản chuyên ngành nhằm phân cấp cụ thể cho địa phương, đặc biệt trong việc giải quyết thủ tục hành chính cho tổ chức, cá nhân và quy định chi tiết về hồ sơ, biểu mẫu để các địa phương có thể triển khai ngay khi các quy định có hiệu lực.

Chuyển mạnh thẩm quyền từ cấp huyện về cấp xã

Kết quả rà soát cho thấy, có 192 thẩm quyền đang thuộc cấp huyện. Sau khi chính quyền cấp huyện kết thúc hoạt động, 178 thẩm quyền sẽ được chuyển giao cho cấp xã, chỉ 14 thẩm quyền chuyển về cấp tỉnh - chủ yếu là những nhiệm vụ yêu cầu chuyên môn cao hoặc đối tượng thực hiện là tổ chức, như: giao đất có thu tiền, giao rừng, cấp giấy phép môi trường, hỗ trợ thiệt hại vượt quá khả năng cấp xã…

Ngược lại, cấp xã sẽ đảm nhận nhiều thủ tục hành chính thiết thực với người dân, như: giao đất không thu tiền, giao hoặc cho thuê đất với cá nhân, hộ gia đình; cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu; công bố dịch trên địa bàn xã; xác định thiệt hại do thiên tai…

Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Võ Văn Hưng, việc phân quyền, phân cấp, phân định thẩm quyền trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường được thực hiện theo các nguyên tắc: Rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn giữa các cấp chính quyền; phát huy tính chủ động, linh hoạt của địa phương nhưng vẫn bảo đảm sự thống nhất, thông suốt trong quản lý nhà nước từ Trung ương đến cơ sở. Đồng thời, chuyển từ mô hình “thẩm quyền chung” sang “thẩm quyền riêng” đối với thực hiện thủ tục hành chính, gắn trách nhiệm giữa tập thể UBND và cá nhân Chủ tịch UBND; tạo nền tảng thể chế cho chính quyền gần dân, sát dân.

Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính mới sử dụng từ ngày 1/7

24/06/2025 09:01

Việc chuyển phần lớn thẩm quyền từ cấp huyện về cấp xã không chỉ tạo điều kiện để người dân thực hiện thủ tục hành chính thuận lợi, nhanh chóng mà còn góp phần hiện thực hóa chủ trương xây dựng bộ máy chính quyền tinh gọn, gần dân, sát dân, vì dân. Đồng thời, đây cũng là bước đi cụ thể nhằm hoàn thiện thể chế phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp.

Tuy nhiên, việc phân quyền mạnh cho cấp xã cũng đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về năng lực cán bộ, cơ sở vật chất, công nghệ thông tin và cơ chế giám sát. Với nhiều thẩm quyền mới được giao, thời gian tới cần tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cơ sở; hoàn thiện các hệ thống thông tin phục vụ quản lý; xây dựng cơ chế kiểm tra, hậu kiểm để bảo đảm hiệu lực, hiệu quả trong tổ chức thực hiện.

Việc hoàn thiện hệ thống pháp luật và phân định rõ thẩm quyền là tiền đề quan trọng để chính quyền địa phương vận hành trơn tru theo mô hình mới từ ngày 1/7/2025, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, phục vụ tốt hơn người dân và doanh nghiệp, đồng thời thực thi thành công các chủ trương, nghị quyết lớn của Đảng và Nhà nước trong giai đoạn tới.