Giữa rừng đước, một niềm tin sáng mãi
Đã thành thông lệ, trước các sự kiện trọng đại của đất nước, các ngày lễ lớn, hay dịp kỷ niệm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, lãnh đạo tỉnh Cà Mau đều tổ chức lễ viếng, dâng hương, dâng hoa tại đền thờ Bác. Nơi đây không những là nơi sinh hoạt chính trị-văn hóa, mà còn là “địa chỉ đỏ” để tiếp tục khơi dậy niềm tự hào dân tộc và khát vọng vươn lên của vùng đất giàu truyền thống cách mạng.
Ngay sau những ngày tháng 4 lịch sử kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng hoàn toàn miền nam, thống nhất đất nước vừa qua, người dân Cà Mau lại rộn ràng chuẩn bị các hoạt động kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890-19/5/2025). Tại nhiều địa phương trong tỉnh, các đền, phủ thờ Bác Hồ luôn nhộn nhịp người đến viếng thăm, dâng hương tưởng niệm.
Về xã Viên An (huyện Ngọc Hiển), tại ngã ba sông Cái Lớn và sông Ông Trang, đền thờ Bác hiện lên trang nghiêm giữa vùng rừng ngập mặn. Cách đây gần 56 năm, vào ngày 6/9/1969, chỉ ít ngày sau khi Bác Hồ từ trần, đồng chí Trần Văn Thế, Bí thư Chi bộ ấp Ông Trang đã triệu tập họp chi bộ, lấy ý kiến nhân dân xây dựng đền thờ Bác. Tuy trong hoàn cảnh chiến tranh đang diễn ra ác liệt, Đảng bộ và nhân dân địa phương vẫn quyết tâm xây dựng đền thờ Bác bằng cây lá sẵn có tại rạch Ông Bọng, như một cách để tỏ lòng kính yêu và tiếc thương vô hạn đối với Người.
Điều đặc biệt, dù chỉ cách đồn địch chừng 2km, song trong suốt những năm kháng chiến, ngôi đền vẫn vững vàng giữa rừng, không bị xâm phạm. Bí thư Huyện ủy Ngọc Hiển Nguyễn Hồng Vệ cho biết: “Từ khi đền được dựng cho đến ngày miền nam hoàn toàn giải phóng, địch không dám vào phá, bởi nhân dân địa phương đã thề sống chết bảo vệ đền thờ Bác”.
Sau ngày đất nước thống nhất, Đảng bộ và nhân dân xã Viên An quyết định di dời đền về trung tâm xã, xây dựng trên nền cũ của đồn địch, tiếp tục giữ gìn và phát huy giá trị linh thiêng của công trình. Đến năm 1996, đền thờ Bác Hồ tại đây được công nhận là Di tích lịch sử-văn hóa cấp tỉnh.
“Các tầng lớp nhân dân Cà Mau lấy đền thờ Bác Hồ là biểu tượng của niềm tin tất thắng, động viên nhau biến đau thương thành hành động cách mạng, vượt lên gian khổ, quyết chiến đấu cho đến ngày giành thắng lợi hoàn toàn”, ông Bảy Trị kể.
Sức mạnh tinh thần kiến thiết tương lai
Sau ngày miền nam hoàn toàn giải phóng, để đáp ứng nguyện vọng của nhân dân, nhất là các đối tượng chính sách chưa có điều kiện ra Hà Nội thăm Lăng Bác, tỉnh Cà Mau đã xin phép Trung ương xây dựng mô hình nhà sàn và ao cá Bác Hồ tại địa phương. Nhận được sự ủng hộ từ Trung ương, công trình được thiết kế và thi công theo đúng nguyên mẫu tại Thủ đô Hà Nội, với tỷ lệ 1/1. Ngày 19/5/1995, nhân dịp kỷ niệm 105 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, công trình được khánh thành trong niềm xúc động, tự hào của hàng chục nghìn người dân nơi cực nam của Tổ quốc.

Khánh thành bia kỷ niệm Bác Hồ với cây vú sữa miền nam tại Cà Mau
Theo thống kê của Bảo tàng tỉnh Cà Mau, hiện toàn tỉnh có 19 công trình đền thờ Bác được bảo tồn và tôn tạo, trở thành những “địa chỉ đỏ” giáo dục truyền thống yêu nước, cách mạng cho thế hệ hôm nay và mai sau. Nhiều đền thờ được đầu tư xây dựng khang trang tại các xã: Viên An (huyện Ngọc Hiển), Tân Hưng Tây (huyện Phú Tân), Trí Phải (huyện Thới Bình), thị trấn Cái Nước, thị trấn Đầm Dơi và Khu tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Công viên Văn hóa Cà Mau giữa trung tâm thành phố Cà Mau.
Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Cà Mau Nguyễn Quốc Thanh cho biết: “Việc gìn giữ và trùng tu đền thờ Bác xuất phát từ tình cảm, sự kính trọng sâu sắc của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Cà Mau. Đây không chỉ là nơi tưởng niệm mà còn là biểu tượng của tinh thần đoàn kết, của sức mạnh nội sinh giúp tỉnh vượt qua khó khăn, vươn lên phát triển”.
Tại Cà Mau, ở nhiều nơi chưa có điều kiện xây dựng đền thờ, người dân lập bàn thờ Bác tại gia đình, treo ảnh Bác ở nơi trang trọng nhất, thắp hương vào những dịp lễ, sinh nhật hoặc ngày giỗ Bác. Ở một số địa phương, chi bộ, hội viên còn tổ chức báo công với Bác, như một cách gìn giữ đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, giáo dục thế hệ trẻ sống có lý tưởng cách mạng, có trách nhiệm với cộng đồng, với đất nước.