Tiến tới vị thế trung tâm tài sản số

Theo khảo sát của Hiệp hội Blockchain Việt Nam và dữ liệu Chainalysis, khoảng 60% lượng tài sản mã hóa tại Việt Nam được giao dịch trên các sàn tập trung (CEX), phần còn lại qua sàn phi tập trung (DEX) hoặc giao dịch ngang hàng (P2P).

Cơ hội vàng để thúc đẩy thị trường tài sản số

Ông Thuật Nguyễn, nhà sáng lập kiêm CEO Kyros Ventures cho biết: “10 năm qua, thị trường đi lên rất nhanh dù không hề có sự hậu thuẫn nào về chính sách. Nước ta luôn đứng hàng top đầu về chỉ số tiếp nhận tài sản số hay là các sản phẩm tài chính phi tập trung. Những người Việt trẻ luôn ưa thích, quan tâm đến công nghệ và họ cũng rất thành công với những sản phẩm tài sản số”.

Tài sản số không chỉ là công nghệ, đó là một cuộc cách mạng tài chính, sở hữu, lưu chuyển giá trị trong thế giới số. Việt Nam, với những đặc điểm nhân khẩu học, chi phí vận hành và năng lực công nghệ, đang hội tụ đầy đủ điều kiện để trở thành trung tâm trong lĩnh vực này.

Theo ông Nguyễn Duy Hưng, Chủ tịch HĐQT SSI, khi làm việc với các nhà đầu tư nước ngoài, chỉ cần đưa ra hai yếu tố: chính sách mở cửa công nghệ và giới trẻ năng động, là đủ để tạo sự tin tưởng. Đây là lợi thế không dễ gì tìm thấy ở các thị trường lân cận như Thái Lan, Singapore hay Indonesia. Việt Nam còn có mức chi phí vận hành thấp hơn rất nhiều.

Ông Thuật Nguyễn nhận định: “Tại Việt Nam, một startup blockchain có thể kéo dài sự sống gấp 10 lần so với Singapore với cùng một khoản vốn”. Không thể không nhắc đến vai trò của truyền thông và các trường đại học. Cách gọi từ “tiền ảo” đã được thay thế bằng “tài sản số”, phản ánh nhận thức chính xác hơn, văn minh hơn.

Theo ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Tập đoàn FPT, Việt Nam có vị trí vô cùng đặc biệt trong bản đồ địa chính trị thế giới. Chưa có quốc gia nào ký hợp tác ở cấp cao nhất với 12 nước - hợp tác chiến lược toàn diện. Trong vòng chín tháng, ba người đàn ông quyền lực nhất thế giới đến thăm Việt Nam (Tổng thống Mỹ, Chủ tịch Trung Quốc và Tổng thống Nga).

Việt Nam đặt mục tiêu phát triển kinh tế hai con số. Kế hoạch dựa trên ba động lực quan trọng và trên thế giới cũng đang phải tập trung làm ba chuyển đổi này, gồm: chuyển đổi số, chuyển đổi trí tuệ nhân tạo và chuyển đổi xanh. Những chuyển đổi này cũng là nội dung của Nghị quyết 57-NQ/TW.

“Việt Nam đã quyết định xây dựng các trung tâm tài chính mới nổi tại Việt Nam. Chữ "mới nổi" không chỉ liên quan đến tài chính truyền thống, mà cả crypto, Blockchain, tài sản số. Đây sẽ là không gian phát triển tài năng số, đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp cho người Việt trẻ”, ông Bình nhận định.

Xây dựng và hoàn thiện khung pháp lý cho tài sản số

Dù tiềm năng lớn, nhưng tài sản số ẩn chứa nhiều rủi ro, từ gian lận, tội phạm công nghệ cao đến bất ổn thị trường. Việc xây dựng khung pháp lý rõ ràng là điều kiện tiên quyết bảo đảm kiểm soát rủi ro vừa thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Việt Nam đang đi đúng hướng trong vấn đề này.

Tháng 6/2025, Quốc hội đã thông qua Luật Công nghiệp công nghệ số, có hiệu lực từ ngày 1/1/2026. Văn bản pháp lý đầu tiên của Việt Nam quy định rõ về tài sản mã hóa như một loại tài sản số hợp pháp, được tạo lập, phát hành, lưu trữ và chuyển giao bằng công nghệ số.

Luật cũng phân định rõ: Tài sản số không phải tiền tệ, không được dùng làm phương tiện thanh toán, khẳng định nguyên tắc tiền tệ duy nhất là đồng Việt Nam do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phát hành. Điều này vừa giữ vững chủ quyền tiền tệ, vừa mở cửa hợp pháp cho lĩnh vực này. Bên cạnh đó, luật cũng yêu cầu bảo đảm an toàn thông tin, phòng chống rửa tiền, tài trợ khủng bố, kiểm soát dòng vốn, những nguyên tắc đang được quốc tế áp dụng trong giám sát tài sản số.

Ông Trần Dinh, Ban ứng dụng Fintech, Hiệp hội Blockchain Việt Nam đánh giá, trong bối cảnh các kênh huy động vốn truyền thống như ngân hàng, chứng khoán chịu sức ép, dòng tiền chảy vào tài sản số, tiền ảo được mô tả là “kinh tế ngầm khổng lồ” không thể bỏ qua. “Việc đẩy mạnh hoàn thiện quy định pháp lý cũng sẽ giúp Việt Nam thu hút lượng vốn đầu tư nước ngoài khổng lồ vào lĩnh vực công nghệ tài chính (fintech), tạo thêm động lực tăng trưởng kinh tế, kích hoạt làn sóng startup và phát triển hệ sinh thái công nghệ số trong nước”.

Đáng chú ý, dự thảo Nghị quyết về thí điểm thị trường tài sản mã hóa, dự kiến trình Chính phủ trong tháng 8/2025, cho phép thành lập các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ tài sản số, vận hành sàn giao dịch, phát hành token… với yêu cầu vốn thấp nhất 10.000 tỷ đồng, cao hơn cả ngân hàng thương mại.

Ngoài ra, nghị quyết cũng quy định rõ tiêu chuẩn an ninh mạng cấp độ 4, áp dụng với tất cả doanh nghiệp tham gia, từ nhà phát hành token đến đơn vị vận hành sàn giao dịch. Đây là yếu tố then chốt để bảo đảm niềm tin với người dùng. Trung tướng Nguyễn Minh Chính, Cục trưởng An ninh mạng, nhấn mạnh: “An ninh mạng là một phần không thể tách rời của an ninh quốc gia trong kỷ nguyên số”. Ông đề xuất ba trụ cột: thiết kế hệ sinh thái an toàn từ đầu; nâng cao năng lực phản ứng sớm; và bảo đảm tuân thủ pháp luật quốc tế.

Ông Nguyễn Duy Hưng chia sẻ: “Tôi luôn tin rằng, tương lai không nằm ở việc chọn truyền thống hay công nghệ mà ở khả năng kết hợp cả hai, một cách có trách nhiệm và minh bạch”.

Việt Nam không chỉ có thể bắt kịp thế giới. Chúng ta có thể tạo ra những điều chưa từng có. Và với khung pháp lý đang hoàn thiện, nguồn lực con người sẵn sàng, cộng đồng đầu tư tin tưởng, con đường trở thành trung tâm tài sản số châu Á của Việt Nam hoàn toàn khả thi.