Trên thực tế, chính quyền thành phố đang nỗ lực xúc tiến đầu tư, mở rộng quỹ đất, hoàn thiện hạ tầng và ban hành nhiều chính sách ưu đãi. Tuy nhiên, để hiện thực hóa mục tiêu, Cần Thơ vẫn còn một số điểm nghẽn cần tháo gỡ.
Động lực từ các khu công nghiệp
Hiện nay, Cần Thơ có bảy khu công nghiệp, trong đó năm khu đã đi vào hoạt động và hai khu đang được xây dựng. Lũy kế đến nay, các khu chế xuất và công nghiệp của thành phố thu hút được 257 dự án, với tổng vốn đầu tư đăng ký 2,256 tỷ USD; vốn thực hiện đạt khoảng 1,295 tỷ USD, tương đương 57% tổng vốn đăng ký.
Theo quy hoạch đã được phê duyệt, Cần Thơ sẽ thành lập thêm bảy khu công nghiệp mới với tổng diện tích hơn 6.485 ha, tăng gần 6,5 lần so với hiện tại. Các dự án mới, tiêu biểu như Khu công nghiệp VSIP Cần Thơ, đang được xúc tiến mời gọi đầu tư trong nước và nước ngoài. Thành phố cam kết sẽ đồng hành nhà đầu tư với các cơ chế ưu đãi về thuế, hạ tầng, thủ tục hành chính, qua đó tạo dựng môi trường đầu tư minh bạch, ổn định và hấp dẫn.
Ông Tạ Quốc Bảo, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Thanh Bình Phú Mỹ, đánh giá: “Thành phố đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ thiết thực như giảm thuế, giảm giá điện nước, hỗ trợ hạ tầng và đơn giản hóa thủ tục hành chính. Doanh nghiệp cũng dễ dàng tiếp cận quỹ đất với chi phí hợp lý và đây là điểm cộng rất lớn trong bối cảnh cạnh tranh thu hút đầu tư đang ngày càng khốc liệt”.
Cần Thơ được các chuyên gia đánh giá là địa phương có nhiều tiềm năng để phát triển các khu công nghiệp quy mô lớn, hiện đại. Vị trí trung tâm của Vùng Đồng bằng sông Cửu Long, kết nối thuận lợi với các tỉnh lân cận và Vùng kinh tế trọng điểm phía nam, giúp thành phố trở thành điểm trung chuyển chiến lược cho vận chuyển hàng hóa, nguyên liệu trong nước và nước ngoài.
Hạ tầng giao thông của thành phố cũng đang từng bước được nâng cấp, mở rộng. Cảng hàng không quốc tế Cần Thơ, cảng biển và hệ thống đường bộ liên vùng tạo điều kiện cho hoạt động logistics phát triển. Nguồn lao động dồi dào, được đào tạo bài bản từ các trường đại học, cao đẳng và trung cấp nghề trong khu vực, cùng với mức lương cạnh tranh, là một lợi thế không nhỏ cho các doanh nghiệp đầu tư.
Cần giải pháp đồng bộ và đột phá
Theo các chuyên gia kinh tế, dù có nhiều nỗ lực, song Cần Thơ vẫn đang đối mặt một số trở ngại cần sớm tháo gỡ. Trước hết, thu hút đầu tư, nhất là các dự án FDI quy mô lớn, còn khiêm tốn, chưa tương xứng tiềm năng. Các tập đoàn đa quốc gia, dự án công nghệ cao mang tính dẫn dắt chưa hiện diện rõ nét tại đây.
Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp-dịch vụ diễn ra chậm. Các ngành công nghiệp chủ lực chưa tạo được chuỗi giá trị cao. Cơ chế ưu đãi đầu tư dù đã có nhưng chưa thật sự hấp dẫn nếu so với Thành phố Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Dương, tỉnh Đồng Nai…
Biến đổi khí hậu, nhất là tình trạng ngập úng, xâm nhập mặn, đang đặt ra nhiều thách thức cho quy hoạch và vận hành khu công nghiệp trong dài hạn. Nguồn lao động kỹ thuật cao, đáp ứng các lĩnh vực công nghệ, cơ khí chính xác, tự động hóa vẫn còn thiếu hụt.
Trưởng ban Quản lý các Khu chế xuất và Công nghiệp Cần Thơ Phạm Duy Tín nhận định: “Để tạo đột phá trong phát triển khu công nghiệp, thành phố cần thu hút có chọn lọc các dự án công nghệ cao, thân thiện môi trường, sử dụng hiệu quả tài nguyên; có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư hạ tầng khu công nghiệp và quan tâm đến chất lượng sống của người lao động”.
Một trong những định hướng quan trọng là tăng cường đầu tư nhà ở công nhân và hệ thống tiện ích xã hội như trường học, nhà trẻ, khu vui chơi, chăm sóc y tế… để bảo đảm đời sống người lao động trong các khu công nghiệp. Đây là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp giữ chân lao động.
Cùng với đó, thành phố cần tiếp tục cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, đơn giản hóa các quy trình cấp phép đầu tư, nâng cao hiệu quả xúc tiến đầu tư; tập trung đầu tư cho hệ thống giao thông kết nối vùng và hạ tầng logistics; tăng cường liên kết vùng nhằm mở rộng không gian phát triển công nghiệp, tạo thế và lực mới cho sự nghiệp công nghiệp hóa-hiện đại hóa .
