Bỏ thuế khoán để tạo lập môi trường cạnh tranh lành mạnh giữa các thành phần kinh tế

Việc chuyển đổi từ hình thức thuế khoán sang kê khai thuế theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP là một bước ngoặt có ý nghĩa quan trọng trong công tác quản lý thuế cũng như trong thúc đẩy sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân. Phóng viên Báo Nhân Dân phỏng vấn ông Mai Sơn, Phó Cục trưởng Cục Thuế về vấn đề này.
Bỏ thuế khoán để tạo lập môi trường cạnh tranh lành mạnh giữa các thành phần kinh tế. (Ảnh: QUỲNH TRANG)
Bỏ thuế khoán để tạo lập môi trường cạnh tranh lành mạnh giữa các thành phần kinh tế. (Ảnh: QUỲNH TRANG)

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền khi thay đổi chính sách quản lý thuế đối với hộ kinh doanh.

Phóng viên: Thưa ông, Nghị định số 70/2025/NĐ-CP của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số quy định về hóa đơn, chứng từ, trong đó có quy định về việc triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền đối với hộ kinh doanh. Cục Thuế đã có giải pháp gì để triển khai hiệu quả các chính sách này?

Ông Mai Sơn, Phó cục trưởng Cục Thuế: Theo quy định tại Nghị định số 70/2025/NĐ-CP, từ ngày 1/6/2025, các hộ, cá nhân kinh doanh nộp thuế phương pháp khoán có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên có hoạt động bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng sẽ bắt buộc phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có chuyển dữ liệu điện tử đến cơ quan thuế. Để triển khai thực hiện, Cục Thuế đã có nhiều giải pháp đồng bộ để hỗ trợ các hộ, cá nhân kinh doanh đăng ký, sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, cụ thể:

Một là, phối hợp với các nhà cung cấp giải pháp phần mềm hóa đơn điện tử để đưa chính sách miễn phí phần mềm, cắt giảm chi phí lập hóa đơn điện tử cho các cơ sở kinh doanh, đặc biệt là hộ, cá nhân kinh doanh để triển khai có hiệu quả, thiết thực, hỗ trợ tối đa cho phát triển kinh tế tư nhân theo chủ trương của Đảng, Quốc hội, Chính phủ.

Ông Mai Sơn, Phó Cục trưởng Cục Thuế.

Ông Mai Sơn, Phó Cục trưởng Cục Thuế.

Hai là, chỉ đạo cơ quan thuế các cấp chủ động phối hợp với các cơ quan nhà nước trên địa bàn để rà soát danh sách cơ sở kinh doanh thuộc diện phải áp dụng; tranh thủ sự chỉ đạo của Ủy ban nhân nhân tỉnh, thành phố để đẩy mạnh triển khai. Cơ quan thuế các cấp phối hợp, làm việc với các nhà cung cấp giải pháp hóa đơn điện tử, các đại lý thuế tổ chức các hội nghị tập huấn quy định chính sách pháp luật; tổ chức các tổ công tác đến tận địa điểm kinh doanh của từng hộ kinh doanh trên địa bàn để phổ biến, tuyên truyền, vận động người dân triển khai quy định sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, cũng như hướng dẫn các thao tác đăng ký, sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.

Ba là, chú trọng hiện đại hóa, số hóa ngành thuế, triển khai các nền tảng số, ứng dụng thuế điện tử eTax Mobile phục vụ cho người nộp thuế. Trong thời gian tới, ngành thuế sẽ tiếp tục đổi mới, sáng tạo, nâng cấp các sản phẩm ứng dụng thuế điện tử để phục vụ tốt nhất cho việc kê khai, nộp thuế của người nộp thuế, đặc biệt là hộ, cá nhân kinh doanh.

Ngoài ra, với tinh thần cầu thị, lắng nghe, lấy người nộp thuế là trung tâm phục vụ, sắp tới đây, Cục Thuế sẽ tổ chức Hội nghị trực tuyến để mời các hộ, cá nhân kinh doanh, từ đó cùng nhau thảo luận và chia sẻ, lắng nghe các khó khăn, vướng mắc, băn khoăn mà các hộ kinh doanh đang đối mặt, qua đó giúp cơ quan thuế cùng các hộ kinh doanh triển khai thành công việc sử dụng hóa điện tử khởi tạo từ máy tính tiền theo quy định pháp luật.

Phóng viên: Việc chuyển đổi từ hình thức thuế khoán sang kê khai thuế, tiến tới xóa bỏ thuế khoán có ý nghĩa như thế nào đối với công tác quản lý thuế nói riêng và sự phát triển doanh nghiệp tư nhân nói chung, thưa ông?

Ông Mai Sơn, Phó cục trưởng Cục Thuế: Việc chuyển đổi từ hình thức thuế khoán sang kê khai thuế là một bước ngoặt có ý nghĩa quan trọng trong công tác quản lý thuế cũng như trong thúc đẩy sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân.

Đối với công tác quản lý thuế, việc xóa bỏ hình thức thuế khoán là bước đi cần thiết để nâng cao tính minh bạch và công bằng trong quản lý thuế. Khi hộ kinh doanh tự kê khai và nộp thuế theo doanh thu thực tế, nghĩa vụ thuế sẽ phản ánh đúng năng lực và kết quả hoạt động kinh doanh. Điều này phù hợp với nguyên tắc quản lý thuế hiện đại “Người nộp thuế tự khai, tự nộp, tự chịu trách nhiệm”, và cũng là cơ sở phản ánh đúng thực tế để tạo nên môi trường kinh doanh minh bạch, bình đẳng hơn giữa các thành phần kinh tế.

Một hộ kinh doanh tại chợ Đồng Xuân, thành phố Hà Nội.

Một hộ kinh doanh tại chợ Đồng Xuân, thành phố Hà Nội.

Ngoài ra, chuyển đổi sang hình thức kê khai sẽ góp phần thúc đẩy hiện đại hóa và nâng cao hiệu quả quản lý thuế. Khi hộ kinh doanh kê khai qua các nền tảng số, cơ quan thuế có thể cung cấp dịch vụ hỗ trợ thuận tiện hơn, đồng thời tăng cường khả năng chống gian lận và thất thu ngân sách. Cơ quan thuế cũng sẽ có dữ liệu chính xác hơn để quản lý, giám sát và hỗ trợ hiệu quả. Bằng hình thức này, công tác quản lý thuế được triển khai dựa trên dữ liệu, điện tử hóa và minh bạch, đây là nền tảng để xây dựng hệ thống thuế hiện đại, hiệu quả, phù hợp với mục tiêu phát triển bền vững và hội nhập sâu rộng.

Bên cạnh đó, việc xóa bỏ hình thức thuế khoán tạo nền tảng cho sự phát triển và chuyển đổi của khu vực kinh tế tư nhân, đặc biệt mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho các hộ kinh doanh về cơ hội phát triển, hưởng các chính sách hỗ trợ của Nhà nước và tạo môi trường kinh doanh công bằng. Việc xóa bỏ thuế khoán giúp hộ kinh doanh minh bạch hóa sổ sách, hóa đơn, nâng cao khả năng chứng minh tài chính, từ đó dễ dàng tiếp cận vốn và các chính sách hỗ trợ của Nhà nước, tạo nền tảng phát triển lên doanh nghiệp. Theo đó, trong quá trình chuyển đổi, hộ kinh doanh cũng được hỗ trợ tham gia kinh tế số thông qua phần mềm kế toán, nền tảng điện tử dùng chung, giúp quản lý hiệu quả và hiện đại hóa hoạt động kinh doanh.

Đồng thời, bằng phương thức kê khai, mọi chủ thể kinh doanh đều được quản lý một cách công bằng, xác định nghĩa vụ thuế một cách tương xứng với quy mô và thu nhập của mình, phản ánh đúng năng lực kinh doanh của từng hộ, từ đó tạo ra một môi trường cạnh tranh lành mạnh và công bằng hơn.

Nhiều giải pháp hỗ trợ người nộp thuế

Phóng viên: Khu vực hộ kinh doanh chiếm tỷ lệ rất lớn trong nền kinh tế và là lực lượng dự bị cho quá trình phát triển doanh nghiệp Việt Nam nhưng đang gặp nhiều khó khăn về năng lực quản trị, vốn, thị trường… Cơ quan thuế có chính sách hỗ trợ thế nào đối với các hộ kinh doanh để công tác quản lý thuế đạt hiệu quả cao trong quá trình chuyển đổi có tính chất bước ngoặt này?

Ông Mai Sơn, Phó cục trưởng Cục Thuế: Để hỗ trợ tối đa các hộ kinh doanh trong quá trình chuyển đổi, hiện nay ngành Thuế đang và sẽ triển khai các nhóm công việc, cụ thể:

Nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định pháp luật về thuế và quản lý thuế có liên quan. Cụ thể, trong dự thảo Luật Quản lý thuế (thay thế), đề xuất kết thúc cơ chế thu thuế khoán đối với hộ, cá nhân kinh doanh, chuyển sang áp dụng cơ chế tự khai, tự nộp thuế. Đồng thời, nghiên cứu sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân và các quy định liên quan đến thuế giá trị gia tăng để điều chỉnh ngưỡng doanh thu hàng năm không chịu thuế. Việc điều chỉnh này nhằm bảo đảm giảm bớt gánh nặng thuế cho những hộ kinh doanh có doanh thu thấp (dưới một ngưỡng nhất định).

Tập trung rà soát, đơn giản hóa tối đa chế độ sổ sách kế toán, hóa đơn, chứng từ để hộ kinh doanh dễ tiếp cận và áp dụng; phối hợp cùng với các nhà cung cấp để cung cấp miễn phí các công cụ, phần mềm kế toán dùng chung, hỗ trợ về thiết bị và chi phí dịch vụ hóa đơn điện tử trong giai đoạn đầu. Tăng cường hỗ trợ, hướng dẫn về kế toán, thuế, pháp luật cho các hộ kinh doanh, giúp hộ kinh doanh làm quen với việc theo dõi sổ sách, xuất hóa đơn minh bạch mà không phát sinh thêm thủ tục phức tạp hay chi phí tuân thủ cho người nộp thuế.

Các hộ kinh doanh sẽ được hỗ trợ để chuyển đổi hiệu quả sang hình thức kê khai thuế.

Các hộ kinh doanh sẽ được hỗ trợ để chuyển đổi hiệu quả sang hình thức kê khai thuế.

Tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính thuế, đơn giản hóa quy trình, xây dựng các hệ thống ứng dụng cho phép tự động xác định nghĩa vụ thuế dựa trên dữ liệu hóa đơn điện tử, tự động tính toán số thuế và lập sẵn tờ khai thuế, người nộp thuế chỉ cần kiểm tra và xác nhận. Đồng thời, tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành liên quan, tiếp tục đẩy mạnh kết nối dữ liệu với cơ quan đăng ký kinh doanh để đơn giản hóa thủ tục chuyển đổi, rút ngắn quy trình đăng ký kinh doanh, đăng ký thuế.

Tập trung nguồn lực hỗ trợ tối đa cho các hộ kinh doanh trước và sau khi chuyển đổi. Triển khai các chương trình tư vấn, hướng dẫn trực tiếp và trực tuyến nhằm hỗ trợ hộ kinh doanh nắm rõ chế độ kế toán, hóa đơn và nghĩa vụ thuế khi chuyển đổi. Sau khi hộ kinh doanh hoàn tất chuyển đổi, cơ quan thuế tiếp tục duy trì đầu mối hỗ trợ thường xuyên, đồng hành cùng doanh nghiệp mới trong quá trình ổn định và phát triển sản xuất kinh doanh.

Với sự đồng hành và hỗ trợ như vậy, Cục Thuế tin tưởng rằng các hộ kinh doanh sẽ yên tâm hơn khi chuyển đổi, vừa tuân thủ đúng quy định mới vừa tiếp tục phát triển hoạt động kinh doanh.

Phóng viên: Để chuẩn bị cho việc xóa bỏ hình thức thuế khoán, cơ quan thuế đang triển khai các công việc như thế nào?

Ông Mai Sơn, Phó cục trưởng Cục Thuế: Bên cạnh việc hoàn thiện khuôn khổ pháp luật về chính sách thuế, quản lý thuế, đề xuất sửa đổi, bổ sung các Luật Thuế và quản lý thuế có liên quan; Cơ quan Thuế đang triển khai mô hình quản lý thuế mới mà nhiệm vụ trọng tâm là sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả; trong đó cải cách bộ máy quản lý thuế đối với hộ kinh doanh là một trong những ưu tiên hàng đầu.

Cùng với đó, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính thuế, đơn giản hóa quy trình kê khai, nộp thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh. Xây dựng các hệ thống ứng dụng cho phép tự động xác định nghĩa vụ thuế dựa trên dữ liệu hóa đơn điện tử mà hộ kinh doanh sử dụng.

Về công tác hỗ trợ hộ kinh doanh trong giai đoạn chuyển đổi, nhận thức được những bỡ ngỡ ban đầu của hộ kinh doanh khi từ 1/1/2026 chuyển đổi từ phương thức thuế khoán sang phương thức kê khai, ngành Thuế đã triển khai nhiều biện pháp hỗ trợ cụ thể.

Ngành Thuế đang và sẽ tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số nội bộ, nâng cao chất lượng dịch vụ công và năng lực quản lý thuế. Cơ quan Thuế tăng cường kết nối, tích hợp và chia sẻ dữ liệu với các bộ, ngành và đơn vị liên quan (theo đúng quy định tại Luật Quản lý thuế và Đề án 06 của Chính phủ về phát triển dữ liệu dân cư và định danh điện tử). Việc kết nối liên thông dữ liệu cho phép cơ quan thuế giám sát chặt chẽ hoạt động của hộ kinh doanh sau khi bỏ thuế khoán; kịp thời phát hiện, nhận diện các trường hợp có rủi ro về thuế hoặc hành vi vi phạm pháp luật.

Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn ông!

Có thể bạn quan tâm

back to top