Theo thông tin được Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh cung cấp, trong sáu tháng đầu năm nay, từ hàng loạt cuộc gọi, tin nhắn về đường dây nóng 0989.401.155, cơ quan chức năng đã phát hiện và xử phạt 296 trường hợp vi phạm bao gồm 158 tổ chức và 138 cá nhân.
Những hành vi phổ biến được phát hiện như khám, chữa bệnh khi chưa được cấp chứng chỉ hành nghề, quảng cáo không phép, kê dịch vụ cận lâm sàng không cần thiết, bán thuốc không đơn, thuốc hết hạn… Những hành vi này đều hướng đến điểm chung là trục lợi từ sự tin tưởng, hoang mang của người bệnh.
Gần đây, cơ quan chức năng của ngành y tế đã kiểm tra và xử phạt những sai phạm tại hai phòng khám ở phường Cầu Ông Lãnh và phường Thủ Đức. Người bệnh bị “vẽ” thêm hàng loạt xét nghiệm không rõ ràng, thu phí nhiều dịch vụ không được ghi chép sổ sách.
Đáng chú ý, khi bác sĩ phụ trách khám bệnh là người từng bị xử phạt và tước chứng chỉ hành nghề ngắn hạn. Đây rõ ràng không còn là sai sót cá nhân mà là biểu hiện các cơ sở này đã thiếu minh bạch và “tranh thủ” sự dễ tổn thương của bệnh nhân để trục lợi.
Đại đa số đội ngũ thầy thuốc ngày đêm cống hiến vì người bệnh, nhưng chỉ vì vài cá nhân không mẫu mực đã kéo theo hệ lụy nặng nề khi người dân mất niềm tin vào y tế tư nhân và e ngại cả y tế công. Do đó, giải pháp chấn chỉnh không thể chỉ trông chờ sự thay đổi từ đạo đức nghề nghiệp đơn thuần mà cần thiết lập lại trật tự lĩnh vực khám, chữa bệnh.
Đó là, người dân cần được minh bạch hóa thông tin, được hướng dẫn tra cứu rõ ràng về giấy phép hành nghề, chứng chỉ chuyên môn. Đường dây nóng 0967.771.010 và 0989.401.155 của ngành y tế và ứng dụng “Y tế trực tuyến” cần được phổ biến rộng rãi hơn để người dân sử dụng khi phát hiện có dấu hiệu nghi ngờ.
Bên cạnh đó, lực lượng chức năng của ngành y tế thành phố cần thanh tra, kiểm tra thường xuyên, xử lý không khoan nhượng những tổ chức, cá nhân có hành vi “vẽ bệnh, moi tiền”, không chỉ dừng ở xử phạt hành chính mà cần tước chứng chỉ hành nghề; thậm chí, truy cứu trách nhiệm nếu có dấu hiệu hình sự. Đồng thời, mỗi người bệnh cũng cần học cách để bảo vệ mình, không vội vàng đồng ý thực hiện các thủ thuật y khoa không rõ ràng và dám lên tiếng khi thấy có hành vi bất minh xảy ra.
Chấn chỉnh hoạt động khám, chữa bệnh không chỉ là nhiệm vụ của ngành y tế mà đó còn là vấn đề đạo đức, trách nhiệm chung của toàn xã hội. Nếu cộng đồng vẫn còn dễ dãi, nhắm mắt cho qua những hành vi trục lợi trong y tế cũng đồng nghĩa với việc đang chấp nhận cho sự tử tế tiếp tục bị xói mòn. Ngược lại, mỗi hành động dũng cảm tố cáo tiêu cực sẽ giúp ngành y trong sạch hơn và lấy lại niềm tin của người dân.
Mỗi người bệnh đến bệnh viện hay cơ sở y tế để được khám, chữa bện là họ mang theo niềm tin, hy vọng và gửi gắm là cả sự sống. Vì thế, họ xứng đáng được khám, chữa bệnh bằng kiến thức chuyên môn, bằng sự minh bạch, không phải lo lắng hay bị ép buộc trả tiền cho những dịch vụ mập mờ, không cần thiết. Thực tiễn cho thấy, để ngành y tế phát triển, ngoài cơ sở vật chất hiện đại, cần một môi trường y đức trong sạch. Mỗi phòng khám cần đặt lương tâm nghề nghiệp lên trên hết và đạo đức của mỗi bác sĩ, nhân viên luôn là sức mạnh giúp ngành y giữ gìn sự trong sạch, cao quý vốn có.
