Gen Z làm du lịch
Lần gặp đầu tiên, Vân sắp xếp chỗ ở, hướng dẫn các điểm đến xong thì xin phép… đi học. Lúc đó, Vân vẫn còn đang học những tháng cuối của lớp 12, cô bé chưa tròn 18 tuổi. Nhưng như Vân nói, cô đã có gần 4 năm kinh nghiệm trong nghề du lịch.
Năm 2020, cô gái người Tày Lý Cẩm Vân khởi đầu hành trình của mình khi một nhóm khách nhỏ tới Hữu Liên và cần một người dẫn đường. Ngoài giờ đi học, Vân tranh thủ viết bài quảng bá du lịch quê hương, giúp chú và dì sắp xếp đón khách ở homestay gia đình ở thôn Làng Bên. Hữu Liên lúc đó mới bắt đầu thu hút du khách và được UBND tỉnh Lạng Sơn công nhận là Làng Du lịch cộng đồng. Khu làng trong Khu Bảo tồn thiên nhiên Hữu Liên có một không gian lý tưởng cho các cuộc picnic. Bãi cỏ xanh mênh mông giữa núi non hùng vĩ, hồ nước cho các hoạt động chèo thuyền, bơi lội, một ngôi làng với các nếp nhà truyền thống còn nguyên vẹn, ẩm thực phong phú đa dạng của người Tày...
Lúc ấy, cô gái Gen Z làm mọi thứ hoàn toàn hồn nhiên và thậm chí còn đầy lúng túng. Rồi Vân lập fanpage Du lịch Hữu Liên, bắt đầu trở thành tourguide địa phương cho những ai có nhu cầu tìm hiểu về Hữu Liên. Yến Nhi - cô em họ Vân, ít hơn Vân vài tuổi, cũng là thành viên tích cực trong công cuộc quảng bá này. Bố mẹ Nhi ở một homestay mang tên chính cô bé tại thôn Làng Bên.
Sự nhạy bén, chất Gen Z khiến 2 cô gái luôn mang lại những thứ mới mẻ cho fanpage. Không phải là câu chuyện của những thông tin cứng nhắc, những hình ảnh du lịch của
Gen Z từ các địa phương là bắt trend, là hình ảnh trau chuốt, là những câu chuyện đời thường của giới trẻ. Từ đó, một Hữu Liên không chỉ có mỗi thảo nguyên Đồng Lâm trở nên có mầu sắc và đa dạng hơn. Dần dà, những hành trình ở đây ngày một chuyên nghiệp hơn. Mùa mận có tour vườn mận, mùa na có tour hái na, Vân cũng học chèo kayak, học ngoại ngữ, học thêm về nghề hướng dẫn viên để có thể làm tourguide một cách bài bản hơn. Năm 2022, Vân giành giải Thí sinh triển vọng trong hội thi Hướng dẫn viên giỏi du lịch tỉnh Lạng Sơn. Năm 2024, cô gái cũng nhận học bổng đại học ngành du lịch tại Quảng Tây (Trung Quốc). Hơn 4 năm, cô gái nhỏ đã trưởng thành và kiên định hơn với con đường tương lai. Vân đã có thể tự tin hơn để hướng dẫn tất tần tật cho mọi người về Đồng Lâm, về Hữu Liên quê hương mình. “Những tour đầu tiên đầy loay hoay cho đến khát vọng quay về, xây dựng và lan tỏa văn hóa ở Hữu Liên”, Vân đúc kết về những năm tháng đã qua. Mọi thứ vẫn đang ở phía trước với cô gái Gen Z này.
 |
Lý Cẩm Vân (giữa) và Yến Nhi (bên phải) dẫn khách trải nghiệm du lịch Hữu Liên. |
Nhân tố thúc đẩy điểm đến
Không biết cụm từ “tất tần tật” được bắt nguồn từ nơi nào, nhưng khi bắt đầu đến một vùng đất, người ta hay tìm kiếm trên mạng và thường hay bắt gặp những fanpage, trang cá nhân có tên “Tất tần tật” - nghĩa là mọi thứ bạn cần biết về địa danh đó, bạn có thể nhắn và hỏi họ.
Ngoài 20 tuổi, Ly Xá Xuy về quê ở Y Tý (Bát Xát, Lào Cai), sau khi tốt nghiệp Trường đại học Xây dựng Hà Nội. Cậu được người anh tặng một căn nhà trình tường. Sửa sang một chút, Xuy làm homestay Y Ty cloud.
Ở thời điểm khởi đầu, homestay hiếm hoi ở đất Y Tý này chỉ có đón khách tới ngắm mây, ở nhà trình tường. Nhiều năm trôi qua, homestay của Xuy đã thành điểm đến có tiếng, mở rộng thêm nhiều phòng ngoài căn nhà trình tường ban đầu. Trên Facebook, Xuy cũng nhận là một người “Y Tý tất tần tật”. Dăm ba bữa lại thấy cậu khám phá ra một điểm đến, một nơi check-in nào đó quanh Y Tý. Lần gần đây nhất, Xuy đã tìm thấy một “cụ đào” cổ thụ nở hoa rực rỡ trên đường leo núi Lảo Thẩn, thôn Phìn Hồ. Vị trí cây đào đã bắt đầu hút các tay săn ảnh, hứa hẹn là một điểm check-in bùng nổ những mùa tới. Đó là kết quả của những ngày lái xe lang thang, để tìm điểm mới, tìm thêm sản phẩm du lịch để hút khách.
Hơn 10 năm, Xuy đã có một vị trí nhất định trong cộng đồng du lịch khi nhắc tới Y Tý. Thi thoảng lại thấy Xuy tìm ra một chỗ nào đó check-in mới. Cậu học chụp ảnh, học bay flycam để quảng bá hình ảnh đẹp tới mọi người. Từng ấy năm, có lúc “chẳng có mống khách nào”, có lúc kín khách không thở nổi, nhưng Xuy bảo vấn đề không phải chỉ ở homestay của mình, mà cần để nhiều người biết đến Y Tý hơn nữa.
Cao Hương, chủ một homestay tại Bắc Hà (Lào Cai) nói, nếu không chịu khó tìm kiếm điểm đến mới thì khách sẽ khó quay lại. Cùng là mùa hoa, nhưng năm nay ở nơi này, năm sau ở nơi kia. Khi những vườn mận Tả Van đã quá quen, Hương và những người bạn lại tìm tới những nơi xa hơn, đi lại lắt léo hơn. Trước kia, những điểm đến như vậy thường dành cho những người có nhiều thời gian tìm hiểu. Còn bây giờ, những người như Xuy, như Vân, như Hương sẽ tự quảng bá trước.
Chính những người con của những vùng đất ấy làm nên câu chuyện để có thể thu hút khách thập phương, chứ không phải chiến dịch nào to tát. Từ những câu chuyện Xuy kể, những lễ hội, phong tục tập quán của người Hà Nhì được giới thiệu mới mẻ hơn. Cẩm Vân và Yến Nhi cũng kể câu chuyện ẩm thực người Tày quê mình một cách gần gũi hơn. Hai cô gái có thể tư vấn món ăn nào hợp khẩu vị các bạn trẻ, hay tư vấn khách để chụp ảnh đẹp như các “tỷ tỷ trên mạng” - đấy là những điều một tour du lịch kiểu truyền thống sẽ khó tìm thấy.
Vân hiện vẫn đang còn trên ghế giảng đường đại học. Dù học ở xa, cô vẫn là một nhân tố tích cực giới thiệu, hướng dẫn du khách tới Hữu Liên qua Zalo. Xuy cũng vẫn là một người Y Tý tất tần tật, mỗi ngày lại thấy khoe một điều gì mới ở làng mình. Những điểm đến nghe xa lạ, trên mạng xã hội, dưới lăng kính của các thanh niên “tất tần tật” ngày càng trở nên quen thuộc. Hơn cả câu chuyện làm kinh doanh, những người như Xuy hay Vân mang đến cảm giác rằng họ đang kể về vùng đất của mình bởi sự am hiểu và tình yêu thật sự. Mà mỗi vùng đất, để mời gọi được khách thập phương, thì cần lan tỏa từ những tình yêu ấy.
