Việt Nam đặt mục tiêu nằm trong nhóm ba nước dẫn đầu về thành tích thi nghề ASEAN

Những thách thức

PGS-TS Cao Văn Sâm, Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Dạy nghề, Trưởng đoàn Việt Nam tại Kỳ thi tay nghề ASEAN lần thứ 11, cho biết, nhận diện trước sức nóng của một kỳ thi đỉnh cao về kỹ năng nghề của khu vực, trong nhiều tháng qua, Việt Nam đã chuẩn bị cho Kỳ thi tay nghề ASEAN lần thứ 11 lần này theo hướng khắc phục những hạn chế từ trước tới nay, đáp ứng những yêu cầu của một kỳ thi mới đứng trước nhiều thách thức áp lực.

Ông Sâm cho rằng, có năm thách thức sau đây tại Kỳ thi tay nghề ASEAN lần thứ 11 mà chúng ta phải vượt qua.

Thứ nhất, hiện nay, Kỳ thi tay nghề ASEAN lần thứ 11 tập trung các quốc gia có thế mạnh trong phát triển kỹ năng nghề và giành thành tích cao trong các kỳ thi tay nghề ASEAN và thế giới. Trong khi các nước có tiềm lực mạnh như Malaysia, Thái-lan, Indonesia, sự trở lại của Singapore trong đấu trường khu vực là những thách thức lớn.

Thứ hai, đề thi càng ngày càng khó hơn. Ngoài kỹ năng nghề điêu luyện, sự thông minh, sáng tạo trong việc ra đề cũng là một áp lực cho các thí sinh.

Thứ ba, cạnh tranh trong phát triển nguồn nhân lực của các nước trong bối cảnh hội nhập càng ngày càng lớn, nên nền tảng trong phát triển kỹ năng nghề của mỗi nước càng ngày càng cao. Điều này cũng tạo nên áp lực.

Thứ tư, qua tám lần tham gia kỳ thi tay nghề cấp khu vực, chúng ta đã giành được những thành tích nhất định, nên cũng là áp lực với thí sinh trong nước.

Thứ năm, kỳ thi lần này diễn ra tại Malaysia, các thí sinh đoàn Việt Nam sẽ gặp những khó khăn về sinh hoạt, ăn uống do sự khác biệt về văn hóa, phong tục. Đây cũng cũng là những rào cản mà muốn có được chiến thắng, các thí sinh cũng phải vượt qua cửa ải tâm lý.

Ông Sâm nhấn mạnh, trải qua tám kỳ thi với những thành tích ấn tượng, đoàn Việt Nam đi vào chuyên môn chiều sâu, khẳng định thế mạnh của mình trong các nghề. 22 nghề lựa chọn dự thi năm nay đều có thế mạnh và có thể hy vọng. Chỉ riêng với nghề làm đẹp, chúng ta còn thua nhiều nước trong khu vực và trên thế giới, còn các nghề khác đều có thế cạnh tranh với các bạn.

Mục tiêu của đoàn Việt Nam là các nghề có huy chương thì tiếp tục gặt hái huy chương. Các nghề chưa có huy chương thì phải đạt huy chương. Về tập thể, đoàn Việt Nam đặt mục tiêu nằm trong trong nhóm top ba toàn đoàn.

Cô gái Lê Thị Thùy Linh, đến từ thành phố Huế, dự thi nghề dịch vụ nhà hàng, cho hay, trải qua các kỳ thi tay nghề ở các cấp, các em cũng đã tập luyện nhiều. Tuy nhiên, bước vào Kỳ thi tay nghề cấp khu vực cũng có đôi chút áp lực. Bản thân em vẫn còn hay run khi đứng trước đông người. Điều này đã dần được khắc phục qua quá trình huấn luyện bằng cách giao tiếp nhiều. Ngoài ra, tại Kỳ thi tay nghề khu vực, Tiếng Anh rất quan trọng. Linh và các bạn cũng cần tập luyện nâng cao ngoại ngữ để tham gia thi đấu cùng các đối thủ trong khu vực.

Đẩy mạnh xã hội hóa trong đào tạo kỹ năng nghề

Cũng theo PGS-TS Cao Văn Sâm, rút kinh nghiệm từ các đợt tham gia thi tay nghề ASEAN trước đây, việc tổ chức kỳ thi tay nghề quốc gia có chất lượng giúp ban tổ chức có cơ hội lựa chọn đội ngũ thí sinh có chất lượng để huấn luyện và tham gia Kỳ thi tay nghề ASEAN. Từ năm ngoái, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội đã chủ động phối hợp, hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương tổ chức thi tay nghề các cấp theo hướng nâng cao chất lượng. Qua đó, đã lựa chọn được 62 thí sinh xuất sắc tham gia huấn luyện ở 22 nghề được tổ chức tại Kỳ thi tay nghề ASEAN lần thứ 11.

Công tác huấn luyện cho Kỳ thi cấp khu vực bắt đầu từ ngày 16-6-2016, được chia làm hai giai đoạn. Giai đoạn một kết thúc ngày 30-6, lựa chọn được 44 thí sinh tiếp tục tham gia huấn luyện giai đoạn hai để tham dự thi tay nghề ASEAN lần thứ 11, mỗi nghề hai thí sinh. Giai đoạn hai, thí sinh được huấn luyện chuyên sâu và thi thử theo đề; đồng thời rèn luyện bản lĩnh thi đấu, phổ biến kinh nghiệm thi và công tác huấn luyện kết thúc vào ngày 16-9 vừa qua.

Có 90 chuyên gia, hình thành nhóm theo nghề đã huấn luyện thí sinh ngay từ đầu. Đây là những chuyên gia có chuyên môn giỏi, nhiệt huyết, kinh nghiệm từ các cơ sở dạy nghề, các doanh nghiệp có uy tín trên cả nước, trong đó có nhiều chuyên gia từng huấn luyện đội tuyển Việt Nam tham dự các kỳ thi tay nghề ASEAN và thế giới trước đây.

Việc huấn luyện được thực hiện theo kế hoạch phù hợp với từng nghề theo yêu cầu của đề thi tay nghề ASEAN tại 13 trường có chuyên gia giỏi, trang thiết bị dạy nghề đáp ứng yêu cầu, có kinh nghiệm và uy tín trên cả nước. Trong quá trình huấn luyện có sự tham gia của doanh nghiệp để rèn luyện kỹ năng, cường độ lao động, bản lĩnh thực hiện bài thi. Doanh nghiệp nước ngoài tham gia nổi bật như Vikomed, Samsung, Denso, Fresso...

Các doanh nghiệp không chỉ tham gia huấn luyện thí sinh thi tay nghề ASEAN mà còn huấn luyện cho thí sinh Việt Nam chuẩn bị thi tay nghề thế giới tổ chức tại Abu Dhabi (Các Tiểu vương quốc Ả-rập thống nhất) năm 2017. Công ty TNHH Samsung Việt Nam huấn luyện hai thí sinh nghề Giải pháp phần mềm công nghệ thông tin và Thiết kế kỹ thuật cơ khí CAD.

Kỳ thi tay nghề ASEAN lần thứ 11 cũng ghi nhận một số điểm mới. Ủy ban Kỹ thuật đã thống nhất áp dụng phương thức chấm điểm kép và chấm điểm bằng đánh giá đã được sử dụng lần đầu tại Kỳ thi tay nghề thế giới năm 2015 tại Brazil cho Kỳ thi tay nghề ASEAN lần thứ 11. Việc áp dụng hai phương thức chấm điểm mới này sẽ do ban giám khảo của các nghề quyết định khi dự thảo đề thi tay nghề ASEAN lần thứ 11. Có năm nghề áp dụng phương thức chấm điểm kép là nghề Hàn, Thiết kế trang web, Dịch vụ nhà hàng, Nấu ăn và Bảo trì máy bay (nghề trình diễn). Có tám nghề áp dụng phương thức chấm điểm bằng đánh giá gồm các nghề: Thiết kế trang web, Lắp đặt điện, Xây gạch, Dịch vụ nhà hàng, Nấu ăn, Chăm sóc sắc đẹp và Thiết kế các kiểu tóc.

Việc áp dụng hai phương thức chấm điểm mới nhằm làm tăng chất lượng kỳ thi tay nghề ASEAN, phù hợp với quy định của thi tay nghề thế giới, đồng thời nâng cao tính khách quan, minh bạch của kỳ thi tay nghề cấp khu vực.

Chuyên gia Lee Kab Seung, Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH Vikomed, từng giành huy chương vàng Kỳ thi tay nghề thế giới, người trực tiếp tham gia huấn luyện các thí sinh dự thi nghề hàn cho biết, để chuẩn bị cho Kỳ thi tay nghề ASEAN lần thứ 11, các em đã chăm chỉ luyện tập 14 tiếng mỗi ngày, không nghỉ ngày nào, với quyết tâm đạt huy chương vàng.

Phát biểu tại lễ xuất quân, Thứ trưởng Lao động, Thương binh và Xã hội Doãn Mậu Diệp cho biết, đây là lần thứ tám Việt Nam dự thi Kỳ thi tay nghề ASEAN. Qua các lần dự thi, đã ba lần Việt Nam đoạt giải nhất toàn đoàn và khẳng định vị trí của tay nghề nước ta trong đấu trường khu vực. Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội đánh giá cao sự chuẩn bị của đoàn Việt Nam cho Kỳ thi tay nghề ASEAN lần thứ 11, sự vào cuộc của các chuyên gia và thí sinh sau gần bốn tháng miệt mài.

Lãnh đạo Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội giao nhiệm vụ cho đoàn Việt Nam phát huy tài năng, trí thông minh, sự năng động, sáng tạo, quyết tâm giành thành tích tốt nhất trên đấu trường kỹ năng nghề khu vực, góp phần nâng cao vị trí của tay nghề Việt Nam trên trường quốc tế.

* Kỳ thi tay nghề ASEAN lần thứ 11 năm nay diễn ra từ ngày 19 đến 29-9 tại Malaysia, thu hút sự tham dự của gần 280 thí sinh và 214 chuyên gia đến từ chín quốc gia trong khối ASEAN, dự thi ở 25 nghề trong đó có 23 nghề chính thức và hai nghề trình diễn.

Sau tám lần dự thi tay nghề cấp khu vực, Việt Nam đã ba lần giành vị trí thứ nhất toàn đoàn vào các năm 2004, 2006 và 2014.