Ngày 6/8, Trường Đại học Chu Văn An phối hợp Đoàn Luật sư tỉnh Quảng Ninh tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Tham vấn về mô hình luật sư công tại Việt Nam”.
Phát biểu khai mạc hội thảo, Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Thế Liên, Hiệu trưởng Trường đại học Chu Văn An, nguyên Thứ trưởng thường trực Tư pháp cho biết: Chủ đề “Mô hình Luật sư công” là một vấn đề pháp lý đáng chú ý, đang được Bộ Tư pháp nghiên cứu, xây dựng và lấy ý kiến rộng rãi từ các cơ quan, tổ chức, chuyên gia, Đoàn luật sư cũng như cộng đồng xã hội.
Đây là một vấn đề mang ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc thúc đẩy công bằng xã hội và phát triển nhà nước pháp quyền. Mô hình này góp phần mở rộng khả năng tiếp cận công lý cho người dân, bảo đảm quyền được trợ giúp pháp lý, đặc biệt đối với các nhóm yếu thế…
Bên cạnh đó, luật sư công còn thực hiện vai trò đại diện hoặc tư vấn pháp lý cho các cơ quan Nhà nước trong các vụ kiện, tranh chấp quốc tế, góp phần bảo vệ lợi ích quốc gia, nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.
Theo Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Thế Liên: Trong bối cảnh hệ thống pháp luật đang không ngừng hoàn thiện và việc xác định những khó khăn, thách thức trong việc xây dựng chế định luật sư công tại Việt Nam hiện nay, việc nghiên cứu, thảo luận về mô hình luật sư công là hết sức cần thiết. Nó không chỉ giúp làm rõ những khái niệm, cơ chế hoạt động mà còn định hình được vai trò, vị trí của luật sư công trong bức tranh toàn cảnh của nền tư pháp Việt Nam.
Báo cáo đề dẫn, Thạc sĩ Đỗ Hoàng Yến, Giám đốc Trung tâm Đào tạo và Thực hành nghề, Trường đại học Chu Văn An nêu rõ: Theo báo cáo, khảo sát của Bộ Tư pháp thì hiện nay các bộ, ngành, địa phương đang có nhu cầu xây dựng một đội ngũ có chuyên môn pháp lý cao và kinh nghiệm để tham gia vào các công việc pháp lý tại khu vực công như: Tư vấn, giải quyết các tranh chấp quốc tế mà Chính phủ hoặc Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương là một bên tranh chấp; tư vấn pháp lý cho cơ quan Nhà nước; thực hiện các việc công ích như trợ giúp pháp lý cho người yếu thế…Tuy nhiên, quá trình sử dụng đội ngũ luật sư cho các nhóm công việc trên còn nhiều bất cập như cơ chế, chính sách huy động, sử dụng đội ngũ luật sư tư trong việc thực hiện bảo vệ lợi ích công chưa rõ ràng, đội ngũ pháp chế Nhà nước lại không có chứng chỉ hành nghề luật sư nên không thể tham gia tố tụng trong các vụ kiện, đội ngũ trợ giúp viên pháp lý mới chủ yếu sử dụng để tư vấn, trợ giúp cho người yếu thế chứ chưa đủ kinh nghiệm và kỹ năng để tư vấn pháp lý theo yêu cầu của chính quyền các cấp....
Trước bối cảnh, tình hình đó, yêu cầu phải có đội ngũ luật sư công chuyên nghiệp để đại diện pháp lý cho Nhà nước trong các mối quan hệ pháp lý thương mại, đầu tư, hành chính, đất đai, tranh tụng quốc tế và bảo vệ lợi ích công là rất cần thiết.
Tại hội thảo, các nhà khoa học, các chuyên gia pháp luật, đại diện Đoàn luật sư, các tổ chức hành nghề trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, các doanh nghiệp, hiệp hội... đã thảo luận, tham gia, chia sẻ quan điểm, góc nhìn về phạm vi, mô hình luật sư công, kinh nghiệm quốc tế và thực tiễn của Việt Nam, từ đó đề xuất các kiến nghị nhằm hoàn thiện thiết chế này.
Để thực hiện hiệu quả chế định luật sư công đáp ứng yêu cầu trong bối cảnh cải cách tư pháp ngày càng sâu rộng, các ý kiến cho rằng, cần phải thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp về thể chế, chính sách cũng như chế độ, chính sách đối với đội ngũ luật sư công.
Nhằm thu hút luật sư (nhất là những luật sư giỏi) để tham gia vào việc công cần phải có chế độ, chính sách đãi ngộ đặc biệt. Đây là một trong những vấn đề cốt yếu cần phải giải quyết nếu muốn xây dựng đội ngũ luật sư công là công chức, viên chức có chất lượng, bởi các công việc dự kiến giao cho luật sư công thực hiện là những công việc phức tạp, đòi hỏi trình độ chuyên môn cao và khả năng sử dụng ngoại ngữ thành thạo. Đi cùng với đó là có các chính sách nâng cao năng lực đội ngũ luật sư nói chung và luật sư công nói riêng như: Đào tạo, bồi dưỡng, tổ chức kỳ thi cấp chứng chỉ, kỳ thi quốc gia...
