Chiều 13/6, tại Hà Nội, Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ CNTT Việt Nam (VINASA) và Ủy ban Phát triển công nghiệp bán dẫn đã tổ chức hội thảo “Chương mới ngành bán dẫn – Cơ hội của Việt Nam”, quy tụ nhiều chuyên gia đầu ngành, lãnh đạo doanh nghiệp và đại diện cơ quan quản lý.
Sự kiện thu hút hơn hàng trăm đại biểu là lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp công nghệ và học viện, trường đại học, kiều bào Việt Nam là các chuyên gia bán dẫn đang làm việc tại những tập đoàn lớn trên toàn cầu.
Việt Nam có lợi thế cả trí tuệ nhân tạo và bán dẫn
Phát biểu khai mạc, ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Hội đồng sáng lập VINASA, Chủ tịch Ủy ban Phát triển ông nghiệp bán dẫn, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn FPT nhấn mạnh: “Ngành bán dẫn đang mở ra chương mới cho Việt Nam với những cơ hội vàng để bứt phá, đóng vai trò quan trọng trong chuỗi giá trị toàn cầu, góp phần xây dựng nền kinh tế tự chủ, tự cường”.
Nói về cơ hội của Việt Nam, ông Trương Gia Bình ví bán dẫn là “lương thực của kỷ nguyên số – như gạo với Hàn Quốc”, còn trí tuệ nhân tạo (AI) là “năng lượng chiến lược mới – như dầu khí trong tương lai”. Quyết định 1131/QĐ-TTg của Thủ tướng đã xác lập: AI và Bán dẫn là hai công nghệ quan trọng và Việt Nam có lợi thế để phát triển ngành công nghiệp này, đặc biệt là có nguồn nhân lực mạnh, khát vọng vươn lên.
Theo ông Trương Gia Bình, hơn 25 năm trước, FPT – doanh nghiệp từng tiên phong Go Global, mở cửa ra thế giới từ những năm 1990 nhưng đơn độc vì không lan tỏa tinh thần xuất khẩu phần mềm, khiến cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam chậm chân trong làn sóng toàn cầu hóa công nghệ.
FPT cũng không đầu tư vào bán dẫn khi cơ hội đến sớm, dù lãnh đạo Tập đoàn từng đến Đài Loan và nhìn thấy tiềm năng của ngành này. Ông Trương Gia Bình khẳng định: “FPT sẽ không lặp lại những lỗi lầm đó lần nữa.”
Cùng nhau thúc đẩy phát triển công nghệ bán dẫn
Tại sự kiện, bà Nguyễn Bích Yến, Hội viên của Viện Kỹ thuật Điện và điện tử Hoa Kỳ (IEEE), đồng thời là một trong những chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ bán dẫn nhấn mạnh tầm quan trọng của công nghệ đóng gói tiên tiến – lĩnh vực then chốt trong chuỗi giá trị bán dẫn toàn cầu và phù hợp với điều kiện phát triển của Việt Nam.
Bà cho biết, hiện có hơn 20 thành viên của Ủy ban Phát triển công nghiệp bán dẫn đang cùng nhau thúc đẩy công nghệ này, tiến tới thành lập cơ quan nghiên cứu chuyên sâu tại Đà Nẵng.
Ông Phil Hoàng - Quản lý kỹ thuật cao cấp tại Skyworks Solutions có trụ sở tại Austin, Texas (Hoa Kỳ) và là sáng lập viên tổ chức Tresemi (Tổ chức chuyên gia công nghệ Mỹ với mạng lưới các chuyên gia bán dẫn dày dạn kinh nghiệm) đề xuất xây dựng tổ chức ươm tạo thiết kế vi mạch tại Việt Nam và khởi xướng Liên minh Bán dẫn Việt Nam – tổ chức kết nối học thuật, doanh nghiệp, startup và Chính phủ, hướng tới phát triển hệ sinh thái bán dẫn bền vững. Tresemi cam kết đồng hành bằng các chương trình đào tạo vi mạch hợp tác cùng NIC, ĐH Bách khoa Hà Nội và Trung tâm Bán dẫn & AI Đà Nẵng.
Đại diện khối cơ sở nghiên cứu, đào tạo, GS, TS Trần Xuân Tú - Đại học Quốc gia Hà Nội nhấn mạnh thế hệ trẻ cần khát vọng làm giàu bằng tri thức, công nghệ. Ông cho biết, Đại học Quốc gia Hà Nội đã thông qua 7 chương trình đào tạo mới về bán dẫn, thành lập 3 viện nghiên cứu về vật liệu, AI và công nghệ điện tử. Đồng thời, trường đang đàm phán hợp tác với TSMC, Amkor nhằm xây dựng hệ sinh thái thiết kế chip và nâng cao năng lực đóng gói tiên tiến.
Ông Phùng Việt Thắng (Giám đốc Intel Việt Nam) khẳng định FDI vẫn quan trọng nhưng không còn là yếu tố quyết định. Việt Nam cần phát triển nội lực, nhân lực Việt để tham gia chuỗi giá trị toàn cầu một cách bền vững. Ông nhấn mạnh vai trò sống còn của liên kết giữa nhà trường – doanh nghiệp – Chính phủ để hiện thực hóa tiềm năng công nghệ.
Cũng trong khuôn khổ sự kiện, lãnh đạo tỉnh Bình Định- tỉnh đặt mục tiêu trở thành trung tâm công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo vào năm 2030, cho biết: tỉnh xác định bán dẫn là ngành công nghệ chiến lược, gắn với định hướng phát triển kinh tế số.
Với nền tảng hạ tầng công nghệ tại Quy Nhơn và hệ sinh thái AI – khoa học dữ liệu đang hình thành, Bình Định sẵn sàng thu hút đầu tư và phát triển nhân lực bán dẫn. Tỉnh cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp trong xây dựng trung tâm công nghệ cao tại địa phương.
Ông Lê Nam Trung - Phó Cục trưởng Cục Công nghiệp CNTT, Bộ Khoa học và Công nghệ nhấn mạnh: trong thời gian qua, đặc biệt từ quý III/2024, Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt, ban hành nhiều chính sách, chiến lược quan trọng như Chiến lược phát triển ngành công nghiệp bán dẫn quốc gia với tốc độ ấn tượng, tạo hành lang pháp lý rõ ràng và cụ thể cho ngành.
Ông Lê Nam Trung cũng chỉ ra những thách thức còn tồn tại, như việc cụ thể hóa chính sách, xác định cơ quan đầu mối, huy động doanh nghiệp tham gia... vẫn cần hoàn thiện. Ông kêu gọi sự đồng hành sâu sát hơn từ cộng đồng doanh nghiệp, hiệp hội và chuyên gia để chính sách thực sự đi vào cuộc sống, góp phần xây dựng hệ sinh thái công nghệ vững mạnh.
Bên cạnh đó, các diễn giả đã trao đổi thẳng thắn về hiện trạng, thách thức và giải pháp phát triển ngành bán dẫn, từ đó đề xuất các chính sách hỗ trợ, thu hút đầu tư, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và thúc đẩy hợp tác quốc tế.
Phần thảo luận mở cuối chương trình đã tạo cơ hội để các đại biểu kết nối, chia sẻ sáng kiến nhằm hiện thực hóa khát vọng xây dựng Việt Nam trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu. Sự kiện khép lại với không khí cởi mở, nhiều định hướng hợp tác được hình thành, mở ra các bước đi tiếp theo để ngành bán dẫn Việt Nam phát triển bền vững.
