Sớm đưa Nhà máy xử lý nước thải Quán Ngang vào hoạt động

Khu công nghiệp Quán Ngang được thành lập năm 2008, có tổng diện tích hơn 321ha, thu hút được nhiều dự án đầu tư của doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh, sản xuất, kinh doanh thuận lợi, đóng góp tích cực vào ngân sách nhà nước, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho nhiều lao động.

Tháng 11/2017, tỉnh Quảng Trị khởi công xây dựng dự án Nhà máy xử lý nước thải Quán Ngang phục vụ khu công nghiệp này, do Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh Quảng Trị làm chủ đầu tư.

Dự án gồm các hạng mục chính: Xây dựng nhà máy xử lý nước thải tập trung công suất 1.500m3/ngày đêm; các tuyến ống dài hơn 4,4km thu gom nước thải từ các nhà máy sản xuất đưa về nhà máy xử lý nước thải tập trung. Hệ thống thoát nước gần 5,5km nối từ nhà máy xử lý nước thải dẫn nguồn nước thải sau xử lý ra ngã ba sông Hiếu, sông Thạch Hãn; nhà điều hành, quản lý, bảo vệ... Theo kế hoạch, nhà máy sẽ đi vào hoạt động trong năm 2020.

Theo Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh Quảng Trị, tại gói thầu số 3 xây lắp nhà máy xử lý nước thải (bao gồm thiết bị) bị kéo dài do điều chỉnh, bổ sung dự án bảo đảm phù hợp quản lý nhà nước về chất thải theo đúng quy định.

Trước khi xây dựng, pháp luật liên quan chưa bắt buộc phải lắp đặt thiết bị quan trắc tự động nước thải. Ðến thời điểm công trình sắp hoàn thành thì quy định này ra đời, nên chủ đầu tư bắt buộc phải điều chỉnh, bổ sung theo yêu cầu.

Tuy nhiên, khi đang bổ sung thiết bị quan trắc tự động nước thải thì ảnh hưởng của dịch Covid-19, rồi tình hình thế giới có nhiều biến động, thay đổi ngoài dự kiến nên các thiết bị bổ sung trên được đặt mua ở châu Âu, về đến Quảng Trị thì đã chậm hơn so với kế hoạch. Sau sự việc, Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh Quảng Trị đã xin phép Ủy ban nhân dân tỉnh gia hạn thời gian hoàn thiện công trình.

Ông Võ Thành Trung, Giám đốc Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng thuộc Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh Quảng Trị cho biết, tháng 12/2023, sau khi hoàn thành đầu tư xây dựng các hạng mục bổ sung thiết bị quan trắc tự động nước thải, đơn vị đã gửi hồ sơ cấp phép môi trường đến Bộ Tài nguyên và Môi trường (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) và bộ thành lập đoàn kiểm tra thực tế tại nhà máy.

Qua kiểm tra, bộ đã yêu cầu chủ đầu tư điều chỉnh một phần hồ sinh học thành hồ xử lý sự cố để đủ điều kiện được cấp phép. Trước đề nghị này, tháng 6/2024, Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh Quảng Trị tiếp tục xin gia hạn tiến độ hoàn thành dự án đến hết năm 2024.

Trong lần xin gia hạn này, Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh xin Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị bố trí thêm 1,2 tỷ đồng để điều chỉnh, bổ sung hạng mục theo yêu cầu của Bộ Tài nguyên và Môi trường nhằm bảo đảm theo đúng quy định của Luật Bảo vệ môi trường và Khoản 3, Ðiều 57, Nghị định số 08/2022/NÐ-CP ngày 10/1/2022 của Chính phủ quy định một số điều của luật này làm cơ sở cho việc thẩm định, cấp giấy phép môi trường của dự án.

Trên cơ sở đó, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị đã cấp nguồn kinh phí nêu trên, Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh Quảng Trị đã tiến hành các thủ tục xây dựng bổ sung hạng mục theo yêu cầu.

Có mặt tại dự án Nhà máy xử lý nước thải Quán Ngang, chúng tôi nhận thấy dự án được xây dựng nhiều bể chứa, xử lý nước thải có hình dáng, kích cỡ khác nhau gắn các loại thiết bị, máy móc; khu vực lưu chứa nước bằng bê-tông; các khối nhà điều hành, quản lý cùng hệ thống thu gom, thoát nước, điện, sân bãi, hàng rào... Tuy nhiên, do để quá lâu mà chưa hoạt động nên tại các bể chứa, xử lý nước, một số thiết bị máy móc, một vài vị trí của hệ thống thu gom, thoát nước thải có dấu hiệu xuống cấp.

Ðến tháng 11/2024, hạng mục hồ xử lý sự cố hoàn thành. Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh đã làm việc với các doanh nghiệp trong Khu công nghiệp Quán Ngang để tổ chức đấu nối nước thải vào hệ thống ống thu gom, vận hành thử nghiệm ổn định nhà máy xử lý nước thải, bảo đảm điều kiện để nghiệm thu kỹ thuật. Tháng 12/2024, đơn vị lập hồ sơ gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị cấp phép môi trường. Hiện nay, ban đang chờ giấy phép của bộ để triển khai các bước tiếp theo.

Theo quy định, sau khi được cấp phép môi trường, đơn vị sẽ tiến hành các quy trình về quản lý, kinh phí hoạt động rồi tổ chức vận hành thử nghiệm nhà máy trong thời gian ba hoặc sáu tháng. Trong quá trình này sẽ tiến hành lấy mẫu nước sau xử lý gửi bộ xem xét, nếu bảo đảm các quy chuẩn hiện hành sẽ cấp phép cho nhà máy hoạt động chính thức.

Như vậy, sau lần cuối cùng xin gia hạn tiến độ dự án đến hết năm 2024 đến hiện tại, Nhà máy xử lý nước thải Quán Ngang vẫn chưa đi vào hoạt động. Lý giải vấn đề này, ông Trung cho biết, chủ đầu tư và nhà thầu đều rất muốn sớm đưa nhà máy vào hoạt động nhưng do nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng không mong muốn này.

Ðầu tiên là do nguồn vốn ngân sách cấp đầu tư theo từng năm nên nhà thầu không thể tập trung xây dựng để hoàn thành cùng một lúc được. Tiếp đến, trong quá trình này do phải nhiều lần điều chỉnh, bổ sung các hạng mục để phù hợp thực tiễn quy định mới của pháp luật. Mỗi lần điều chỉnh, bổ sung dự án phải tiến hành nhiều thủ tục nên mất rất nhiều thời gian.

Mặc dù các nhà máy, xí nghiệp trong Khu công nghiệp Quán Ngang có hệ thống xử lý nước thải riêng, tuy nhiên nguồn nước xả thải có khả năng gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sinh kế, sinh hoạt của người dân. Chính quyền các xã chung quanh khu công nghiệp và người dân đã nhiều lần phản ánh, kiến nghị đến các cấp cần sớm quan tâm giải quyết vấn đề môi trường, khẩn trương đưa Nhà máy xử lý nước thải Quán Ngang đi vào hoạt động nhằm tạo môi trường tốt để thu hút thêm các doanh nghiệp đầu tư vào Khu công nghiệp Quán Ngang, tránh lãng phí nguồn lực đầu tư của Nhà nước.