Bao giờ đến lượt cúc họa mi…

Những cơn gió se lòng đã bắt đầu thổi từ phương bắc về. Màu nắng đã nhạt dần và đất trời nhuộm một màu lãng du. Cúc họa mi chọn đúng cái thời điểm người ta dễ yếu lòng ấy để nở hoa. Chẳng thế mà cúc họa mi mau mắn được nhiều người mệnh danh là hoa thương, hoa nhớ...

Cúc họa mi gọi cái lạnh về. Bông cúc bé xinh cũng "gọi" mạng internet nóng ran. Mạng xã hội ăm ắp màu trắng loài hoa hôm qua còn là cây hoa dại. Cơ quan, công sở, chị em hối nhau mua cúc. Rồi thì thầm khi nhỏ khi to lên kế hoạch đi ra vườn chụp ảnh. Vắn thì hai, dài thì ba, cúc họa mi đỏng đảnh đơm hoa trong mấy tuần như thế. Mau với chứ, vội vàng lên với chứ. Trong ánh mắt chị em, có một nỗi sợ vô hình nếu mùa cúc cứ vội qua đi. Không vội sao được nếu chưa kịp đi lại có đứa bạn chụp hình lọ cúc họa mi trắng ngần bên cửa sổ, hay có đứa bạn trưng ảnh chụp bên cánh đồng cúc bao la trên facebook trước mình. Mày liễu má đào lại phải nhíu những nỗi ưu phiền. Không khéo lại thua bè, kém bạn mất mấy nút like... GATO không phải bao giờ cũng xấu, nó giúp người ta động lực để chẳng đứng khoanh tay.

Tôi đã ngỡ ngàng khi lần đầu đứng bên cánh đồng cúc họa mi trên mạn Nhật Tân (quận Tây Hồ, Hà Nội). Nhẽ chừng Nguyễn Huy Thiệp cũng có cảm giác ấy khi viết về hoa ban - "một màu trắng đến nao lòng"? Cúc họa mi dịu dàng trên phố, và rộn ràng trên những cánh đồng hoa bát ngát.

Năm nay cúc họa mi nở muộn, khi đông đã hẳn sang. Tôi ngắm cúc họa mi nhằm một ngày đất giời buông cơn giá rét. Rất lạ. Hình như điểm chút mưa phùn đóa hoa lại thêm phần yểu điệu, mỏng manh. Cánh đồng hoa sớm ồn ã như chợ đầu mối Long Biên vào hồi rộn rịp. Sồn sồn đua cùng nữ tú nam thanh nô nức chụp hình bên màu cúc tinh khôi. Những góc chụp đẹp xảy ra cuộc chiến giành chỗ nho nhỏ, người nối người xếp hàng đến lượt chụp y như thời bao cấp xí chỗ xếp hàng. Người quê dễ liên tưởng đến cảnh chia thịt khi còn hợp tác xã. Mấy cô nữ sinh gằm ghè, nhiếc móc mấy bác cỡ tuổi mẹ, tuổi bà mình cái tội làm dáng lâu quá, chờ mãi không đến lượt, tiền chụp hình thì đã đóng cho chủ ruộng đồng giá như nhau.

Ruộng hoa Nhật Tân ngoài bãi, gió sông Hồng thông thốc thổi. Những bà chị, bà cô mặc ngắn và mỏng hơn nữ sinh, gồng mình cưỡng lại cuộc chiến của răng và môi trong phút chốc. Cốt để chộp được khoảnh khắc khiến ai cũng phải "đứng hình". Những chàng thợ ảnh vẫn hoạt động hết công suất, nắn người đẹp nghiêng thế này, vẹo thế kia... Rất nhanh, những hình ảnh "nóng hổi" được chỉnh sửa cho thêm huyền ảo, thêm nhấn nhá rồi tung lên mạng. Cũng nhanh đến độ chả chắc người ta có kịp xem ảnh không, những nút like liên tục tăng lên, kèm những câu bình luận ai cũng thích nghe đi nghe lại nhiều lần: Ôi xinh quá, Trẻ thế, Duyên quá ta, Thả tim, Ngàn like...

Nhiều người bảo người Hà Nội sẽ ra sao nếu thiếu đi một mùa hoa thương nhớ ấy? Mới giật mình, mỗi năm nở có vài tuần mà cúc họa mi len vào lối sống nhiều hơn những gì người ta nghĩ…

Cách đây hơn hai chục năm, cúc họa mi còn là một loài hoa dại. Ngày ấy, những đứa trẻ nghèo như chúng tôi thi thoảng hái bông hoa này tặng giáo viên của mình. Bây giờ, cúc họa mi “lên đời”. Kẻ lên ắt có người xuống. Dân tình từng đua nhau săn những bức ảnh “đứng tim” bên đồng hoa cải. Nhiều người phá ruộng để trồng cải lấy hoa. Giờ, chính họ nhìn cánh đồng hoa cải thở dài. Chẳng còn ai ngó ngàng. Chợt nhận ra, không phải chỉ cúc họa mi. Mạng xã hội cộng hưởng với hoa mới thực sự là nếp sống của người Hà Nội. Nào sen, nào cải, nào hoa lau, nào thung lũng hoa… Mùa nào, hoa ấy. Mạng xã hội cứ ê hề.

Nhịp sống kể thời mạng xã hội hối hả. Thú vui cũng nhanh đổi thay. Giống như vườn cải, dân mạng bắt đầu “like” lấy lệ khi thấy ảnh yếm đào, váy đụp bên sen. Chủ những cánh đồng hoa bao giờ cũng bắt mạch thị trường rất tinh tường. Hoa tam giác mạch đặc sản Hà Giang đã được trồng mênh mang ở Đông Anh. Thảo nguyên hoa Long Biên ngập tràn màu tím hoa oải hương. Chủ nhân khu vườn công phu nhập từ Đà Lạt ra chăm trồng. Sắp có cả hoa mơ hoa mận miền Tây Bắc…

Người Hà Nội yêu cúc họa mi? Đúng mà không hẳn. Vẫn có người yêu cúc họa mi cho dù thân phận nó thế nào. Phần còn lại người ta vẫn yêu cúc họa mi cho đến khi những nút like bắt đầu ít dần. Rồi mạng xã hội lại nóng lên với những loài hoa mới, hay loài hoa “cũ mà mới”, độc và lạ. Nút “like” mới là tình yêu đích thực, vững bền.