“Trứng gà giả”: Thông tin thất thiệt, hậu quả thật

Trước làn sóng thông tin sai lệch lan truyền trên mạng xã hội về “trứng gà giả”, dư luận hoang mang, người tiêu dùng quay lưng, giá trứng lao dốc. Phóng viên đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Thanh Sơn, Chủ tịch Hiệp hội Gia cầm Việt Nam, để làm rõ thực hư câu chuyện, phân tích hậu quả và đề xuất biện pháp quản lý, truyền thông nhằm ổn định thị trường và bảo vệ người chăn nuôi.

Phóng viên: Thưa ông, gần đây mạng xã hội lan truyền nhiều thông tin về “trứng gà giả”, gây hoang mang dư luận. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?

Ông Nguyễn Thanh Sơn: Hiện nay, trên thế giới hầu như không có quốc gia nào sản xuất được trứng gà nhân tạo hoàn chỉnh như trứng tự nhiên. Về mặt công nghệ, việc tạo ra một quả trứng giống hệt trứng thật là vô cùng phức tạp. Không chỉ khó khăn về kỹ thuật, mà hiệu quả kinh tế của việc này cũng rất thấp. Do đó, có thể khẳng định rằng tại Việt Nam hiện chưa có sản phẩm trứng gà giả được sản xuất hay lưu thông như một số trang mạng xã hội đã đồn thổi.

Một số quốc gia như Mỹ hay Israel từng thử nghiệm sản xuất trứng gà nhân tạo trong phòng thí nghiệm, sử dụng nguyên liệu như đậu tương và các thành phần thực vật khác. Tuy nhiên, sản phẩm tạo ra mới chỉ ở dạng lòng đỏ và lòng trắng rời rạc, chưa thể tạo được vỏ trứng giống như trứng tự nhiên. Việc sản xuất vỏ trứng nhân tạo là rất phức tạp và không có tính khả thi về kinh tế.

Các đoạn video trên mạng xã hội lan truyền cảnh bơm dung dịch vào vỏ trứng thật để tạo lòng đỏ, lòng trắng, chỉ là sản phẩm dàn dựng nhằm câu view, không có cơ sở khoa học hay thực tiễn.

Một số người phản ánh trứng có lòng đỏ dai, lòng trắng keo dính hoặc trứng có hai lòng đỏ. Những hiện tượng này hoàn toàn có thể lý giải được. Thí dụ, khi trứng được luộc quá kỹ, protein đông cứng lại tạo cảm giác dai, khó kéo sợi, dễ bị hiểu nhầm là trứng giả.

Về việc một số video công bố trứng có hai lòng đỏ, đó là hiện tượng bình thường. Chúng tôi đã có nhiều năm làm việc tại các trang trại chăn nuôi, và nhận thấy rằng ở những đàn gà được nuôi lâu, đến cuối chu kỳ sinh sản, thường sẽ có một số gà mái đẻ ra trứng hai lòng đỏ. Chất lượng của trứng hai lòng đỏ so với trứng một lòng đỏ là như nhau, không có sự khác biệt nào. Thậm chí, người tiêu dùng, trong đó có cả chúng tôi khi làm việc tại trang trại lại thích mua trứng hai lòng đỏ vì khối lượng lớn hơn, trong khi giá vẫn như trứng một lòng đỏ.

Như vậy có thể khẳng định rằng không thể tác động được vào việc trứng có một hay hai lòng đỏ. Trên thực tế hiện nay, chưa có cách nào điều khiển hiện tượng đó, bởi cơ chế hình thành trứng hai lòng đỏ là rất phức tạp. Nó chịu ảnh hưởng của các yếu tố di truyền, hormone và cả điều kiện ngoại cảnh. Và cũng không có con gà nào luôn luôn đẻ trứng hai lòng đỏ; hiện tượng này chỉ xảy ra thỉnh thoảng.

Phóng viên: Thưa ông, gần đây trên mạng xã hội xuất hiện nhiều video lan truyền thông tin về việc "tẩy trắng" trứng từ vỏ nâu sang trắng hoặc hồng, gây lo ngại trong dư luận. Ông nhận định thế nào về hiện tượng này?

Ông Nguyễn Thanh Sơn: Tôi xin khẳng định một cách dứt khoát rằng, không có chuyện tẩy trắng trứng từ màu nâu sang trắng hoặc sang hồng như những gì được lan truyền trên mạng. Các video clip này hoàn toàn là sản phẩm dàn dựng nhằm mục đích câu view, trục lợi từ sự tò mò của người xem, chứ không xuất phát từ thực tế sản xuất hay lưu thông trứng trên thị trường.

Về mặt kinh tế, không có lý do gì để người ta phải tẩy trắng trứng, bởi giá trứng nâu, trứng hồng và trứng trắng hiện nay là ngang nhau. Trước đây có thời điểm người tiêu dùng ưa chuộng trứng hồng, nhưng hiện tại sự chênh lệch về giá giữa các loại trứng gần như không còn. Vì vậy, không có động lực lợi nhuận nào để làm việc này.

Chưa kể, để có thể thay đổi màu vỏ trứng một cách giả tạo, người ta sẽ phải thực hiện một quy trình rất phức tạp và tốn kém, từ việc tẩy màu tự nhiên của vỏ trứng cho đến nhuộm lại, mà không làm ảnh hưởng đến chất lượng và an toàn thực phẩm-điều gần như bất khả thi trong điều kiện sản xuất hiện nay. Nếu cơ sở nào cố tình thực hiện, rất dễ bị phát hiện và sẽ bị xử lý nghiêm theo pháp luật.

Tôi cũng muốn nhấn mạnh rằng, việc lan truyền thông tin thất thiệt như "tẩy trắng trứng" hiện nay không chỉ gây hiểu lầm cho người tiêu dùng, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín và thu nhập của người chăn nuôi. Những thông tin này thường được phát tán trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Zalo, TikTok, với tốc độ lan truyền nhanh, khó kiểm soát, gây hậu quả nghiêm trọng cho thị trường.

Phóng viên: Những thông tin sai lệch thời gian qua về “trứng gà giả” đã ảnh hưởng như thế nào đến thị trường và người chăn nuôi, thưa ông?

Ông Nguyễn Thanh Sơn: Mặc dù các thông tin đó là bịa đặt, nhưng tác động mà chúng gây ra là hoàn toàn có thật và rất nghiêm trọng. Người tiêu dùng hoang mang, lo lắng, thậm chí kể cả những người hiểu biết cũng bắt đầu nghi ngờ về chất lượng trứng. Hệ quả là sức tiêu thụ giảm mạnh, khiến giá trứng ở khu vực phía bắc từ mức 1.400 đồng/quả giảm xuống chỉ còn khoảng 1.200 đồng/quả, nhưng vẫn rất khó bán. Đây thực sự là một cú giáng mạnh vào thu nhập của người chăn nuôi gia cầm.

Trước tình hình đó, ngày 17/5, Hiệp hội Gia cầm Việt Nam đã có văn bản chính thức gửi tới Bộ Công an, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Công thương, Bộ Khoa học và Công nghệ, đề nghị các bộ, ngành phối hợp điều tra, xác minh, làm rõ thông tin sai lệch và có biện pháp xử lý thích đáng theo quy định pháp luật.

Đồng thời, chúng tôi cũng đề nghị các cơ quan chuyên môn và cơ quan quản lý Nhà nước sớm có văn bản khẳng định rõ ràng với dư luận rằng, trên thị trường Việt Nam hiện nay không hề tồn tại hiện tượng sản xuất hay lưu thông trứng gà giả. Đây là điều cần thiết để trấn an dư luận, bảo vệ người tiêu dùng và ổn định thị trường.

Hiện nay, một số cơ quan chức năng như Cục Chăn nuôi, Cục Thú y và một số đơn vị khác đã có văn bản chỉ đạo, yêu cầu báo cáo và xử lý vấn đề. Các địa phương cũng đang tích cực vào cuộc. Chúng tôi kỳ vọng rằng sẽ sớm có kết luận chính thức từ các cơ quan chức năng, để chấm dứt câu chuyện “trứng giả” này một cách dứt điểm.

Thực tế, nếu như cách đây 12 năm, khi từng xuất hiện thông tin tương tự, chúng ta đã ban hành một văn bản khẳng định rõ ràng rằng không có việc sản xuất hay lưu thông trứng giả, thì có lẽ đã không xảy ra tình trạng tái phát thông tin thất thiệt như hiện nay, gây ảnh hưởng tiêu cực đến cả sản xuất và tiêu dùng.

Tin liên quan

Đưa vào hoạt động Khu chăn nuôi gà đẻ trứng lớn nhất tỉnh Bình Thuận

Phóng viên: Trong bối cảnh nhiều thông tin sai lệch về trứng giả lan truyền trên mạng xã hội, ông có lời khuyên nào dành cho người tiêu dùng để lựa chọn trứng tươi ngon, an toàn và tránh bị dẫn dắt bởi những thông tin thất thiệt?

Ông Nguyễn Thanh Sơn: Việc lựa chọn trứng an toàn và bảo đảm chất lượng là điều hết sức quan trọng. Trước hết, tôi muốn nhấn mạnh rằng màu sắc vỏ trứng không phản ánh giá trị dinh dưỡng. Trứng nâu, trắng, hồng hay thậm chí là xanh đều có giá trị dinh dưỡng tương đương, điều này đã được khẳng định qua nhiều nghiên cứu khoa học.

Người Việt mình thường có thói quen "ăn bằng mắt", vì vậy đôi khi đánh giá thực phẩm chỉ dựa vào hình thức bên ngoài. Tuy nhiên, điều cần thiết hơn là người tiêu dùng phải mua trứng từ những cơ sở có uy tín, có truy xuất nguồn gốc rõ ràng, được bảo quản đúng điều kiện tiêu chuẩn.

Hiện nay, tại các thành phố lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, xuất hiện nhiều điểm bán trứng "giải cứu" trôi nổi trên vỉa hè. Những quả trứng này thường đã được bảo quản quá lâu, không còn bảo đảm chất lượng, đặc biệt trong điều kiện thời tiết nóng nực như mùa hè, việc bày bán ngoài trời sẽ làm trứng nhanh hư hỏng, biến chất.

Về mặt cảm quan, đối với người không chuyên, rất khó phân biệt trứng tươi và trứng để lâu chỉ bằng mắt thường. Tuy nhiên, khi đập trứng ra, trứng tươi sẽ có lòng đỏ tròn, nổi rõ, còn trứng đã bảo quản lâu thì lòng đỏ bị vữa, dễ vỡ và có màu nhạt hơn.

Quan trọng nhất, tôi cho rằng người tiêu dùng cần bình tĩnh và tỉnh táo trước các thông tin lan truyền trên mạng xã hội. Nên lựa chọn tiếp cận thông tin từ các kênh truyền thông chính thống, và lắng nghe ý kiến từ các cơ quan chuyên môn, hiệp hội ngành nghề có thẩm quyền.

Trứng là một loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, giá thành hợp lý, dễ chế biến, phù hợp cho mọi đối tượng, từ trẻ nhỏ đến người cao tuổi. Hiện không có bằng chứng khoa học nào cho thấy việc ăn trứng thường xuyên gây hại cho tim mạch hay làm tăng cholesterol như trước đây từng lo ngại. Vì vậy, người tiêu dùng hoàn toàn có thể yên tâm sử dụng trứng hàng ngày, miễn là lựa chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, bảo đảm chất lượng và còn hạn sử dụng.

Tôi cũng mong rằng các cơ quan truyền thông sẽ tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, giúp người dân hiểu đúng, không hoang mang trước những thông tin giả mạo, gây thiệt hại không đáng có cho cả người sản xuất và người tiêu dùng.

Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn ông!