Báo cáo của tổ chức nghiên cứu quá trình chuyển đổi năng lượng sạch Ember công bố mới đây cho biết, năng lượng mặt trời chiếm tới 22,1% tổng lượng điện sản xuất tại EU trong tháng sáu vừa qua.
Có đến 13 quốc gia tại Liên minh Cờ xanh cùng đạt kỷ lục về sản xuất điện mặt trời. Đồng thời, tỷ trọng điện than ghi nhận mức giảm kỷ lục trong sản lượng điện tại EU, chỉ còn 6,1%. Đây không chỉ là con số thống kê đơn thuần, mà còn là dấu mốc quan trọng trên hành trình chuyển đổi năng lượng của EU.
Theo nghiên cứu của Cơ quan Năng lượng tái tạo quốc tế (IRENA), chi phí sản xuất năng lượng mặt trời và quang điện, từng cao gấp 4 lần so với nhiên liệu hóa thạch, hiện đã rẻ hơn 41%. Đầu tư mạnh mẽ của các nước vào phát triển công nghệ là nguyên nhân chính giảm giá thành sản xuất, thúc đẩy quá trình “phủ sóng” của năng lượng sạch.
EU không đơn độc trên hành trình xanh này. Theo Liên hợp quốc, chuyển đổi năng lượng đã trở thành xu thế không thể đảo ngược, là lựa chọn chung của nhiều quốc gia. Năm 2024, đầu tư toàn cầu vào năng lượng sạch chạm mức 2.000 tỷ USD, tăng gần 70% trong 10 năm qua. Trong khi năng lượng sạch dần chiếm lĩnh thị trường, đầu tư vào nhiên liệu hóa thạch suy giảm, chỉ còn khoảng hơn 1.000 tỷ USD trong cùng kỳ.
Không phải ngẫu nhiên khi kỷ nguyên năng lượng sạch được mở ra. Xét về chi phí, hơn 90% số lượng điện từ năng lượng tái tạo mới trên toàn cầu có chi phí thấp hơn nhiên liệu hóa thạch.
Theo nghiên cứu của Cơ quan Năng lượng tái tạo quốc tế (IRENA), chi phí sản xuất năng lượng mặt trời và quang điện, từng cao gấp 4 lần so với nhiên liệu hóa thạch, hiện đã rẻ hơn 41%. Đầu tư mạnh mẽ của các nước vào phát triển công nghệ là nguyên nhân chính giảm giá thành sản xuất, thúc đẩy quá trình “phủ sóng” của năng lượng sạch.
Bên cạnh chi phí, “điểm cộng” của năng lượng sạch còn đến từ yếu tố môi trường. Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres nhấn mạnh, nhờ điện mặt trời và điện gió, lượng khí thải các-bon toàn cầu giảm gần tương đương với tổng lượng phát thải hằng năm của EU. Trong bối cảnh thế giới đối mặt với cuộc khủng hoảng khí hậu ngày càng nghiêm trọng, việc cắt giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.
Theo các nhà khoa học, mỗi năm, việc đốt nhiên liệu hóa thạch tạo ra khoảng hơn 20 tỷ tấn khí CO2, cùng nhiều chất gây ô nhiễm không khí và phá hủy môi trường. Phát triển năng lượng tái tạo là xu thế tất yếu khi các nước tăng tốc để hoàn thành đúng hạn mục tiêu trung hòa các-bon, chống biến đổi khí hậu.
Quá trình chuyển đổi năng lượng diễn ra càng nhanh, thế giới càng tránh được nhiều thiệt hại do biến đổi khí hậu. Ông Tobias Grimm, nhà khoa học khí hậu tại công ty tái bảo hiểm Munich Re nhấn mạnh, biến đổi khí hậu làm gia tăng cả tần suất lẫn mức độ thiệt hại từ hiện tượng thời tiết cực đoan. Chỉ trong nửa đầu năm 2025, thiệt hại do cháy rừng, bão, động đất và các thảm họa thiên nhiên khiến nền kinh tế toàn cầu thiệt hại đến 131 tỷ USD. Trong đó, các thảm họa liên quan đến thời tiết chiếm tới 88% tổng thiệt hại. Đây là lời cảnh tỉnh về hậu quả từ biến đổi khí hậu.
Biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng cùng nguy cơ khủng hoảng năng lượng toàn cầu đặt ra nhiều thách thức, nhưng cũng trở thành động lực thúc đẩy nhiều nước tăng cường đầu tư vào năng lượng tái tạo. Bước chuyển đổi tất yếu từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng tái tạo là yếu tố then chốt giúp các nước sớm đạt mục tiêu trung hòa các-bon, bảo vệ hành tinh xanh.
