Với tinh thần trách nhiệm, tâm huyết và sự gần dân, sát dân, đội ngũ cán bộ mặt trận cơ sở đã và đang từng ngày khẳng định vai trò, vị trí không thể thay thế trong hệ thống chính trị ở cơ sở.
Lắng nghe dân, nói cho dân hiểu, làm cho dân tin
Tham gia hỗ trợ Ban Công tác Mặt trận khu phố từ năm 2000 và chính thức trở thành Ủy viên Ủy ban Mặt trận Tổ quốc phường Bến Nghé (nay là phường Sài Gòn, Quận 1) từ năm 2008, bà Hoàng Thị Lợi đã có gần 25 năm gắn bó với công tác mặt trận. Đảm nhiệm vai trò Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc phường trong nhiều năm, bà Lợi hiểu sâu sắc những khó khăn, thách thức trong công tác vận động, tuyên truyền và hòa giải tại cơ sở.
“Phường tôi có tới 9 cơ sở tôn giáo, cư dân đa dạng thành phần, nghề nghiệp, trình độ. Để vận động được sự đồng thuận, người cán bộ mặt trận phải thật sự gần dân, sát dân, biết lắng nghe và chia sẻ; đồng thời phải làm tốt công tác tuyên truyền, kiên quyết bảo vệ quyền lợi chính đáng của nhân dân. Có như vậy, người dân mới tin, mới ủng hộ”, bà Lợi chia sẻ.
Chính từ sự tận tâm đó, nhiều năm qua, Mặt trận Tổ quốc phường Bến Nghé đã triển khai hiệu quả các phong trào, hoạt động vận động quần chúng. Các vụ khiếu kiện, tranh chấp trên địa bàn đều có sự tham gia tích cực của đội ngũ cán bộ mặt trận, góp phần hóa giải nhiều vụ việc phức tạp, giữ vững an ninh trật tự, ổn định địa bàn.
Tuy nhiên, bà Lợi cũng thẳng thắn chỉ ra những khó khăn hiện hữu. Đó là tình trạng cán bộ mặt trận ở cơ sở tuyển chọn từ nhiều nguồn, chưa được chuẩn hóa về trình độ, kỹ năng; chế độ đãi ngộ chưa tương xứng; khối lượng công việc lại ngày càng gia tăng.
Không ít người sau một thời gian gắn bó đã xin nghỉ việc hoặc chuyển công tác. Trong bối cảnh tổ chức bộ máy đang được sắp xếp tinh gọn, việc bỏ cấp Mặt trận Tổ quốc quận, huyện đòi hỏi phải nhìn nhận lại vai trò, vị trí và năng lực thực tế của đội ngũ cán bộ cơ sở một cách biện chứng, khoa học.
“Muốn nâng cao vị thế, vai trò của Mặt trận Tổ quốc trong giai đoạn mới thì trước hết phải nâng tầm đội ngũ. Với chất lượng đội ngũ cán bộ hiện tại, rất khó để Mặt trận Tổ quốc hoàn thành tốt sứ mệnh nòng cốt của mình”, bà Lợi nhấn mạnh.
Từ thực tiễn công tác, bà Lợi kiến nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cần phối hợp với các địa phương sớm ổn định mô hình tổ chức sau sắp xếp; biên soạn tài liệu hướng dẫn phù hợp cho hoạt động của Mặt trận Tổ quốc phường, xã và các Ban Công tác mặt trận khu phố, ấp trong bối cảnh mới.
Cùng với đó, cần tăng cường giám sát, phản biện xã hội; tổng rà soát mô hình hoạt động đã triển khai, lựa chọn mô hình hiệu quả để nhân rộng, góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của Mặt trận Tổ quốc từ cơ sở.
Cán bộ mạnh thì mặt trận mới mạnh
Cùng quan điểm với bà Lợi, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Bình, Thành viên Hội đồng Dân chủ - Pháp luật của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, trong điều kiện hiện nay, cán bộ mặt trận cần được nâng cao năng lực một cách bài bản.
“Để người dân ủng hộ, trước hết cán bộ phải giỏi. Trong hệ thống trường Đảng, nên đưa công tác Mặt trận thành môn học bắt buộc nhằm đào tạo kỹ năng, kiến thức chuyên môn cho cán bộ trước khi nhận nhiệm vụ”, ông Bình đề xuất.
Theo Tiến sĩ Bình, thực tế cho thấy nhiều người dân vẫn chưa hiểu rõ Mặt trận Tổ quốc là gì, có vai trò ra sao. Vì vậy, công tác tuyên truyền phải giúp người dân hiểu, rồi mới dẫn đến tin tưởng và đồng hành, đây chính là bước đầu tiên để phát huy quyền làm chủ của nhân dân.
Đồng tình với quan điểm nêu trên, đồng chí Huỳnh Văn Tuấn, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Nghiệp vụ Liên đoàn Lao động Thành phố, chỉ rõ: Thành phố Hồ Chí Minh hiện có khoảng 1,6 triệu đoàn viên, người lao động, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ vai trò của tổ chức công đoàn, tổ chức đại diện hợp pháp của mình. Do đó, việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật, chế độ, chính sách phải tiếp tục được đẩy mạnh.
“Cán bộ công đoàn cơ sở là lực lượng gần dân nhất, cần được trang bị kiến thức, nhất là kiến thức pháp lý. Việc chăm lo cho đoàn viên không chỉ là những hoạt động bề nổi mà cần đi vào chiều sâu như bảo vệ sức khỏe, chính sách tiền lương, chế độ khi bị xâm phạm quyền lợi…”, đồng chí Tuấn nói.
Khẳng định vai trò đặc biệt của Mặt trận Tổ quốc, Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Ủy viên Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, nhấn mạnh: “Mặt trận Tổ quốc là cầu nối hiệu quả nhất giữa ý Đảng và lòng dân. Để truyền tải được tinh thần nghị quyết, chính sách từ hội trường đến hiện trường, cần phát huy vai trò nòng cốt của Mặt trận cấp phường, xã – nơi gần dân nhất”.
Theo Luật sư Hậu, điểm yếu hiện nay là chưa đầu tư đúng mức cho đội ngũ cán bộ mặt trận cơ sở, khiến khả năng “khoan thư sức dân ” còn hạn chế. Trong bối cảnh thông tin đa chiều, thậm chí nhiễu loạn trên không gian mạng, người làm công tác tuyên truyền, vận động cần được trang bị thêm nhiều kỹ năng mới: Từ sử dụng mạng xã hội, nắm bắt dư luận, xây dựng thông điệp truyền thông cho tới phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. “Những kỹ năng này không thể tự có, mà cần được đào tạo bài bản, liên tục và chuyên nghiệp”, ông Hậu nêu rõ.
Có thể khẳng định, trong giai đoạn mới, việc nâng cao năng lực, vị thế và chất lượng hoạt động của hệ thống Mặt trận Tổ quốc, nhất là ở cấp cơ sở, là yêu cầu cấp thiết để tiếp tục củng cố khối đại đoàn kết toàn dân, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, tạo động lực phát triển bền vững Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng và cả nước nói chung. Không ai khác, chính đội ngũ cán bộ mặt trận sẽ là lực lượng tiên phong gắn kết, lắng nghe và thúc đẩy sự đồng thuận xã hội - nền tảng để Đảng và nhân dân cùng chung một ý chí, một hành động trong thời kỳ mới.