Thống nhất hệ sinh thái số quốc gia

Bay không giấy tờ, định danh số cho hành khách khi xuất nhập cảnh không còn là tương lai xa vời. Từ Nhà ga T3 Tân Sơn Nhất, giải pháp ứng dụng sinh trắc học và định danh điện tử đang mở đường cho quá trình triển khai đồng bộ tại các sân bay, ga tàu, bến cảng, tiến tới xây dựng hệ thống số quốc gia hiện đại, đồng nhất.
0:00 / 0:00
0:00
Nhà ga T3 Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất. Ảnh: ANH QUÂN
Nhà ga T3 Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất. Ảnh: ANH QUÂN

Khi gương mặt là tấm vé lên máy bay

Sáng 19/4, chuyến bay VN244 của Vietnam Airlines từ TP Hồ Chí Minh đi Hà Nội đã chính thức cất cánh từ Nhà ga T3 - Cảng Hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất. Với 229 hành khách trên chiếc Boeing 787-9 mang biểu tượng chim Lạc, đây là chuyến bay đầu tiên đánh dấu sự kiện nhà ga hành khách hiện đại nhất cả nước đi vào hoạt động. Nhiều khách hàng đã tỏ ra ngạc nhiên khi trải nghiệm quy trình làm thủ tục bay không giấy tờ.

Chị Nguyễn Thanh Hải, hành khách trên chuyến bay từ Tân Sơn Nhất ra Hà Nội, chia sẻ: “Cuối năm ngoái, khi làm thủ tục tự động tại sân bay Incheon (Hàn Quốc), tôi đã rất ấn tượng vì toàn bộ quy trình từ check-in cho đến lên máy bay diễn ra nhanh gọn. Giờ đây, trải nghiệm tương tự đã xuất hiện ở nhà ga T3 Tân Sơn Nhất. Hy vọng mô hình cảng hàng không thông minh này sẽ sớm được nhân rộng trong thời gian tới”.

Cùng với Vietnam Airlines, các chuyến bay của Hãng Hàng không Vietjet Air cũng sẽ chuyển về nhà ga T3 Tân Sơn Nhất. Bà Nguyễn Thị Phương Thảo, Chủ tịch Hội đồng quản trị Vietjet Air cho rằng: Việc triển khai các giải pháp công nghệ như định danh điện tử (eKYC), sinh trắc học, trí tuệ nhân tạo và tự động hóa hành trình không chỉ tạo nên cuộc cách mạng trong trải nghiệm bay mà còn giúp tiết kiệm hàng triệu giờ làm thủ tục mỗi năm. Với lưu lượng hành khách qua các cảng hàng không đạt 109 triệu lượt khách/năm, giá trị kinh tế từ việc rút ngắn quy trình này có thể lên tới hàng chục nghìn tỷ đồng, góp phần quan trọng vào tăng trưởng quốc gia.

Ngành hàng không đang có những bước đi mạnh mẽ trong quá trình chuyển đổi số. Cục Hàng không Việt Nam cho biết, ngoài Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất, công nghệ sinh trắc học toàn trình sẽ được áp dụng tại các cảng hàng không quốc tế Nội Bài, Phú Bài, Cát Bi, Điện Biên và Long Thành..., tiến tới triển khai đồng bộ tại tất cả các sân bay trên cả nước.

Tại Hội nghị thượng đỉnh hàng không Việt Nam - Vietnam Aero Summit 2025, đại diện Tổng công ty cảng hàng không ACV cũng khẳng định mục tiêu đẩy mạnh chuyển đổi số trong toàn hệ thống 22 cảng hàng không do đơn vị quản lý, hướng tới xây dựng hệ sinh thái sân bay thông minh, lấy hành khách làm trung tâm. Hệ thống xác thực sinh trắc học toàn trình (ACV ID) không chỉ rút ngắn thời gian làm thủ tục mà còn hỗ trợ hành khách cập nhật thông tin chuyến bay, quản lý vé và kết nối nhanh với các đơn vị phục vụ tại sân bay.

Hành trình mới của thời đại số

Những dấu ấn về chuyển đổi số trong lĩnh vực hàng không còn thể hiện rõ nét qua những bước đi vững chắc tại Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng. Đây là cảng hàng không quốc tế đầu tiên của Việt Nam đưa hệ thống cửa xuất nhập cảnh tự động (Autogate) vào phục vụ hành khách, giúp tối ưu hóa quy trình xuất nhập cảnh và thuận tiện cho hành khách khi làm thủ tục. Toàn bộ quy trình diễn ra hoàn toàn tự động, giúp rút ngắn thời gian làm thủ tục, giảm tải áp lực cho lực lượng chức năng và bảo đảm độ chính xác, an toàn cao.

Là một trong những đơn vị chủ trì triển khai các giải pháp số trong di chuyển của hành khách, Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06, Bộ Công an) cho biết: Tính năng "Dịch vụ hàng không" tích hợp trên ứng dụng VNeID cho phép người dùng có tài khoản định danh điện tử mức độ 2 thực hiện trực tuyến, nhanh chóng và an toàn. Cụ thể hóa Kết luận số 03-TB/BCĐTW ngày 6/3/2025 và Chỉ thị số 07/CT-TTg ngày 14/3/2025, Bộ Xây dựng và Bộ Công an đang phối hợp triển khai giải pháp ứng dụng sinh trắc học và nền tảng định danh điện tử VNeID tại 100% sân bay, bến cảng, cửa khẩu trên toàn quốc.

Trung tướng Nguyễn Văn Long, Thứ trưởng Công an cho biết: Trong tháng 7/2025, Bộ sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp để mở rộng triển khai giải pháp sinh trắc học toàn trình tại tất cả các sân bay, bến cảng, cửa khẩu trên cả nước. Bên cạnh đó, Bộ cũng đang nghiên cứu áp dụng giải pháp định danh cho người nước ngoài khi xuất nhập cảnh, dự kiến từ tháng 6/2026.

Tại phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã khẳng định, đây là những việc "không làm không được". Do đó, Thủ tướng yêu cầu, trong năm 2025, 100% các sân bay, bến cảng, cửa khẩu trên cả nước phải ứng dụng công nghệ sinh trắc, nền tảng VNeID.