Mở khoá đào tạo nghiên cứu trẻ đầu tiên về vật lý hạt nhân và vật lý hạt cơ bản

30 học viên, phần lớn là sinh viên cao học và nghiên cứu sinh ngành vật lý, đã theo học khoá này. Từ số học viên đã theo học trường này sẽ phỏng vấn để tuyển chọn những người đủ năng lực dự Trường Mùa hè 2009 do CERN tổ chức.

Phòng thí nghiệm Vật lý năng lượng cao và Vũ trụ học thuộc Trường đại học Khoa học tự nhiên Hà Nội, phối hợp với Trung tâm Vật lý lý thuyết thuộc Viện Vật lý Việt Nam, được sự giúp đỡ của Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Quốc gia Pháp (CNRS), đã tổ chức khoá học đầu tiên của Trường Vật lý về LHC, theo thoả thuận mới được ký kết giữa Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam với CERN.

Gần đây, tại Geneva, đã bắt đầu vận hành Máy Gia tốc Lớn Hadron (LHC) với đường dẫn hạt hình vòng dài 28 km, chạy sâu trong lòng đất thuộc lãnh thổ hai nước Thuỵ Sĩ và Pháp. Các chùm hạt proton được gia tốc tới vận tốc xấp xỉ vận tốc ánh sáng (300.000 km/s), va chạm vào nhau, ở vùng năng lượng cực cao (nhiều nghìn tỷ điện tử-vôn), làm vỡ ra các mảnh nhỏ, giúp các nhà vật lý khám phá những cấu phần nhỏ hơn của vật chất. Đây là máy gia tốc mạnh nhất thế giới hiện nay, và cũng thiết bị khoa học - công nghệ đắt tiền nhất do con người sáng tạo nên, được xây dựng không chỉ bởi các nước trong Liên hiệp châu Âu, mà còn với sự đóng góp về tài chính và nhân lực của 165 viện nghiên cứu và trường đại học trên 34 nước ở khắp các châu lục, như Mỹ, Nga, Nhật Bản, Trung Quốc, Canada, Brazil, Australia, v.v.

Mục tiêu của Trường Vật lý về LHC là đào tạo nguồn nhân lực trẻ để ngành vật lý Việt Nam có thể tham gia một cách có hiệu quả vào các nghiên cứu trong chương trình hợp tác với CERN, đặc biệt, với hai phòng thí nghiệm ATLAS và LHCb của CERN đặt tại Geneva.

Chương trình của trường bao gồm các kiến thức nền tảng về lý thuyết cũng như các phương pháp thực nghiệm cơ sở, gồm nhiều bài giảng và bài tập, kể cả thực hành trên máy tính. Nhiều chuyên gia có uy tín của các phòng thí nghiệm ở châu Âu, Nhật Bản, Mỹ…đã tới Hà Nội, trình bày các bài giảng và hướng dẫn bài tập cho các học viên.

Với LHC, giới vật lý quốc tế kỳ vọng có thể khám phá một số hạt cơ bản mới, đặc biệt là hạt Higgs, soi rọi siêu đối xứng, phát hiện các chiều kích khác của không - thời gian, cũng như khám phá trong một số chuyên ngành vật lý khác, mới ra đời, v.v. LHC sẽ có thể hé lộ một cách nhìn mới đối với vật lý hạt và vũ trụ học nói riêng, cũng như khoa học và công nghệ nói chung.

Hàm Châu