Thế nào là "di sản bóng đá"?
Để hiểu rõ hơn ý nghĩa lời phát biểu của Arteta, chúng ta hãy trở lại thời điểm tháng 3/2018 khi Mourinho là huấn luyện viên của Manchester United. Đội bóng áo đỏ đã bị Sevilla loại khỏi Champions League. Trong cuộc họp báo sau đó, ông thầy người Bồ Đào Nha đã bắt đầu bài phát biểu dài về "di sản bóng đá" - phân tích màn trình diễn của Manchester United tại châu Âu trong bảy năm trước khi ông đến.
“Lần cuối cùng Manchester United lọt vào trận chung kết Champions League, điều không xảy ra nhiều lần, là năm 2011…” Mourinho nói, “Trong bảy năm với bốn huấn luyện viên khác nhau, đội bóng có một lần không đủ điều kiện tham dự châu Âu, hai lần bị loại ở vòng bảng, và thành tích tốt nhất là lọt vào tứ kết. Đây chính là di sản bóng đá của Man Utd”.
Hơn ai hết, Mikel Arteta thấm thía cụm từ "di sản bóng đá" mà Mourinho nhắc đến. Ông cũng thích sử dụng nó khi nhắc đến việc Pháo thủ cần sớm đặt những viên gạch nền móng đầu tiên nếu mong muốn chinh phục danh hiệu lớn. Và trong cuộc họp báo mới nhất trước cuộc chạm trán với Real Madrid, ông thừa nhận rằng không phải lúc nào khác mà trong chính thời khắc này Pháo thủ phải hiện thực hóa mục tiêu ấy.
 |
| Arteta tự tin về khả năng của Pháo thủ dù phải thi đấu trên thánh địa Bernabeu. (Ảnh: ArsenalFC) |
Đội bóng của Arteta đã trải qua bảy năm không tham dự Champions League. Mùa giải 2023-2024 là lần đầu họ lọt vào tứ kết giải đấu sau 14 năm. Mùa giải này là lần tiếp theo đội bóng đạt được cột mốc ấy, nhưng họ có lợi thế dẫn trước ba bàn khác hẳn thành tích hòa Bayern 2-2 cách đây một năm.
Arteta và đội của ông vẫn còn nhiều việc phải làm trong trận lượt về tại Madrid. Thế nhưng, việc tiếp nối thành công để trở lại bảng xếp hạng hàng đầu châu Âu sẽ là mục tiêu chính của đội trong những năm tới.
Pháo thủ đã chơi 10 trận Champions League mùa giải trước. Họ thắng năm trận, gồm bốn trận trên sân nhà và một trận trên sân khách. Ở vòng bảng, họ ghi được 12 bàn và không để thủng lưới bàn nào trên sân nhà, ghi được bốn bàn và để thủng lưới bốn bàn trên sân khách, và thua cả hai trận đấu loại trực tiếp trên sân khách với tỷ số 1-0.
Rút kinh nghiệm từ mùa giải ấy, Pháo thủ đã chơi 11 trận Champions League mùa giải này, thắng tám trận và chỉ thua một trận (trên sân khách gặp Inter). Trong giai đoạn giải đấu mới năm nay, với hai trận đấu phụ, họ lại thắng bốn trận trên sân nhà nhưng đã cải thiện thành tích trên sân khách với ba trận thắng.
 |
| Pháo thủ ngày càng già dơ ở cúp châu Âu. (Ảnh: ChampionsLeague) |
Nói về những bài học lớn nhất rút ra từ mùa giải trước - trước khi đánh bại PSV 7-1, Arteta cho biết: “Chúng tôi đã chơi rất khác nhau trên sân nhà và sân khách trong năm qua, đặc biệt là ở cúp châu Âu. Đội bóng đã ổn định hơn nhiều, các cầu thủ đã ghi được rất nhiều bàn thắng và hầu như không để thủng lưới bàn nào”.
Sẵn sàng chinh phục Real
Trước cuộc chạm trán với Real Madrid, Arsenal xếp hạng nhất tại Champions League về số bàn thắng dự kiến (xG) mỗi trận là 0,88. Trong khi đó, Arsenal cũng có thời gian dẫn trước các đối thủ - tổng cộng 568 phút, lâu hơn bất kỳ đội nào khác trong giải đấu này mùa này.
Sự vững chắc của phòng ngự mang lại cho Arsenal nền tảng kiên cố. Thế nhưng, họ vẫn cần phải tiến thêm một bước nữa, như thời điểm đối đầu với Bayern Munich ở tứ kết năm ngoái hay nỗ lực đánh bại Porto trên chấm phạt đền ở vòng trước.
Arteta đã nói về “ánh hào quang” và “sự hiện diện” mà các đội như Bayern và Milan của những năm 2000 truyền tải qua ngôn ngữ cơ thể của họ. Điều đó góp phần xây dựng nên “di sản bóng đá” cho chính những thế lực này.
Khi được hỏi về cách phát triển điều gì đó tương tự cho Arsenal, câu trả lời của Arteta rất đơn giản: “Chiến thắng và tự tin hơn về bản thân với kinh nghiệm”. Sự tự tin và cảm giác rằng bản thân thuộc về sân khấu lớn này đã dâng trào trong từng cầu thủ Arsenal trong chiến thắng 3-0 trước Real Madrid.
 |
| Arsenal ngày càng tự tin khi bước tới đấu trường châu Âu. (Ảnh: RMFC) |
Trên sân khấu lớn, những cái tôi tài năng như Rice sẽ ngày càng thi đấu chững chạc hơn sau mỗi quả đá phạt siêu phẩm. Sự tin tưởng giữa các cầu thủ cũng lớn dần, như cái cách Saka động viên Rice tạo nên cú ra chân vòng cầu quyết đoán. Và những đường chuyền phối hợp của họ cũng sẽ trở nên thanh thoát hơn, như cái cách trái bóng được đưa tới chân Mikel Merino để cầu thủ người Tây Ban Nha kết liễu trận đấu.
Arsenal đã bị loại khỏi Champions League, mỗi khi bước tới vòng 16 đội, trong bảy mùa giải liên tiếp, ở thời điểm những năm 2010. Thế nhưng bây giờ, họ đã có chiến thắng lượt đi tứ kết xứng đáng để ăn mừng và thậm chí tràn trề cơ hội vượt qua đối thủ với lợi thế ba bàn cách biệt.
Ngay cả khi hai đội vẫn còn 90 phút chơi bóng tại Bernabeu, Pháo thủ vẫn thừa đủ khả năng tạo ra bước đột phá mới nhờ nhóm cầu thủ trẻ và vị huấn luyện viên tài năng. Đó chắc chắn sẽ là đêm đáng nhớ ở Madrid và người hâm mộ đội bóng London có quyền tự tin vào kết quả tương lai.
Nhìn lại giai đoạn từ năm 2005-2009, Arsenal cũng từng tạo nên một đêm đáng nhớ ở Madrid vào tháng 2 năm 2006. Khoảng thời gian bốn năm đó có thể được coi là tốt nhất của Arsenal ở châu Âu. Họ đã lọt vào trận chung kết năm 2006 và chỉ cách trận bán kết năm 2008 vỏn vẹn năm phút nếu không bị thủng lưới hai bàn vào phút cuối trước Liverpool tại Anfield.
 |
| Babel với bàn thắng vào phút 90+2 đã giết chết hy vọng của Arsenal. (Ảnh: LiverpoolFC) |
Vào năm 2008, Bukayo Saka mới bảy tuổi. Arsenal thực tế đã trượt dài từ giai đoạn ấy. Và những cầu thủ trẻ của Arsenal cũng không có nhiều cơ hội cạnh tranh ở sân chơi hàng đầu châu Âu.
Bốn năm trước, Arsenal đã hòa 1-1 với Slavia Prague ở tứ kết Europa League. Họ thậm chí đã phải chịu đựng một năm không được tham gia giải đấu châu Âu sau lần thứ 2 liên tiếp về đích ở vị trí thứ 8. Bây giờ, tất cả đã thay đổi và Pháo thủ trở thành ứng cử viên vô địch Premier League trong ba năm liền, đồng thời lọt vào tứ kết Champions League hai kỳ liên tiếp.
Trở lại với câu nói nổi tiếng về "di sản bóng đá" của Mourinho, nhưng trong thời điểm ông dẫn dắt Real Madrid, chúng ta có thể thấy được thực tế hoàn toàn trái ngược của đội bóng hoàng gia.
“Khi tôi đến Real Madrid, bạn có biết bao nhiêu cầu thủ đã chơi ở tứ kết Champions League không?” Mourinho hỏi một cách đầy khoa trương. “Xabi Alonso với Liverpool, Iker Casillas với Real Madrid và Cristiano Ronaldo với Manchester United và tất cả những người khác. Kinh nghiệm của họ thậm chí không dừng lại ở vòng tứ kết. Đó chính là di sản bóng đá của Real”.
Nhìn lại đội hình Arsenal, trước trận đấu vòng 16 đội cuối cùng mùa giải trước với Porto, Kai Havertz là cầu thủ duy nhất trong đội hình xuất phát của Arteta từng đá chính ở một trận đấu loại trực tiếp Champions League. Bây giờ, phần lớn nhóm này đang học hỏi cùng nhau. Và điều đó sẽ giúp ích cho họ rất nhiều.
 |
| Havertz là cầu thủ duy nhất từng đá chính ở vòng đấu loại trực tiếp cúp châu Âu. (Ảnh: ChampionsLeague) |
Thời điểm những năm 2020, Arsenal không phải là ứng cử viên nặng ký cho các danh hiệu châu Âu. Song, nhìn vào sự thay đổi của đội bóng trong vài năm trở lại đây, Arteta đã tạo nên một chương mới - một khởi đầu đầy hứng khởi cho đội bóng London ở Lục địa già.
Và trận đấu lượt về chạm trán Real Madrid trên thánh địa Bernabeu vào lúc 2 giờ sáng ngày 17/4 sẽ cho thấy họ đã sẵn sàng như thế nào cho những đêm như thế này. Thế nhưng, điều quan trọng hơn cả với Arteta không chỉ là chiến thắng, mà ông phải bảo đảm các học trò sẽ là những cầu thủ thường xuyên tham dự các vòng tứ kết, bán kết hay thậm chí là chung kết Champions League.
Nói về cơ hội lọt vào bán kết Champions League, Arteta nhấn mạnh rằng ông không muốn Arsenal trở thành một trong những câu lạc bộ "thỉnh thoảng xuất hiện" ở cúp châu Âu. Và đó mới chính là "di sản bóng đá" mà Arteta muốn tạo dựng.
“Những đêm như chiến thắng 3-0 trước Real Madrid sẽ được ghi nhớ trong nhiều năm. Đó là đêm mang lại cho bạn niềm tin. Nó chính là đích đến cho một chặng đường. Nó mang lại niềm tin, để rồi sau đó toàn đội sẽ chuẩn bị sẵn sàng cho lần tiếp theo vì tất cả đang chờ đợi để trải nghiệm cảm giác như thế này một lần nữa. Và đó là điều quan trọng nhất, theo tôi: mọi người đang mong muốn trải nghiệm loại cảm xúc này với chúng tôi”, Arteta khẳng định.
Ba mùa giải gần nhất, Arsenal đã không ngừng thử thách ngôi vô địch, dù những ca chấn thương đã cản trở họ ở giải đấu mùa này. Thế nhưng, vượt qua Real Madrid ở cả hai lượt trận sẽ mở ra tương lai tươi sáng hơn thế - chiếc cúp vô địch trời Âu sau biết bao năm tháng bỏ lỡ đáng tiếc.
Pháo thủ sẽ đối đầu với Real Madrid tại Bernabeu. Đây là nhiệm vụ lớn và cũng là cơ hội quý báu mà Arsenal cần nắm bắt để tiếp tục phát triển.
