Tập truyện ngắn "Ngón mưa" - miền khát khao yêu và sống

Với 12 truyện ngắn, trải dài trên dung lượng 270 trang, "Ngón mưa" của nhà văn Nguyệt Chu mở ra một thế giới vừa hiện thực vừa huyền ảo, nơi có những thân phận miệt mài đi tìm tình yêu, hạnh phúc và bản ngã giữa những bủa vây của số phận cùng ẩn ức tâm lý.

Truyện ngắn mở đầu, cũng là tên được chọn cho toàn tập sách - "Ngón mưa" - kể về hành trình của "nàng" ở Xứ Mưa tìm "Phai" ở Xứ Nắng, hay cũng chính là hành trình của cái tôi cô độc tìm lại chính mình.

Kết thúc tập truyện là "Mây trắng vẫn còn bay" như khúc vĩ thanh của truyện "Ngón mưa". Ở đó, các nhân vật đã xuất hiện trong bối cảnh, tình huống, chân dung khác. Nhưng họ vẫn mải miết tìm nhau, trong vòng quay cuồng của số phận. Để rồi kết thúc với "Những ngón mưa đã thành mây bay, "Bay qua đỉnh Bạch Vân", "Trôi về một giấc hoang đường".

Tập trung thể hiện những vấn đề xã hội, nhưng Nguyệt Chu dường như không quá chú trọng khắc họa theo cách trực diện những mâu thuẫn xã hội mà tác giả đi sâu vào đời sống nội tâm, những diễn biến tâm lý phức tạp của nhân vật để từ đó thấy được đời sống đầy nhọc nhằn của kiếp nhân sinh.

Có thể kể tới truyện ngắn "Miền gió" tác giả lấy cảm hứng từ một vụ rơi máy bay quân sự, song, chị không tập trung thể hiện những khốc liệt của những người lính thời bình mà làm nổi bật lên nỗi đau mất mát của những người ở lại, những người vợ, người mẹ, người con ở chốn hậu phương...

Nỗi đau nhân lên gấp bội khi nó được nhìn nhận qua con mắt trẻ thơ mồ côi. Truyện ngắn "Miền gió" cũng là truyện đoạt giải thưởng của Tạp chí Văn nghệ Quân đội trong Cuộc thi truyện ngắn Lửa mới năm 2019.

Xuyên suốt tập truyện ngắn "Ngón mưa" là những thân phận đàn bà, dù họ xưng tôi để kể lại câu chuyện của chính mình hay được kể lại từ điểm nhìn khách quan của người kể chuyện, thì họ vẫn hiện lên với những bi kịch giằng xé, níu giữ. Cảm giác tác giả viết về nỗi đau của người phụ nữ như viết về chính nỗi đau của mình, từ đó cất lên tiếng nói đồng cảm và bênh vực cho những kẻ yếu thế ấy.

"Ngón mưa" được viết bằng giọng điệu say mê, huyền diệu, nữ tính, đầy cảm xúc; sự linh hoạt trong cách thay đổi điểm nhìn của người kể chuyện khiến người đọc chìm đắm vào không gian nghệ thuật mơ hồ, bảng bảng như sương khói.

Trần trụi mà vẫn phiêu linh, cụ thể mà vẫn giàu sức gợi, sắc sảo mà vẫn nữ tính. Đó là bút pháp của nữ sĩ xứ Đoài.

Nhà văn Chu Lai

Yếu tố tưởng tượng, hư cấu được tác giả dụng công rõ nét. Với bút pháp của chủ nghĩa hiện thực huyền ảo, kết hợp những yếu tố tượng trưng, siêu thực, những ẩn ức tâm lý thể hiện trong vô thức, giấc mơ, tác giả đã cho thấy đời sống nội tâm đầy phức tạp, những uẩn khúc, những bế tắc của nhân vật.

Bên cạnh đó, tập truyện ngắn sử dụng đậm đặc thủ pháp đồng hiện, những câu chuyện hiện tại, quá khứ đan cài, những không gian khác nhau được kết nối tạo thành một không gian nghệ thuật vừa hiện thực, vừa mơ hồ, khó nắm bắt.

Với những cái kết bỏ ngỏ, tác giả khiến cho người đọc tiếp tục trở thành đối tượng đồng sáng tạo trong quá trình tiếp nhận tác phẩm để có thể giải mã được những ẩn ý, lấp đầy được những khoảng trống. Yếu tố ấy được thể hiện rõ qua tập truyện và đậm nét nhất là qua các truyện ngắn, như: "Ngón mưa", "Linh sương”, "Dạ huyết hương", "Nhược thủy", "Huyết rồng"…

Truyện ngắn của Nguyệt Chu là những mảnh vỡ của niềm mơ mộng và tưởng tượng. Mười hai truyện ngắn trong 'Ngón mưa' đan dệt nên một thế giới nhiều khắc khoải, dằn vặt và đau đớn. Hóa ra, ngay trên hành trình của mơ mộng và tưởng tượng, con người cũng chẳng thoát nổi gai chông của số kiếp.

Tiến sĩ văn học Nguyễn Thanh Tâm

Chia sẻ về tập truyện ngắn vừa ra mắt, nhà văn Nguyệt Chu bày tỏ: "Đây là là tập truyện ngắn thứ tư của tôi, cũng là thành quả của chục năm miệt mài sáng tác. Tôi viết không được nhiều, cũng không được nhanh. Có thể do nhiều lý do chủ quan và khách quan nhưng nguyên nhân tôi dễ nhận thấy nhất là do tôi quá nắn nót khi viết".

"Theo tôi, một truyện ngắn hay, ngoài yếu tố "chuyện" phải có chất "văn". Tức là đọc lên phải có một giọng điệu lôi cuốn, với cách sử dụng ngôn từ tinh tế, biểu cảm, cách ngắt nhịp, phối hợp câu dài, ngắn, trùng điệp, hai thanh bằng trắc trong câu phải nhiều cảm xúc và dư vị. Thế nên, trong tập 'Ngón mưa', có những truyện tôi đã viết cách đây gần chục năm", tác giả nói.

Chị chia sẻ thêm, có truyện ngắn như "Nhược thủy" viết trong vòng một năm, nhưng cũng có những truyện viết rất nhanh như "Ngón mưa" bởi" cảm giác đó là những khoảnh khắc thăng hoa của cảm xúc mà khi đặt dấu chấm cho câu chuyện thì tôi sẽ không bao giờ tìm lại được".

Về tập truyện ngắn "Ngón mưa", nhà văn Chu Lai nhận định: "Trần trụi mà vẫn phiêu linh, cụ thể mà vẫn giàu sức gợi, sắc sảo mà vẫn nữ tính. Đó là bút pháp của nữ sĩ xứ Đoài".

Tiến sĩ văn học Nguyễn Thanh Tâm, chia sẻ: "Truyện ngắn của Nguyệt Chu là những mảnh vỡ của niềm mơ mộng và tưởng tượng. Mười hai truyện ngắn trong 'Ngón mưa' đan dệt nên một thế giới nhiều khắc khoải, dằn vặt và đau đớn. Hóa ra, ngay trên hành trình của mơ mộng và tưởng tượng, con người cũng chẳng thoát nổi gai chông của số kiếp".

Còn với nhà văn Lê Hoài Nam, ông cho rằng: "Nguyệt Chu sáng tác bằng bút pháp hậu hiện đại, đó là những trang văn huyền ảo, ý tưởng lặn sâu trong văn để bạn đọc tự gỡ mối mà cảm nhận, nghĩa là tác giả và độc giả đồng sáng tạo".

Theo nhà văn Lê Hoài Nam, tác giả đã huy động cả những truyền thuyết, có khi rất hoang đường để nói những điều tinh tế, sâu thẳm, phức tạp trong tâm lý con người. Có truyện cái thực và cái ảo cứ đan cài, pha trộn vào nhau, ẩn khuất trong nhau khiến người đọc phải huy động cả những ẩn ức bản năng để cảm nhận.

"Ngón mưa" mang đến cho bạn đọc không gian cảm xúc phức tạp, đa chiều và đầy ám ảnh. Với giọng văn riêng biệt và góc nhìn nhân văn, nhà văn Nguyệt Chu đã thực sự tạo nên một thế giới riêng, nơi hiện thực và mộng tưởng giao thoa, nơi những phận người lặng thầm vẫn khao khát yêu, sống và được thấu hiểu.