Mở rộng cơ hội và bảo đảm chất lượng

Tỉnh táo trước nhiều lựa chọn

Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định, thí sinh được đăng ký không giới hạn số lượng nguyện vọng, xét tuyển theo nhiều phương thức khác nhau như: kết quả kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông, kết quả học bạ, kỳ thi đánh giá năng lực, hoặc xét tuyển kết hợp,… Có tổng số 19 phương thức xét tuyển để thí sinh lựa chọn. Do vậy, việc phải suy nghĩ thật kỹ trước khi chốt nguyện vọng là điều rất quan trọng.

Em Kiều Văn Nguyên (Trường trung học phổ thông Cửa Ông, Quảng Ninh) cho biết: “Sau khi biết kết quả kỳ thi trung học phổ thông quốc gia, em và gia đình đã cân nhắc, bàn bạc và quyết định đăng ký bảy nguyện vọng tại bốn trường. Việc đăng ký cũng không hề đơn giản, vì vừa phải lựa chọn dựa vào nguyện vọng về ngành học, vừa phải dựa trên nền điểm của ngành học đó tại trường trong những năm học trước để tham khảo”.

Trong những ngày vừa qua, các trường đại học đã công bố điểm sàn, nhiều trường đưa ra mức điểm chuẩn dự kiến giảm so với năm học trước. Điều này tạo tâm lý thoải mái cho thí sinh nhưng cũng đòi hỏi các em càng phải cân nhắc kỹ khi sắp xếp thứ tự và tổ hợp nguyện vọng.

Ghi nhận từ thực tế cho thấy, không ít sĩ tử có tâm lý chủ quan, cho rằng điểm sàn thấp thì dễ trúng tuyển hơn, nhưng khi lượng hồ sơ đăng ký tăng lên, điểm chuẩn có thể tăng lên đáng kể. Do vậy, việc chỉ căn cứ vào điểm sàn để chọn nguyện vọng là rất rủi ro. Trong khi đó, nhiều em đăng ký nguyện vọng dựa trên cảm tính, hoặc bị cuốn theo trào lưu chọn ngành "hot". Những lựa chọn vội vàng, thiếu thông tin về ngành học có thể dẫn đến tình trạng khi trúng tuyển rồi nhưng lại chuyển ngành học, hay bỏ học, học cầm chừng… gây lãng phí thời gian, công sức và nguồn lực.

Nỗ lực đổi mới để nâng cao chất lượng

Trước yêu cầu nâng cao chất lượng đầu vào, nhiều trường đại học đã chủ động thay đổi, mở rộng phương án tuyển sinh, đồng thời áp dụng nhiều hình thức xét tuyển mới nhằm phát hiện và thu hút đúng đối tượng phù hợp.

Vào tháng 5 vừa qua, Đại học Bách khoa Hà Nội đã công bố phổ điểm thi đánh giá tư duy (TSA) năm 2025 của ba đợt thi với tổng số thí sinh là gần 28.700 em, với hơn 55.300 lượt thi. Điểm trung bình là 55,23, được tính căn cứ điểm cao nhất mà một thí sinh đạt được. Đây cũng là mức cao nhất từ năm 2023, kể từ khi Đại học Bách khoa Hà Nội tổ chức thi trên máy tính, thay vì trên giấy. Số thí sinh đạt trên 70 điểm là 1.860 em. Có 11 thí sinh đạt mức trên 90 điểm. Nhiều trường đại học trong cả nước sẽ sử dụng kết quả kỳ thi này của thí sinh để xét tuyển đầu vào.

Tương tự như vậy, Đại học Quốc gia Hà Nội trong năm 2025 đã tổ chức sáu đợt thi kỳ thi đánh giá năng lực (HSA). Dự kiến có gần 100 trường đại học, học viện sử dụng kết quả thi HSA để xét tuyển.

Một điểm đáng chú ý là các trường đại học hiện nay rất quan tâm đến công tác truyền thông giáo dục và công tác hướng nghiệp. Các trường không chỉ chờ thí sinh “gõ cửa”, mà còn chủ động tiếp cận thông qua các hoạt động tư vấn trực tiếp tại trường trung học phổ thông, các ngày hội tuyển sinh, chương trình trực tuyến để giải đáp thắc mắc... Bên cạnh đó, xu hướng liên kết giữa các trường và doanh nghiệp để định hướng đào tạo gắn với thực tiễn cũng ngày càng phổ biến. Nhiều trường cam kết có việc làm sau khi tốt nghiệp, hoặc tạo điều kiện cho sinh viên tham gia thực tập, khởi nghiệp ngay từ năm thứ hai, thứ ba. Điều này giúp nâng cao năng lực đầu ra và thu hút thí sinh lựa chọn không chỉ dựa trên danh tiếng mà còn trên chất lượng đào tạo và cơ hội nghề nghiệp.

Chia sẻ về điều này, bà Đặng Vân Anh - Trưởng phòng Thông tin Truyền thông và Tuyển sinh, Trường đại học Sư phạm Kỹ thuật Hưng Yên cho biết: Thời gian qua, trường rất chú trọng công tác hướng nghiệp, tư vấn tuyển sinh. Điều này góp phần tăng cường hợp tác giáo dục, mở rộng cơ hội hướng nghiệp và nâng cao chất lượng tuyển sinh giữa nhà trường và các trường trung học phổ thông trên địa bàn tỉnh Hưng Yên và các tỉnh lân cận. Nhóm các ngành kỹ thuật công nghệ, công nghệ thông tin, kinh tế số vẫn là nhóm được các thí sinh lựa chọn nhiều nhất, nhóm ngành sư phạm ngày càng được nhiều thí sinh có học lực tốt quan tâm.

Nhà trường đang nỗ lực nhằm nâng cao chất lượng toàn diện, ưu tiên ứng dụng và đổi mới sáng tạo. Bên cạnh đó, trường chú trọng nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên thông qua việc tăng mạnh số lượng đề tài nghiên cứu khoa học cấp Nhà nước, cấp Bộ; công bố nhiều bài báo quốc tế, số lượng giảng viên có trình độ Tiến sĩ, Phó Giáo sư tăng theo các năm.

Cùng mục tiêu nâng cao chất lượng đào tạo, Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông vào tháng 3 vừa qua đã ra quyết định mở ngành đào tạo Trí tuệ nhân tạo nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về nhân lực xuất sắc trong lĩnh vực công nghệ số. Đây là một bước đi quan trọng giúp sinh viên tiếp cận với các công nghệ tiên tiến và phát triển kỹ năng cần thiết để tham gia vào cuộc cách mạng công nghệ 4.0.

Có thể thấy, mùa tuyển sinh đại học năm 2025 đang diễn ra với nhiều sự đổi mới, mở ra nhiều cơ hội cho các thí sinh cũng như các cơ sở đào tạo. Nhưng việc “mở rộng cánh cửa” tuyển sinh không đồng nghĩa với sự “nới lỏng” về tiêu chí lựa chọn. Thách thức đặt ra là các trường cần bảo đảm chất lượng đầu vào, bởi điều này có ý nghĩa quan trọng, ảnh hưởng lớn đến quá trình đào tạo và chất lượng đầu ra, cũng như trách nhiệm xã hội của các cơ sở đào tạo ■