Lòng dân đồng thuận
Chúng tôi trở lại bản Nậm Ô, xã Trung Chải (huyện Nậm Nhùn) vào những ngày cuối tháng 6. Khắp đầu mường cuối bản, đâu đâu cũng râm ran câu chuyện về việc sáp nhập xã sắp tới. Người dân bàn bạc sôi nổi, từ trên nương, dưới suối đến các góc sân nhà sàn, tạo nên một không khí nhộn nhịp, hồi hộp như đang chờ đợi một sự kiện lớn của bản làng.
Trưởng bản Lý A Lậu, người có uy tín trong cộng đồng người Mảng, chia sẻ trong niềm xúc động: “Lúc đầu khi nghe chủ trương sáp nhập, bà con ai cũng lo mất tên bản cũ, sợ dân tộc Mảng ít người không còn được quan tâm như trước. Sau khi cán bộ giải thích, bà con đã thông tỏ cái bụng. Giờ chúng tôi tin rằng, xã mới Pa Tần sẽ giúp mọi thứ tốt hơn, hệ thống điện, đường, trường học cho con cháu mình ngày càng tốt hơn”.
Không riêng gì Nậm Ô, hàng loạt cuộc họp dân được tổ chức ở cả 3 xã để lấy ý kiến nhân dân theo đúng quy trình, thủ tục. Từ già làng đến thanh niên, ai cũng có cơ hội nói lên suy nghĩ. Ban đầu có những lo lắng, sợ việc đi lại khó khăn nếu trụ sở xã mới đặt tại Trung Chải, sợ con em đi học xa, các thủ tục hành chính phức tạp hơn… Nhưng bằng tinh thần “đi từng ngõ, gõ từng nhà”, các cán bộ địa phương đã lắng nghe, giải thích, tháo gỡ từng khúc mắc. Đến nay, đại đa số người dân đã đồng thuận, ủng hộ cao với phương án sáp nhập.
Theo kế hoạch, xã Pa Tần (mới) sẽ chính thức đi vào hoạt động từ ngày 1/7. Toàn xã có gần 8.800 nhân khẩu, cư trú tại 26 bản với 11 dân tộc (H'Mông, Mảng, Hà Nhì, Kinh, Dao, Pà Thẻn, Cống, Thái, Mường, Tày, Lào), trong đó dân tộc Mảng chiếm 9,5%. Điểm chung của 3 xã trước sáp nhập là đều thuộc khu vực vùng cao, biên giới, dân cư thưa thớt, đời sống người dân còn nhiều khó khăn. Trong đó, người Mảng là một trong 4 dân tộc đặc biệt khó khăn nhất ở tỉnh Lai Châu. Cuộc sống của bà con vẫn chủ yếu dựa vào nương rẫy, gắn bó với phong tục tập quán lâu đời.
Dù đã có những đổi thay như điện lưới, đường giao thông và trường học đến với nhiều bản Mảng, song quá trình phát triển vẫn còn manh mún, thiếu tính kết nối. Việc sáp nhập thành xã Pa Tần (mới) được kỳ vọng sẽ trở thành “nhịp cầu” nối gần những bản làng xa xôi, tạo không gian phát triển thống nhất và bền vững hơn. Trên vùng đất mới, người dân không chỉ giữ gìn rừng núi, bản sắc văn hóa mà còn được tiếp cận tri thức, y tế, dịch vụ hành chính thuận tiện hơn.
Ông Lù Văn Quân, Bí thư Đảng ủy xã Pa Tần cho biết: “Trụ sở hành chính mới tại Trung Chải là vị trí hợp lý nhất về địa lý. Dù có bản cách trung tâm xã đến 20km, nhưng xã sẽ ưu tiên đầu tư hạ tầng giao thông, trường lớp, dịch vụ công để bà con không bị thiệt thòi. Khi đó, sáp nhập không chỉ là trên giấy, mà là sự thay đổi thật trong đời sống người dân".
Kết nối vùng khó, mở hướng phát triển
Việc sáp nhập không chỉ đơn thuần là điều chỉnh hành chính, mà còn mở ra cơ hội để người Mảng và các dân tộc vùng biên vươn lên trong dòng chảy phát triển chung. Với chủ trương tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực quản lý, tập trung nguồn lực đầu tư, sáp nhập là cách để chính sách đến được tận từng nóc nhà trên núi cao. Khi có chính quyền mạnh, hành chính tập trung, thì các chương trình hỗ trợ dân tộc đặc biệt khó khăn như người Mảng sẽ được thực hiện đồng bộ, tránh tình trạng “trăm mảnh nhỏ, mỗi nơi một kiểu”.
Cầu Pa Tần xã Pa Tần (mới) kết nối giao thông các xã Pa Tần, Nậm Ban và Trung Chải cũ.
Trưởng bản Pa Tần 1, ông Tao Văn Thoản, người đam mê văn hóa truyền thống dân tộc, tin tưởng rằng sáp nhập là cơ hội để các nền văn hóa tộc người được giao thoa và phát triển. “Dù đất nước đổi thay, người dân các bản như Nậm Ban, Pa Tần, Nậm Xảo, Nậm Ô… vẫn gìn giữ điệu khèn H'Mông, lời then tính tẩu, tiếng sáo Mảng véo von. Nay, chúng tôi cùng bước vào một hành trình mới: vừa giữ gìn bản sắc, vừa hòa nhập với nhịp phát triển chung”, ông Thoản nói.
Từ ngày 1/7, xã Pa Tần mới chính thức đi vào hoạt động với nhiều kỳ vọng: kết nối vùng núi cao hiểm trở thành không gian sống thuận lợi hơn, hiệu quả hơn. Dòng Nậm Na không chỉ còn là nguồn nước tưới mát đồng ruộng, mà là biểu tượng của sự hội nhập, kết nối giữa các dân tộc như Mảng, H'Mông, Lự, Thái, Kinh… cùng hướng đến tương lai phát triển bền vững.
Khi ý Đảng hòa cùng lòng dân, một xã mới ở cực Tây Bắc không chỉ ra đời, mà còn mang theo những khát vọng lớn lao – để không ai bị bỏ lại phía sau trên hành trình phát triển.
